Căn cứ xử phạt hành vi tự đổi chỗ ngồi trên máy bay
Việc xử phạt đối với hành khách tự ý đổi chỗ ngồi trên máy bay là do hành vi này đã vi phạm thỏa thuận vận chuyển của hành khách và người vận chuyển, vi phạm nghĩa vụ về thực hiện theo sự chỉ dẫn của người vận chuyển trong quá trình vận chuyển theo quy định…
Các tiếp viên đề nghị nam hành khách quay về vị trí của mình nhưng bị từ chối hợp tác. Ảnh chụp màn hình.
Hành vi đáng lên án
Ngày 16/3, Cảng vụ Hàng không miền Nam vừa ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với nam hành khách 39 tuổi, quê Đà Nẵng về hành vi không tuân theo hướng dẫn về bảo đảm trật tự, an ninh, an toàn hàng không, phòng chống dịch bệnh của thành viên tổ bay.
Cụ thể, khoảng 9h ngày 12/3, tại Sân bay Cần Thơ, khi máy bay chuyến bay Cần Thơ - Đà Nẵng đang lăn bánh, nam hành khách ở số ghế 26D đã tự ý đổi chỗ xuống ghế số 27F. Khi tiếp viên nhắc nhở quay lại vị trí ghế ngồi nhiều lần, nam hành khách liên tục từ chối hợp tác.
Sau 15 phút thuyết phục hành khách không thành công, cơ trưởng quyết định quay lại vị trí đỗ máy bay và từ chối vận chuyển đối với hành khách này. Trong biên bản tường trình, nam hành khách thừa nhận: “Khi máy bay cất cánh, tôi có hành vi cự cãi, hăm dọa tiếp viên. Sau đó, tôi bị an ninh hàng không mời xuống làm việc. Tôi thấy hành vi của mình là sai".
Căn cứ pháp lý để xử phạt
Căn cứ pháp lý về hành vi cố tình ngồi sai vị trí trên máy bay như thế nào hiện vẫn là thắc mắc của nhiều người. Về vấn đề này, luật sư Nguyễn Tiến Hùng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, trong quá trình di chuyển bằng đường hàng không, nhiều hành khách có thói quen tự ý đổi chỗ ngồi trên máy bay vì lý do cá nhân. Tuy nhiên, hành động tưởng chừng đơn giản này có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý và chế tài xử phạt nghiêm khắc.
Theo luật sư Nguyễn Tiến Hùng, để trở thành hành khách trên chuyến bay thì người có nhu cầu phải mua vé hành khách, đây là chứng từ vận chuyển hành khách bằng đường hàng không và là bằng chứng của việc giao kết hợp đồng theo quy định tại khoản 2, Điều 143 Luật Hàng không Dân dụng Việt Nam 2006. Theo đó, vé hành khách, điều lệ vận chuyển, bảng giá cước vận chuyển và các thỏa thuận khác bằng văn bản giữa hai bên là tài liệu của hợp đồng vận chuyển hành khách, hành lý.
“Thông thường, điều lệ của mỗi hãng hàng không sẽ bao gồm quy định về việc thay đổi chỗ ngồi. Như vậy, việc tự ý đổi ghế ngồi trên chuyến bay của hành khách mà không được hãng hàng không cho phép là hành vi vi phạm hợp đồng vận chuyển đã ký kết” - luật sư Nguyễn Tiến Hùng phân tích.
Điều 148 của Luật này cũng quy định nghĩa vụ của hành khách như sau: thực hiện các quy định về bảo đảm an toàn hàng không, an ninh hàng không; thực hiện theo sự chỉ dẫn của người vận chuyển trong quá trình vận chuyển; bồi thường thiệt hại khi hành khách có lỗi gây ra thiệt hại cho người vận chuyển, người khai thác máy bay.
Theo đó, hành khách cố ý tự đổi chỗ ngồi trên máy bay là không tuân thủ hợp đồng vận chuyển đã thỏa thuận. Khi thành phần tổ bay nhắc nhở, hướng dẫn chỗ ngồi nhưng hành khách có một trong những hành vi như: từ chối thực hiện, phản kháng, gây mất trật tự… thì sẽ bị coi là không thực hiện sự chỉ dẫn của người vận chuyển trong quá trình vận chuyển.
Như vậy, việc xử phạt đối với hành khách tự ý đổi chỗ ngồi trên máy bay là do hành vi này đã vi phạm thỏa thuận vận chuyển của hành khách và người vận chuyển; vi phạm nghĩa vụ về thực hiện theo sự chỉ dẫn của người vận chuyển trong quá trình vận chuyển theo quy định.
Theo Điều 75 Luật Hàng không dân dụng, trong thời gian máy bay đang bay, người chỉ huy được áp dụng các biện pháp ngăn chặn đối với những người thực hiện các hành vi trong đó có hành vi cố tình ngồi sai vị trí trên máy bay. Bên cạnh đó, người chỉ huy giao những người thực hiện các hành vi trên cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khi máy bay hạ cánh tại cảng hàng không, sân bay gần nhất.
Người chỉ huy ra mệnh lệnh cần thiết đối với mọi người trong máy bay và tiếp tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn cho đến khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đảm nhận trách nhiệm đối với máy bay, người và tài sản trong máy bay trong trường hợp hạ cánh bắt buộc.
Theo điểm a khoản 1 Điều 8 Nghị định 162/2018/NĐ-CP, hành vi cố tình ngồi sai vị trí trên máy bay hay không tuân theo sự hướng dẫn về bảo đảm trật tự, an ninh, an toàn hàng không, phòng chống dịch bệnh của thành viên tổ bay sẽ phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng. “Như vậy, người chỉ huy có quyền giao những người hành vi cố tình ngồi sai vị trí trên máy bay cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xử phạt với mức phạt từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng” - luật sư Nguyễn Tiến Hùng cho biết.
