Cần đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công

Tỷ lệ giải ngân đạt thấp

Tổng kế hoạch vốn đầu tư năm 2024 của tỉnh hơn 6.900 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách địa phương hơn 5.045 tỷ đồng, ngân sách trung ương hơn 1.857 tỷ đồng. Theo báo cáo của UBND tỉnh, tỷ lệ giải ngân 6 tháng đầu năm 2024 đạt thấp. Cụ thể, đến nay mới giải ngân được 1.525 tỷ đồng, tương đương 22,1% kế hoạch vốn được giao; thấp hơn so cùng kỳ năm 2023 (6 tháng đầu năm 2023 giải ngân đạt 36%). Trong đó, giải ngân vốn tại 8 công trình trọng điểm của tỉnh chỉ đạt khoảng 15%. Các công trình trọng điểm bao gồm dự án đường Hoàng Sa - Dốc Sỏi; đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh, giai đoạn IIa và giai đoạn IIb; cầu Trà Khúc 3; 2 dự án kè chống sạt lở kết hợp tạo quỹ đất bờ bắc sông Trà Khúc, đoạn qua xã Tịnh An - Tịnh Long và đoạn qua xã Tịnh Long - Tịnh Khê (TP.Quảng Ngãi); đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc; đường nối từ cầu Thạch Bích đến Tịnh Phong.

Cầu Trà Khúc 3 là dự án trọng điểm của tỉnh, hiện đã hợp long, phấn đấu hoàn thành vào đầu năm 2025.

Nguyên nhân giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp chủ yếu là do công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) còn vướng mắc nên chưa có mặt bằng đảm bảo để tổ chức thi công, làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn. Như dự án cầu Trà Khúc 3, hiện còn 9 trường hợp (thuộc địa bàn huyện Sơn Tịnh) cần tái định cư (TĐC), nhưng việc giao đất, chi trả bồi thường kéo dài. Trong đó, có 1 trường hợp mặc dù đã chi trả tiền bồi thường, đã nhận đất TĐC ngoài thực địa nhưng UBND huyện Sơn Tịnh vẫn ra quyết định hủy quyết định phê duyệt phương án bồi thường, TĐC vì lo ngại phương án này chưa đúng quy định. Từ đó, dẫn đến 1.100m2 đất nằm trong dự án đã hơn 1 năm chưa thể thu hồi, bàn giao cho đơn vị thi công.

Quyết tâm thực hiện đạt kế hoạch

Thực tế cho thấy, vướng mắc trong GPMB là do lúng túng trong việc xác định giá đất làm cơ sở để lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC. Theo các địa phương phản ánh, từ cuối năm 2023, khi UBND tỉnh ủy quyền cho cấp huyện xác định giá đất cụ thể thì công tác này bị ngưng lại, do không có kinh nghiệm thực hiện. Mặt khác, thu tiền sử dụng đất mới đạt 239/2.496 tỷ đồng, nên chưa đảm bảo nguồn vốn phân khai cho các dự án theo kế hoạch để tổ chức thi công. Mới đây, tỉnh đã dùng nguồn vượt thu và tiết kiệm chi năm 2023 để bù hụt thu tiền sử dụng đất, kịp thời phân bổ khoảng 570 tỷ đồng cho các dự án cấp thiết, hoàn thành trong năm 2024. Hiện nay, các chủ đầu tư đang tích cực đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công.

Cầu Thạnh Đức, ở phường Phổ Thạnh (TX.Đức Phổ) được đẩy nhanh tiến độ thi công để hoàn thành đưa vào sử dụng vào đầu năm 2025.

Đại diện Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện Minh Long cho biết, tỉnh đã cân đối cấp bù 25 tỷ đồng cho huyện để hoàn thành công trình kè chống sạt lở bờ sông Phước Giang trước mùa mưa bão 2024. Hiện nay, nhà thầu đã huy động máy móc, nhân công tập trung triển khai thi công đảm bảo khối lượng để giải ngân.

Tại huyện Trà Bồng, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công cũng đạt rất thấp. Đại diện Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện Trà Bồng cho biết, đơn vị đang tập trung đôn đốc nhà thầu tổ chức hoàn thiện đường Trà Nham để giải ngân hết 15 tỷ đồng đã bố trí. Đối với công trình khởi công mới là đường Trà Thanh đi xã Trà Ka, huyện Bắc Trà My (Quảng Nam), thủ tục chuẩn bị đầu tư đã cơ bản hoàn thành, chờ khi nào chính thức được bố trí vốn thì mới triển khai lựa chọn nhà thầu, khởi công.

UBND tỉnh đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương phải xác định công tác giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt. Từ đó đề ra quyết tâm hoàn thành giải ngân vốn đầu tư, gắn với đảm bảo chất lượng công trình và hiệu quả sử dụng vốn. Các chủ đầu tư phải quyết liệt, chủ động xử lý, tháo gỡ kịp thời, hiệu quả những tồn tại, vướng mắc, khó khăn, nhất là trong công tác bồi thường, GPMB và TĐC, để thi công dự án theo đúng tiến độ đề ra. Đặc biệt là, đẩy nhanh tiến độ GPMB, giải ngân vốn các dự án trọng điểm, có tính lan tỏa, tạo động lực phát triển; các công trình được chọn gắn biển chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Bài, ảnh: THANH NHỊ