Camera AI sẽ cải thiện văn minh giao thông tại TP.HCM thế nào?

Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang dần được ứng dụng rộng rãi vào hệ thống camera giám sát giao thông tại các thành phố lớn.

Sau TP Hà Nội, camera giám sát giao thông AI cũng đã được triển khai tại TP.HCM với kỳ vọng hạn chế số vụ vi phạm quy định về trật tự, an toàn giao thông, nâng cao văn hóa giao thông đồng thời giảm lực lượng CSGT tuần tra, xử lý vi phạm ngoài đường.

Khó thoát "mắt thần" giám sát

Tính đến hiện tại, TP.HCM đang triển khai 31 camera AI, bố trí tại các tuyến đường trung tâm thành phố như Điện Biên Phủ, Trương Định, Lê Quý Đôn, Trần Quốc Thảo, Nguyễn Thị Minh Khai, Pasteur, Mạc Đĩnh Chi, Nguyễn Văn Cừ, Trần Hưng Đạo (quận 1 và 3 cũ), bên cạnh những điểm đen về tai nạn giao thông như đường Đặng Thúc Vịnh và Lê Văn Khương (quận 12 cũ).

Như Tri Thức - Znews đã đưa tin, hệ thống camera AI này vận hành từ đầu tháng 9 và cho đến 6/10 đã phát hiện hàng nghìn lỗi giao thông.

Phòng trung tâm nhận về loạt hình ảnh từ các camera AI với độ nét cao, phát hiện đồng thời nhiều lỗi vi phạm phổ biến của người tham gia giao thông như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, leo vỉa hè, sử dụng điện thoại khi lái xe...

Trung tâm này cũng đang quản lý hiển thị 9 camera giám sát vi phạm giới hạn tốc độ, được lắp đặt ở các điểm như hầm sông Sài Gòn, đại lộ Nguyễn Văn Linh, giao lộ Phạm Hùng, cầu Phú Mỹ...

Hệ thống camera giám sát giao thông AI được xem như "mắt thần" của lực lượng chức năng vì có thể nhận diện cùng lúc nhiều phương tiện hoặc một người vi phạm nhiều lỗi. Các lỗi này cũng được ghi nhận bằng hình ảnh có độ nét cao, thể hiện rõ hành vi vi phạm và sẽ trở thành căn cứ để xử lý phù hợp.

Chất lượng hình ảnh từ camera giám sát giao thông AI là khá cao. Ảnh: Khương Nguyễn.

Trước đây khi camera giám sát giao thông AI chưa được triển khai, phần lớn vi phạm giao thông được phát hiện và xử lý trực tiếp bởi đội ngũ CSGT tuần tra trên đường.

Do tồn tại ít nhiều hạn chế về góc độ ghi hình cũng như chất lượng hình ảnh, vài trường hợp đã xảy ra tranh cãi giữa CSGT với người tham gia giao thông, liên quan đến các lỗi phổ biến như vượt đèn đỏ, chuyển làn hay rẽ không xi-nhan, quá tốc độ quy định...

Tuy nhiên, loạt hình ảnh từ camera giám sát giao thông AI đã cho thấy các lỗi này được thể hiện rõ ràng. Sẽ không còn những tranh cãi liên quan đến bằng chứng vi phạm, chỉ còn các hình ảnh rõ nét mà camera AI cung cấp giúp phân định đúng-sai của người điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông.

Giao thông văn minh, đường phố an toàn

Bà Nguyễn Thị Thanh Nga - Phó trưởng phòng CSGT Công an TP.HCM - cho biết ứng dụng AI là phù hợp chủ trương của Bộ Công an trong việc giảm lực lượng CSGT tuần tra, xử lý vi phạm trên đường.

Thời gian tới, PC08 sẽ tham mưu Công an TPHCM tiếp tục kết nối và nâng cấp hệ thống camera, mở rộng phạm vi ứng dụng AI đến các khu vực giáp ranh như Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu (trước đây).

Như vậy, hệ thống giám sát giao thông bằng camera AI sẽ tiếp tục được mở rộng ra trên toàn địa bàn TP.HCM mới. Bên cạnh giảm lực lượng CSGT tuần tra, xử lý vi phạm trên đường, động thái này còn được kỳ vọng giúp cải thiện văn hóa giao thông cũng như ý thức của người tham gia giao thông.

Hệ thống giám sát giao thông bằng camera AI dự kiến được mở rộng ra toàn địa bàn TP.HCM mới. Ảnh: Khương Nguyễn.

Ở giai đoạn đầu Nghị định 168 có hiệu lực, mức phạt tăng mạnh từng là lý do giúp đường phố trở nên trật tự và an toàn hơn. Chẳng hạn, mức phạt 4-6 triệu đồng áp dụng cho hành vi điều khiển xe máy đi trên vỉa hè từng giúp vỉa hè TP.HCM thông thoáng lạ thường.

Tuy nhiên, khoảng 6 tháng sau, tình trạng vi phạm trật tự, an toàn giao thông tại TP.HCM có dấu hiệu tái diễn. Nhiều khả năng, tình trạng này xuất phát từ thực tế số lượng trường hợp vi phạm bị xử phạt theo nội dung Nghị định 168 giảm dần, hoặc do người tham gia giao thông cố tình "làm liều" vì không quan sát thấy sự có mặt của lực lượng CSGT tuần tra, xử lý vi phạm trên đường.

Điều này phần nào phản ánh văn hóa giao thông tại Việt Nam nhìn chung vẫn còn tương đối kém. Một bộ phận người tham gia giao thông đã không thực sự có ý thức chấp hành, chỉ tuân thủ kiểu đối phó và sẵn sàng phạm luật một khi nhận ra không có sự giám sát, xử phạt của lực lượng chức năng.

Do vậy, việc đưa vào vận hành hệ thống camera giám sát giao thông AI được kỳ vọng giúp cải thiện thực trạng trên. Giao thông được giám sát liên tục tại các địa điểm lắp camera, còn loạt lỗi vi phạm phổ biến như vượt đèn đỏ, sử dụng điện thoại khi lái xe, đi ngược chiều, chạy xe trên vỉa hè... cũng được phát hiện kịp thời.

Hình ảnh sắc nét từ hệ thống giám sát hoạt động 24/7 sẽ trở thành bằng chứng thuyết phục nhất để xử phạt. Nhờ có camera AI, sẽ không còn những tranh cãi, không có thỏa hiệp, người tham gia giao thông chỉ có thể tuân thủ các quy định về trật tự, an toàn giao thông và chấp nhận bị xử phạt nếu vi phạm.

Tâm lý tuân thủ kiểu đối phó vẫn còn xuất hiện ở một bộ phận người tham gia giao thông tại Việt Nam. Ảnh minh họa: Khương Nguyễn.

Thời gian đầu lắp đặt camera giám sát giao thông AI, số lượng vi phạm quy định về trật tự an toàn giao thông bị phát hiện chắc chắn sẽ ở mức cao.

Chẳng hạn, trong giai đoạn từ ngày 1/9 đến ngày 6/10, chỉ 31 camera AI lắp đặt tại TP.HCM đã ghi nhận hơn 3.400 trường hợp vi phạm, hơn 1.000 trường hợp bị trừ điểm giấy phép lái xe cùng tổng số tiền phạt ước tính gần 2 tỷ đồng.

Tuy nhiên về lâu dài, việc xử phạt nghiêm minh, minh bạch với "bằng chứng" thuyết phục chắc chắn giúp giao thông tại TP.HCM nói riêng và những nơi có lắp đặt camera AI nói chung trở nên văn minh hơn. Khi người tham gia giao thông có ý thức chấp hành và hạn chế vi phạm, đường phố cũng trở nên an toàn hơn, giảm thiểu số vụ va chạm và tai nạn giao thông.

Về phía cơ quan chức năng, nhiệm vụ tuần tra, xử phạt vi phạm giao thông được chuyển sang cho camera giám sát cũng cho phép lực lượng CSGT có thêm thời gian cho công tác điều tiết giao thông, giảm thiểu ùn tắc tại các điểm nóng trên địa bàn thành phố.

Giao thông tại TP.HCM và nhiều địa phương trên cả nước đã có tiền đề Nghị định 168 để trở nên văn minh và an toàn hơn. Hệ thống camera giám sát giao thông AI sẽ là chất xúc tác hoàn hảo để hiện thực hóa mục tiêu này một cách rõ ràng hơn.

Phúc Hậu