Tàu sân bay thế hệ mới này lớn hơn và tiên tiến hơn về mặt công nghệ so với tàu Sơn Đông, vốn được đưa vào hoạt động năm 2019, và tàu Liêu Ninh được mua lại từ Ukraine vào năm 1998. Tàu sân bay Phúc Kiến dự kiến gia nhập Hải quân Trung Quốc vào năm 2025. Ảnh: CCTV.
Tàu sân bay Phúc Kiến được ra mắt công chúng lần đầu tiên vào tháng 6/2022. Con tàu là sản phẩm được hoàn thiện hoàn toàn trong nước từ khâu thiết kế tới chế tạo. Tàu Phúc Kiến ban đầu có hệ thống phóng chạy bằng hơi nước, tuy nhiên thiết kế này đã được thay đổi vào năm 2017 sau quyết định của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Phúc Kiến cũng là tàu sân bay thứ hai trên thế giới sử dụng hệ thống máy phóng điện từ, sau lớp tàu Gerald R. Ford chạy bằng năng lượng hạt nhân của hải quân Mỹ.
Theo hình ảnh được công bố có thể thấy, tàu sân bay Phúc Kiến không chỉ là loại tàu sân bay lớn nhất thế giới ngoài Mỹ mà còn là tàu sân bay duy nhất ngoài Mỹ được trang bị hệ thống phóng điện tử mới nhất. Mặc dù hình ảnh mặt trước của tàu Phúc Kiến chỉ xuất hiện trong 3 giây nhưng đã thu hút nhiều sự chú ý của dư luận trong và ngoài nước. Nhiều phân tích đã được đưa ra về những thay đổi nhận thấy gần đây trên con tàu sân bay đầu tiên do Trung Quốc thiết kế và chế tạo.
Một số học giả về quân sự đã so sánh video do CCTV công bố với đoạn phim về tàu Phúc Kiến được hạ thủy vào tháng 6/2022 và phát hiện ra rằng nhà kho xây dựng trên thiết bị phóng điện từ đã được dỡ bỏ và có thể nhìn thấy rõ ba đường ray phóng. Theo những phân tích này, đánh giá từ 3 đường ray phóng điện từ được công bố công khai, tàu Phúc Kiến về cơ bản đã thành hình và quá trình chế tạo sắp kết thúc.
Đoạn phim do CCTV công bố lần này cũng cho thấy có một mô hình kích thước đầy đủ của máy bay cánh gấp hoạt động trên tàu sân bay ở phía sau boong tàu Phúc Kiến, cho thấy sàn đáp hiện đã được hình thành cơ bản. Mô hình kích thước đầy đủ của máy bay hoạt động trên tàu sân bay lần này đã xuất hiện trên sàn đáp của tàu Phúc Kiến, dự kiến sẽ được sử dụng cho các cuộc thử nghiệm tương ứng nhằm ước tính số lượng máy bay hoạt động trên tàu sân bay có thể đậu trên sàn đáp trong tương lai.
Một số chuyên gia am hiểu lĩnh vực hàng không mẫu hạm phát hiện phía sau tấm chắn lửa trên boong có một vết đen lớn, giống như vệt lốp xe lăn liên tục, từ đó phán đoán có thể là do máy bay trên tàu sân bay chuyển động, cho thấy việc kiểm tra quân sự có liên quan rất nghiêm ngặt. Phần trước của sàn đáp thẳng nên có vẻ như sẽ tăng linh hoạt trong cách bố trí boong tàu, giúp nó điều động máy bay nhanh hơn (nếu so với Liêu Ninh trước đây).
Qua quan sát và phân tích nhanh, các chuyên gia đều khẳng định mặc dù một số thiết bị trên tàu chưa được lắp đặt và việc đánh dấu trên boong chưa xong nhưng có vẻ như tàu sân bay Phúc Kiến về cơ bản đã hoàn thiện, điều này có nghĩa là nó sắp có thể tiến hành các cuộc thử nghiệm trên biển. Một bằng chứng khác là boong tàu Phúc Kiến đã được dọn sạch và tất cả các cơ sở được đắp lên trước đó đã được cơ bản dọn đi, cho thấy một loạt quy trình phức tạp ở giai đoạn đầu đã được hoàn thành.
Việc CCTV chiếu hình ảnh tàu Phúc Kiến đã rời bến neo đậu làm dấy lên luồng dư luận về việc nó sẽ ra khơi thử nghiệm trên biển, thậm chí có người còn dự đoán tàu Phúc Kiến sẽ chính thức hành quân thử nghiệm trên biển trong tháng 1/2024. Tuy nhiên một số phân tích lại cho rằng tàu Phúc Kiến lần này rời bến neo đậu để quay trở lại bến tàu, vì đã được hạ thủy một năm rưỡi nên thân tàu có thể cần được làm sạch để loại bỏ các mối nguy hiểm về an toàn và mở đường cho các thử nghiệm hệ thống động lực trong nay mai.
Lý Thùy