Cân bằng mục tiêu kinh tế và sinh thái

Luật Phục hồi thiên nhiên cho phép khôi phục 30% diện tích đất than bùn cũ hiện đang được khai thác cho nông nghiệp và chuyển một phần sang mục đích sử dụng khác vào cuối thập kỷ này, con số này sẽ tăng lên 70% vào năm 2050.

Nhiều nông dân canh tác độc canh như ngũ cốc và ngô đang lo lắng về việc phục hồi đất than bùn sẽ ảnh hưởng đến họ. Ảnh: DW

Trên toàn cầu, các vùng đất than bùn chiếm khoảng 3% diện tích đất của hành tinh, tuy nhiên, chúng hấp thụ lượng carbon dioxide gần gấp đôi so với tất cả các khu rừng trên trái đất cộng lại.

Nhưng khi các vùng đất than bùn ẩm ướt bị rút nước và sử dụng cho các mục đích khác, như nông nghiệp hoặc phân bón, chúng sẽ chuyển từ một bể chứa CO2 thành một nguồn khí nhà kính mạnh mẽ khác.

Trên khắp châu Âu, 7% lượng khí thải nhà kính của lục địa là kết quả của các vùng đất than bùn và đất ngập nước cạn kiệt. Đó là lượng CO2 gần bằng lượng khí thải do toàn bộ sản lượng công nghiệp của EU tạo ra.

Các vùng đất than bùn trước đây ở Scandinavia và các quốc gia vùng Baltic chủ yếu được sử dụng cho lâm nghiệp. Nhưng ở Hà Lan, Ba Lan và Đức, những khu vực rộng lớn của những khu vực thoát nước này hiện là đất nông nghiệp.

Trong luật đề xuất của EU, việc làm ngập lại một nửa vùng đất than bùn trước đây trên khắp châu Âu đã được lên kế hoạch. Đối với nửa còn lại, các biện pháp kém hiệu quả hơn sẽ được sử dụng.

Thế nhưng, những kế hoạch, lợi ích và lập luận khoa học nói trên không nhận được sự ủng hộ của tất cả. Nhiều nông dân canh tác độc canh như ngũ cốc và ngô đang lo lắng về việc phục hồi đất than bùn sẽ ảnh hưởng đến họ.

Trên Twitter, EPPGroup tuyên bố rằng: “Đối với bảo tồn và bảo vệ thiên nhiên cho các thế hệ tương lai là ưu tiên hàng đầu. Chúng tôi muốn bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học tốt hơn, nhưng chúng tôi phải làm điều đó một cách khôn ngoan”.

Tập đoàn nông nghiệp châu Âu Copa-Cogeca đã cảnh báo về tác động kinh tế và xã hội của đề xuất xanh của EU. Làm ngập lại vùng đất than bùn có thể dẫn đến sự sụt giảm năng suất trên diện rộng của các vùng đất nông nghiệp rộng lớn và thậm chí gây nguy hiểm cho an ninh lương thực.

Tuy nhiên, những người ủng hộ luật đã chỉ ra rằng luật mới sẽ thực sự bảo đảm an ninh lương thực lâu dài của châu Âu. Những người ủng hộ luật đầy tham vọng này đã chỉ ra rằng nông nghiệp có lợi nhuận và việc phục hồi các vùng đất ngập nước không nhất thiết phải mâu thuẫn với nhau.

EC đã tính toán rằng mỗi đồng euro đầu tư vào việc khôi phục tài nguyên thiên nhiên sẽ mang lại ít nhất tám lần lợi nhuận kinh tế trong thời gian dài.

Và mặc dù đất được làm ẩm lại sẽ không thể hỗ trợ các loại cây độc canh như ngũ cốc hoặc ngô, nhưng nó có thể hỗ trợ sự phát triển của các loại cây trồng khác, theo một số tổ chức khoa học và tổ chức môi trường, bao gồm cả Trung tâm Greifswald Mire.

Đất được cải tạo cũng có thể được sử dụng để trồng gỗ, hoặc trồng cỏ và lau sậy để làm vật liệu cách nhiệt cho lĩnh vực xây dựng hoặc làm nguyên liệu thô cho các chất thay thế nhựa hữu cơ.

Và thay vì bò, những khu vực được hồi sinh một ngày nào đó có thể trở thành bãi chăn thả trâu nước. Như vậy, canh tác nông nghiệp theo hướng mới vẫn có thể có lợi nhuận và bảo đảm được sự bền vững của thiên nhiên.