Cần chủ động phòng bệnh truyền nhiễm ở người có bệnh lý tim mạch
Bệnh tim mạch và các bệnh nhiễm trùng có mối liên hệ hai chiều, làm tăng nguy cơ biến cố nghiêm trọng ở người trưởng thành và người lớn tuổi. Vì thế, các chuyên gia y tế khuyến cáo, tiêm chủng là giải pháp quan trọng giúp giảm nguy cơ nhập viện và biến chứng ở nhóm người có bệnh nền tim mạch.
Bệnh tim mạch hiện là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Theo Bộ Y tế, mỗi năm có khoảng 200.000 người tử vong vì bệnh lý này, chiếm khoảng 33% tổng số ca tử vong. Người mắc bệnh tim mạch được ghi nhận có nguy cơ biến chứng cao hơn khi mắc các bệnh nhiễm trùng như cúm, COVID-19, viêm phổi do phế cầu hay bệnh do virus hợp bào hô hấp (RSV).
GS.TS.BS Phạm Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch học Việt Nam chia sẻ tại hội nghị. Ảnh: H.N
GS.TS.BS Phạm Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch học Việt Nam cho biết, bệnh nhân suy tim sung huyết có nguy cơ nhập viện vì RSV cao gấp 4 - 33 lần so với người không mắc bệnh. Ngoài ra, khi mắc viêm phổi do phế cầu, số ca suy tim mới tăng hơn 14% và nhồi máu cơ tim tăng hơn 7%. Điều này hình thành mối quan hệ hai chiều: Bệnh nền tim mạch làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, trong khi nhiễm trùng cấp tính lại thúc đẩy các biến cố tim mạch nghiêm trọng.
Trước thực trạng trên, nhiều tổ chức y khoa quốc tế như Trường Môn Tim mạch học Hoa Kỳ (ACC), các hiệp hội chuyên ngành tại Đài Loan và Bồ Đào Nha đều xem tiêm chủng là trụ cột trong dự phòng bệnh truyền nhiễm ở người lớn tuổi và người mắc bệnh tim mạch nền. Các khuyến cáo hướng tới giảm nguy cơ nhập viện, hạn chế biến chứng và bảo vệ nhóm bệnh nhân dễ tổn thương.
PGS.TS.BS Dương Thị Hồng, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương dẫn chứng về tầm quan trọng tiêm chủng. Ảnh: H.N
Tại Việt Nam, Hội Tim mạch học Việt Nam đã phối hợp với GKS tổ chức Hội nghị Khoa học Tim mạch toàn quốc 2025 nhằm cập nhật đồng thuận về tiêm chủng một số bệnh lý nhiễm trùng cho người trưởng thành có bệnh tim mạch hoặc nguy cơ cao. Mục tiêu là đưa vaccine trở thành một phần của chăm sóc thường quy, nâng cao khả năng phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm.
Tuy nhiên, để hiện thực hóa chiến lược này, nhân viên y tế đóng vai trò then chốt. Vì vậy, PGS.TS.BS Dương Thị Hồng, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương đã dẫn ra một con số ấn tượng: 86% bệnh nhân sẽ đồng ý tiêm chủng phòng bệnh cúm nếu được bác sĩ tim mạch khuyến cáo.
PGS.TS.BS Dương Thị Hồng cũng nhấn mạnh, bác sĩ dự phòng và bác sĩ điều trị cần phối hợp để lồng ghép tư vấn sử dụng vaccine như một phần thiết yếu trong quy trình thăm khám thường quy; đồng thời việc thực hành tiêm chủng bệnh truyền nhiễm, nhiễm trùng nên được tích hợp vào quá trình chăm sóc y tế, đặc biệt cho nhóm người trưởng thành có bệnh lý nền.
TS.BS Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Bệnh viện Nhân dân Gia Định chia sẻ tại hội nghị. Ảnh: H.N
Cùng quan điểm, TS.BS Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Bệnh viện Nhân dân Gia Định nhấn mạnh, cần duy trì thảo luận thường xuyên với bệnh nhân về tiêm chủng, đồng thời đưa ra khuyến cáo rõ ràng và hướng dẫn quy trình đơn giản để giảm sự do dự. Theo bác sĩ Hải, điều này giúp bảo vệ người lớn tuổi khỏi các bệnh truyền nhiễm đã có vaccine và mở rộng lợi ích của tiêm chủng cho người mắc bệnh nền, bao gồm nhóm bệnh tim mạch.
Các chuyên gia y tế cũng cho rằng, việc lồng ghép tiêm chủng vào chăm sóc y tế thường quy sẽ góp phần giảm hậu quả do bệnh truyền nhiễm gây ra trên người bệnh tim mạch, đồng thời xây dựng hàng rào bảo vệ bền vững hơn cho cộng đồng.
