Cần cơ chế, chính sách đủ mạnh cho công nghiệp hỗ trợ

Tăng nội địa hóa sản phẩm ngành dệt may

Thực tế của doanh nghiệp thời gian qua cho thấy, việc tăng thuế sản phẩm xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ đối với một số mặt hàng, trong đó có dệt may là thách thức song có thể cũng mang lại cơ hội cho hàng hóa Việt Nam.

Theo ông Phan Thành Đức, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần May mặc Bình Dương, để giảm rủi ro khi xuất khẩu hàng hóa, các công ty cần tăng nội địa hóa sản phẩm, tìm kiếm thêm nguyên liệu từ các thị trường mới. Về lâu dài, cần phát triển mạnh ngành công nghiệp hỗ trợ trong nước, điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng chứng minh nguồn gốc xuất xứ sản phẩm.

Nhìn nhận tương lai của ngành công nghiệp tại TP. Hồ Chí Minh sau khi sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, ông Phạm Văn Việt, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp Hội Dệt may thời trang TP. Hồ Chí Minh cho biết, đây là sự tích hợp cả công nghiệp, đô thị và cảng biển. May ở TP. Hồ Chí Minh, nhuộm ở Bình Dương, cảng xuất khẩu ở Bà Rịa – Vũng Tàu là một cơ hội hiếm có để tái cấu trúc vai trò của thành phố trong hệ sinh thái sản xuất quốc gia.

Theo ông Việt, trong chuỗi giá trị công nghiệp, TP. Hồ Chí Minh không thể tiếp tục giữ vai trò đơn lẻ như “trung tâm sản xuất cuối chuỗi". Thành phố cần chuyển mình thành trung tâm điều phối chiến lược chuỗi công nghiệp khu vực. Ông Việt kiến nghị Ngân hàng Nhà nước cần thử nghiệm gói tín dụng xanh riêng cho ngành dệt may, tái cấu trúc mô hình chấm điểm rủi ro dựa trên tiêu chuẩn. Mặt khác xây dựng quỹ bảo lãnh chuỗi xuất xứ, giúp doanh nghiệp nội địa hóa nguyên liệu, truy xuất minh bạch, và tiếp cận thị trường cao cấp.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh Lý Kim Chi cho rằng, thời gian tới, các ngành chức năng cần quan tâm những vấn đề cốt lõi tăng trưởng kinh tế. Trước hết là quy hoạch lại công nghiệp đồng bộ, toàn diện trong không gian mới. “Chúng tôi kiến nghị Thành phố khẩn trương xây dựng và ban hành Chiến lược tổng thể phát triển công nghiệp đến năm 2040. Trên cơ sở đó, rà soát, phân vùng và quy hoạch lại hệ thống khu công nghiệp theo hướng chuyên ngành, hiện đại, bền vững và phù hợp với đặc thù sản xuất của ngành”, bà Lý Kim Chi nhấn mạnh.

Ngành công nghiệp hỗ trợ đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp linh kiện, thiết bị và dịch vụ cho các ngành sản xuất chủ lực. Ảnh: PV

Cần chính sách đồng bộ, hỗ trợ thiết thực cho công nghiệp cơ khí

Ông Võ Sơn Điền, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ TP. Hồ Chí Minh cho biết, ngành công nghiệp hỗ trợ đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp linh kiện, thiết bị và dịch vụ cho các ngành sản xuất chủ lực như điện tử, ô tô, cơ khí chính xác và vật liệu mới. Trong quá trình phát triển, ngành này vẫn gặp nhiều thách thức như thiếu liên kết chuỗi cung ứng, hạn chế trong đổi mới công nghệ và khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn.

Theo ông Điền, khu vực TP. Hồ Chí Minh và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam là vùng kinh tế công nghiệp của cả nước, chiếm tỷ trọng lớn trong xuất khẩu và thu hút đầu tư nước ngoài (FDI). Tuy nhiên, ngành công nghiệp hỗ trợ tại đây vẫn còn nhiều hạn chế. Phần lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa, năng lực tài chính - công nghệ yếu, phụ thuộc nặng nề vào nhập khẩu. Phụ tùng, linh kiện, vật liệu trong nhiều ngành (cơ khí, điện tử, ô tô) chủ yếu do nước ngoài cung cấp, khiến tỷ lệ nội địa hóa còn thấp. Lao động tay nghề cao, đạt chuẩn quốc tế còn thiếu, trong khi tiêu chuẩn, chứng chỉ lại rất khắt khe.

Bên cạnh đó, giá thuê đất, chi phí đầu tư cao, doanh nghiệp nội địa chịu áp lực cạnh tranh gay gắt với FDI, vẫn đang hưởng nhiều ưu đãi vượt trội. Với nhu cầu linh kiện, phụ kiện trong và ngoài nước ngày càng lớn, tiềm năng phát triển công nghiệp hỗ trợ của khu vực là vô cùng rộng mở, đặc biệt nếu có chính sách đồng bộ, hỗ trợ thiết thực.

Đại diện Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ đề xuất Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh kiến nghị lãnh đạo thành phố ban hành Nghị quyết riêng cho công nghiệp hỗ trợ, tạo động lực mới. Thành lập Quỹ phát triển công nghiệp hỗ trợ, hỗ trợ tài chính và đầu tư mới cho các dự án trọng điểm. Xây dựng cụm, khu công nghiệp với ưu đãi hấp dẫn đặc thù để doanh nghiệp đồng thuận với chủ trương di dời hiện nay. Thúc đẩy ngành vật liệu cơ bản, khuyến khích doanh nghiệp lớn nội địa dẫn dắt chuỗi cung ứng.

Về hỗ trợ doanh nghiệp, Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ kiến nghị mở rộng chính sách kích cầu đầu tư trên toàn TP. Hồ Chí Minh sau sáp nhập. Kết nối chuỗi cung ứng nội - ngoại, tạo không gian trưng bày sản phẩm công nghiệp hỗ trợ tại các khu công nghệ cao. Hỗ trợ xúc tiến thương mại, tham gia hội chợ trong và ngoài nước, nhất là tại các thị trường khó tính. Tạo điều kiện để doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tham gia chương trình mua sắm công trong lĩnh vực hạ tầng.

“Hiệp hội cam kết tiếp tục đồng hành với Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh trong các chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ, sẵn sàng làm đầu mối khu vực để hỗ trợ các doanh nghiệp, cùng nhau hướng đến một nền công nghiệp hiện đại, tự chủ”, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ khẳng định.

Đại diện Ban Quản lý Các khu công nghiệp TP. Hồ Chí Minh cho biết,

Khánh Ngọc