Bất cập quản lý, giám sát xe kinh doanh vận tải

Khoảng trống trong quản lý

Tại Hội thảo “Trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong quản lý khai thác đường cao tốc” do Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) tổ chức sáng 14/10, Thượng tá Phạm Đức Đông - Phó Trưởng phòng Hướng dẫn tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ, đường sắt (Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an) - cho biết, tính đến nay cả nước có khoảng 80 triệu phương tiện đăng ký, trong đó ô tô kinh doanh vận tải chỉ chiếm 10% (799.000 chiếc). Tuy nhiên, nhóm phương tiện này lại liên quan đến hơn một nửa số vụ tai nạn giao thông (TNGT) trên toàn quốc.

Thượng tá Phạm Đức Đông tại hội thảo sáng 14/10. Ảnh: Lộc Liên.

Theo Thượng tá Phạm Đức Đông, từ ngày 1/5/2025, khi hai Luật Giao thông mới chính thức có hiệu lực, xảy ra gần 6.070 vụ tai nạn liên quan đến xe kinh doanh vận tải, trên tổng số hơn 12.000 vụ, chiếm hơn 50,5%. Đáng chú ý, số người tử vong từ các vụ việc này là hơn 3.660 người, tương đương hơn 55,5% tổng số người chết do tai nạn liên quan đến ô tô. Riêng trong nhóm xe kinh doanh vận tải, con số này chiếm hơn 53,5%.

“Những con số này rất lớn, phản ánh rõ mức độ nguy hiểm và cần thiết để các doanh nghiệp vận tải nhìn nhận lại trách nhiệm trong việc đảm bảo an toàn”, Thượng tá Đông nhấn mạnh.

Đại diện Cục CSGT cũng chỉ ra nhiều bất cập trong quản lý và giám sát, đặc biệt là sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 158 - cho phép doanh nghiệp tự tổ chức tập huấn và cấp thẻ nghiệp vụ cho lái xe.

Ông Đông cho biết thực tế dù doanh nghiệp phải bố trí cán bộ theo dõi hình ảnh, hành trình và cảnh báo lái xe, nhưng lại chưa có cơ quan nào kiểm tra trực tiếp việc giám sát này được thực hiện ra sao.

Đối với vấn đề vừa nêu, Cục CSGT đang đề xuất siết quy định cấp giấy phép lái xe (GPLX), đặc biệt là với xe từ 29 chỗ trở lên hoặc xe hai tầng. Theo đó, lái xe muốn được nâng hạng phải có thời gian hành nghề an toàn, không xảy ra tai nạn trong một khoảng thời gian nhất định.

Vụ tai nạn liên hoàn giữa 3 ô tô trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng vào trưa 12/6, làm 2 người tử vong. Ảnh: Thanh Hà.

Ông Đông cũng đưa ra hàng loạt vướng mắc về hạ tầng và thủ tục hành chính, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý giao thông cao tốc, tiêu biểu như: Thiếu trạm làm việc chính quy, theo đó, nhiều tổ công tác CSGT phải “ở nhờ” trạm thu phí, điều kiện sinh hoạt không đảm bảo.

Hiện nay, các trạm cân vẫn chưa có điểm hạ tải, vì thế xe vi phạm không thể hạ tải theo quy định...

Trạm cân vẫn chưa có điểm hạ tải, nên xe vi phạm không thể hạ tải theo quy định. Ảnh minh họa: VGP.

Doanh nghiệp vận tải kiến nghị cải thiện hạ tầng và thu phí

Đại diện Hiệp hội Vận tải Việt Nam nhận định, dù hệ thống cao tốc đã đi vào khai thác nhiều năm, công tác thẩm định và điều chỉnh tổ chức giao thông chưa được thực hiện định kỳ theo quy định. Việc rà soát cần được tiến hành trước, trong và sau khi đưa công trình vào sử dụng, song trên thực tế, nhiều bất cập tồn tại kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn giao thông.

Các doanh nghiệp vận tải cũng phản ánh nhiều biển báo thiếu hợp lý - chữ nhỏ, thiếu biển nhắc lại tại lối ra vào cao tốc, gây nhầm lẫn cho tài xế.

“Những lỗi tưởng chừng nhỏ có thể là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tai nạn hoặc hành vi vượt ẩu. Ngay cả xe công vụ đôi khi cũng phải vượt sai do cách tổ chức không hợp lý”, đại diện Hiệp hội Vận tải Việt Nam nêu rõ.

Về hệ thống thu phí không dừng, Hiệp hội Vận tải Việt Nam ghi nhận đã có nhiều cải thiện, song vẫn tồn tại bất cập trong quản lý tài khoản thanh toán.

Lộc Liên