Cần lộ trình và thí điểm để triển khai sổ sức khỏe điện tử toàn dân

Toàn cảnh họp tổ. Ảnh: Xuân Quý

Có chính sách đột phá về nhân lực, cơ sở vật chất

Thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách để thực hiện hiệu quả Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách để thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân, ĐBQH Nguyễn Văn Mạnh (Phú Thọ) cho rằng, hệ thống trạm y tế xã hiện còn nhiều bất cập, trước hết là về đội ngũ bác sĩ. Dù dự thảo đặt mục tiêu đến năm 2027 mỗi trạm có 4 - 5 bác sĩ và hàng năm điều động khoảng 1.000 bác sĩ về tuyến xã, nhưng thực tế nhiều trạm chỉ có 1 - 2 bác sĩ, trình độ không phải đa khoa hay chuyên khoa sâu.

Đại biểu nhấn mạnh, nếu không có chủ trương, kế hoạch và giải pháp đủ mạnh để đào tạo, thu hút bác sĩ về cơ sở thì rất khó bảo đảm năng lực của trạm y tế trong các năm tới, nhất là khi đây là lực lượng nòng cốt của y tế dự phòng và ứng phó dịch bệnh.

ĐBQH Nguyễn Văn Mạnh (Phú Thọ) phát biểu. Ảnh: Xuân Quý

Bên cạnh đó, cơ sở vật chất của trạm y tế ở vùng sâu, vùng xa, miền núi còn rất khó khăn, trong khi dự thảo nghị quyết chưa đưa ra giải pháp đầu tư hạ tầng và trang thiết bị. Đại biểu đề nghị phải có các chính sách mang tính đột phá để củng cố đội ngũ và hoàn thiện cơ sở vật chất, bảo đảm trạm y tế thực sự đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Theo đại biểu Nguyễn Văn Mạnh, hệ thống y tế hiện vận hành theo mô hình 3 cấp từ tỉnh, khu vực đến trạm y tế, trong đó Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) giữ vai trò chủ lực trong y tế dự phòng. Tuy nhiên, hướng dẫn sáp nhập các đầu mối thành một trung tâm CDC cấp tỉnh sẽ làm bộ máy xa dân, khó đáp ứng kịp thời khi dịch bệnh diễn biến phức tạp. Đại biểu đề nghị tiếp tục kiện toàn mô hình 3 cấp, giữ vững mạng lưới trung tâm để bảo đảm năng lực phòng dịch chủ động và hiệu quả hơn.

Ngoài ra, đại biểu cũng cho rằng, quy định về phụ cấp ưu đãi nghề cho những người “thường xuyên, trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế” cần được làm rõ để bảo đảm công bằng. Đại biểu đề nghị, cơ quan soạn thảo cần phải nêu rõ những người “làm việc thường xuyên và trực tiếp làm việc chuyên môn y tế tại trạm y tế”, qua đó bảo đảm bổ sung đội ngũ nhân viên y tế thôn, bản, tổ dân phố và cộng tác viên dân số vào diện được hưởng chính sách, tạo sự bình đẳng với nhân viên y tế đang làm việc tại trạm y tế xã, phường.

ĐBQH Thái Quỳnh Mai Dung (Phú Thọ) phát biểu. Ảnh: Xuân Quý

ĐBQH Thái Quỳnh Mai Dung (Phú Thọ) băn khoăn về tình trạng gian lận đấu thầu trong ngành y tế thời gian qua, đặc biệt ở các dịch vụ thiết yếu như giặt là, thiết bị y tế, thuốc. Đại biểu nhận định, đây không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn cho thấy sự buông lỏng trong giám sát, quản lý. Khi nhà thầu không đủ năng lực nhưng dùng hồ sơ giả để trúng thầu, chất lượng dịch vụ sẽ không được bảo đảm, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Đại biểu đề nghị phải siết chặt minh bạch, công bằng và tăng cường kiểm tra nhằm bảo vệ tài chính công cũng như chất lượng dịch vụ y tế.

Huy động nguồn lực xã hội

Về vấn đề thu hút đầu tư tư nhân vào y tế cơ sở và y tế dự phòng, ĐBQH Nguyễn Thị Thu Nguyệt (Đắk Lắk) cho rằng, dù dự thảo nghị quyết đã nêu chủ trương huy động nguồn lực xã hội nhưng áp dụng cơ chế đặc thù sẽ khiến mức thu của nhà đầu tư tư nhân rất thấp do nhà nước phải ưu tiên giảm chi phí khám chữa bệnh cho người dân, khám sức khỏe định kỳ và nhiều nhiệm vụ y tế công cộng khác. Với mức lợi nhuận hạn chế, đại biểu băn khoăn liệu có thể thu hút được khu vực tư nhân tham gia bền vững hay không. Đại biểu đề nghị Chính phủ nghiên cứu bổ sung chính sách mạnh hơn, như miễn giảm thuế và các hỗ trợ cần thiết để tạo sức hấp dẫn cho đầu tư tư nhân.

ĐBQH Nguyễn Thị Thu Nguyệt (Đắk Lắk) phát biểu. Ảnh: Xuân Quý

Ở góc độ chuyển đổi số trong y tế, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt đánh giá mục tiêu triển khai sổ khám sức khỏe điện tử toàn dân là chủ trương đúng đắn, phù hợp với Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Tuy nhiên, để triển khai được là vô cùng khó khăn do hạ tầng công nghệ thông tin còn yếu; dữ liệu y tế chưa đồng bộ; việc triển khai công dân số chưa đạt yêu cầu. Nhiều vùng sâu, vùng xa còn thiếu điện, thiếu thiết bị kết nối, dẫn đến nguy cơ chênh lệch rất lớn giữa các vùng trong ứng dụng sổ sức khỏe điện tử.

Đại biểu đề nghị Chính phủ xây dựng lộ trình cụ thể, thậm chí cần thí điểm trước khi nhân rộng. Trong quá trình thí điểm phải tập trung đầu tư hạ tầng viễn thông, hạ tầng số và hệ thống kỹ thuật ngành y tế. Chỉ khi có sự chuẩn bị đầy đủ, triển khai từng bước chắc chắn thì mục tiêu quản lý sức khỏe điện tử suốt đời cho toàn dân mới có thể đạt được hiệu quả và bền vững.

Trần Tâm