Cần giải pháp hữu hiệu trong đầu tư nâng cấp chợ Bình Long

Bài học từ vụ cháy

Là hộ kinh doanh buôn bán nhiều năm tại chợ Bình Long, bà Trần Thị Hồng Yến đặc biệt quan tâm công tác phòng chống cháy. Bà Yến thường xuyên kiểm tra hệ thống điện, tự trang bị bình chữa cháy. Bà còn nhắc nhở người thân sắp xếp, trưng bày các mặt hàng, sản phẩm tại nơi kinh doanh thông thoáng, chừa lối thoát hiểm đúng quy định. “Các hộ bán buôn tại chợ Bình Long đã mấy chục năm, nên việc tự trang bị vật dụng và cam kết thực hiện đúng các điều kiện về phòng cháy, chữa cháy trong chợ chúng tôi hiểu rất rõ” - bà Yến nói. Tuy nhiên, cuối năm vừa qua, chợ Bình Long xảy ra cháy làm 29 ki-ốt bị thiêu rụi, tổn thất hơn 3 tỷ đồng của 21 tiểu thương, trong đó có gian hàng của bà Yến. Đến nay, các ki-ốt đã được đơn vị trúng thầu quản lý chợ đầu tư xây dựng lại để các hộ tiếp tục kinh doanh.

Quầy sạp bố trí không hợp lý, lối đi trong chợ Bình Long chật hẹp... do đó khách ngại vào chợ mua hàng

Chợ Bình Long xây dựng trước năm 1945, với tổng diện tích 2 ha. Đây là chợ truyền thống quy mô lớn nhất trên địa bàn thị xã. Chợ có trên 300 hộ kinh doanh cố định và 200 hộ buôn bán tự phát dọc tuyến đường trung tâm chợ. Do những hạn chế về cơ sở hạ tầng cũng như cách phân bố lô sạp không hợp lý nên phần lớn các khu vực buôn bán trong chợ đều có nhiều mặt hàng dễ phát sinh cháy, nổ. Bên cạnh đó, lối đi trong chợ chật hẹp, dây điện thắp sáng chằng chịt và hệ thống phòng cháy không đồng bộ.

Xác định phòng cháy, chữa cháy có thành công hay không phụ thuộc phần lớn vào các hộ tiểu thương, Ban quản lý chợ Bình Long luôn quan tâm tuyên truyền để tiểu thương nêu cao tinh thần trách nhiệm, ý thức cảnh giác phòng chống cháy, nổ. Ông Vũ Hồng Hải, Trưởng ban quản lý chợ Bình Long cho biết: Sau vụ cháy, chúng tôi tăng cường tuyên truyền, vận động để tiểu thương không đốt nhang trong chợ; đồng thời nâng cấp hệ thống điện thắp sáng. Hiện hệ thống đường dây chính phục vụ thắp sáng, sinh hoạt trong nhà lồng chợ đã cũ, đơn vị đang liên hệ ngành điện thay thế. Tuy nhiên, chợ Bình Long đã quá “già”, vì vậy cùng sự nỗ lực của các cơ quan chức năng, Ban quản lý chợ thì ý thức của mỗi người dân, mỗi tiểu thương là yếu tố quan trọng góp phần đảm bảo an toàn phòng chống cháy, nổ.

Chợ cần được cải tạo, nâng cấp

Phần lớn các sạp, ki-ốt, đường nội bộ của chợ Bình Long do các hộ tiểu thương đầu tư mà không có hợp đồng thuê mặt bằng để kinh doanh. Từ đó, nhiều hộ buôn bán trong chợ tự ý sang nhượng làm biến động về số lượng lô sạp, ki-ốt gây khó cho công tác quản lý và thu phí. Ông Nguyễn Văn Tưởng, Phó trưởng phòng Kinh tế thị xã cho biết: Việc thu phí tại các điểm kinh doanh cố định tại chợ từ trước đến nay không thực hiện được. Nếu có thu thì hằng năm chỉ được gần 10 triệu đồng, không đủ chi phí cho đội ngũ quản lý chợ. Trước thực trạng này, UBND thị xã Bình Long đã có văn bản đấu thầu rộng rãi về quản lý vận hành chợ và Công ty TNHH Tập đoàn Sao Việt trúng thầu với số tiền hằng năm nộp ngân sách nhà nước gần 95 triệu đồng.

Để vận hành có hiệu quả, Công ty TNHH Tập đoàn Sao Việt cũng lập kế hoạch, đề xuất xin được đầu tư nâng cấp chợ Bình Long. Và mới đây, đơn vị nhận thầu quản lý chợ đã gắn biển là chợ đầu mối Bình Long, nhưng nhìn cơ sở hạ tầng, cách bố trí lô sạp, ki-ốt vẫn chưa xứng tầm. Ông Nguyễn Văn Tưởng cho biết thêm: Xuất phát từ nhu cầu thực tế của địa phương và các văn bản quy định, UBND thị xã Bình Long xác định cần phải đẩy mạnh công tác xã hội hóa để đầu tư phát triển hệ thống chợ trên địa bàn; đáp ứng tốt nhu cầu mua bán của người dân và công tác quản lý, điều hành hoạt động chợ hiệu quả, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của địa phương theo hướng thương mại - dịch vụ phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của Bình Long. Sau khi họp đại diện các hộ tiểu thương kinh doanh tại chợ, UBND thị xã đã có tờ trình xin chủ trương để đầu tư xây mới chợ Bình Long.

Cần có cơ chế, chính sách hợp lý

Chợ Bình Long hiện là nơi tạo nhiều việc làm cho người dân, góp phần tiêu thụ kịp thời các sản phẩm nông sản và hàng hóa của người dân trên địa bàn. Vì vậy, việc đầu tư nâng cấp chợ truyền thống đáp ứng nhu cầu buôn bán, mua sắm hàng hóa của người dân Bình Long cần có giải pháp đồng bộ, phù hợp với điều kiện nguồn vốn cũng như mong muốn của các hộ tiểu thương.

Tiểu thương Đặng Thị Sợi cho biết: Hiện chợ tự phát bên ngoài nhiều. Muốn buôn bán thuận lợi được trong lồng chợ thì cùng với xây dựng lại chợ Bình Long là cần thiết, cần có chính sách phù hợp để tạo sự đồng thuận của các hộ tiểu thương trong chợ. Nhà đầu tư xây dựng mới chợ Bình Long nên cùng các tiểu thương bàn bạc, thống nhất cách làm.

Trên cơ sở đề nghị của Sở Công Thương kèm theo tờ trình xin chủ trương của UBND thị xã Bình Long, Văn bản số 108 của Sở Kế hoạch và Đầu tư đã nêu rõ, việc đầu tư xây dựng chợ không thuộc danh mục khuyến khích đầu tư theo hình thức đối tác công tư hoặc lựa chọn nhà đầu tư đề nghị tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, nhà đầu tư trúng thầu sẽ thực hiện dự án theo quy hoạch được duyệt. Tuy nhiên, theo lãnh đạo thị xã, việc thực hiện theo hình thức đề nghị của Sở Kế hoạch và Đầu tư gây khó cho công tác đầu tư hạ tầng cơ sở tại Bình Long. Vì để đấu giá quyền sử dụng đất, thị xã phải bỏ chi phí cho giải phóng mặt bằng, đồng thời bố trí địa điểm và sắp xếp để di dời tiểu thương... trong khi nguồn ngân sách còn hạn hẹp.

Vì vậy, nhằm khắc phục và tìm giải pháp cho vấn đề nâng cấp chợ Bình Long, cùng với nỗ lực của thị xã rất cần sự hợp tác, đồng thuận của các sở, ngành và hộ tiểu thương. Từ đó góp phần từng bước hoàn thiện hạ tầng để nâng tầm cho một đô thị trẻ năng động ở phía Tây Nam tỉnh Bình Phước.

Thanh Mảng