Cân nhắc quy định lắp camera giám sát trong khoang chở khách

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang vừa thừa ủy quyền của Thủ tướng ký tờ trình của Chính phủ gửi Quốc hội đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự, trong đó có Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ.

Thiếu công cụ kiểm soát các sai phạm của tài xế

Theo tờ trình, pháp luật hiện hành quy định xe kinh doanh vận tải phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và camera giám sát trên xe nhưng không quy định vị trí. Mục đích nhằm quản lý theo thời gian thực, kịp thời đình chỉ hoạt động phương tiện vi phạm, ngăn chặn nguy cơ mất an toàn giao thông.

Tuy nhiên, sau bảy tháng triển khai thi hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, việc quản lý thông qua thiết bị giám sát vẫn rất hạn chế. Xe dưới tám chỗ chưa phải lắp camera ghi hình tài xế, dẫn đến tình trạng chưa kiểm soát được các hành vi nguy hiểm như: Không thắt dây an toàn, buông cả hai tay khỏi vô lăng, dùng chân điều khiển, vừa lái vừa nghe điện thoại, chạy quá tốc độ...

Nếu được Quốc hội thông qua, tới đây các xe khách giường nằm đều phải lắp camera trong khoang hành khách. Ảnh: PHI HÙNG

Thêm vào đó, pháp luật hiện hành chưa có công cụ cảnh báo khi lái xe có biểu hiện bất thường như ngủ gật, thiếu tập trung, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tai nạn.

Ngoài ra, Bộ Công an cho biết quy định hiện hành chưa bao quát hết nhóm xe vận tải nội bộ. Mặc dù về hình thức là vận chuyển người và hàng của chính doanh nghiệp, nhưng thực tế các phương tiện này vẫn tham gia giao thông như xe kinh doanh vận tải khác, tiềm ẩn nguy hiểm cao độ.

Do đó, Bộ Công an kiến nghị bổ sung ba quy định: Xe kinh doanh vận tải phải lắp thiết bị ghi hình tài xế. Xe vận tải nội bộ phải lắp thiết bị giám sát hành trình và camera ghi hình tài xế. Ô tô từ tám chỗ trở lên kinh doanh vận tải phải lắp camera giám sát khoang chở khách.

Theo Bộ Công an, việc này nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc theo dõi, quản lý, giám sát, phát hiện và xử lý kịp thời hành vi vi phạm pháp luật, bảo đảm an toàn cho hành khách và người tham gia giao thông.

Ý kiến trái chiều về tính khả thi

Ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, cho biết hiện một số doanh nghiệp đã tự nguyện lắp camera giám sát khoang hành khách để bảo đảm an ninh, trật tự. Tuy nhiên, nếu bắt buộc áp dụng thì cần có khảo sát, đánh giá toàn diện để bảo đảm tính khả thi và sự đồng thuận.

Một số chuyên gia giao thông lại cho rằng việc lắp camera giám sát khoang hành khách là cần thiết, giúp phòng ngừa vi phạm pháp luật như tội phạm mua bán người, vượt biên trái phép, hoặc hành vi bỏ trốn. Song cần có quy định cụ thể về quản lý dữ liệu để tránh nguy cơ phát tán hình ảnh, xâm phạm quyền lợi hành khách.

Trong báo cáo thẩm tra tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào 23-9, ông Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, cho biết Thường trực ủy ban cơ bản đồng tình với các nội dung sửa đổi.

Tuy nhiên, có ý kiến đại biểu đề nghị cần đánh giá tác động đầy đủ, toàn diện về chi phí tuân thủ pháp luật, quyền bảo vệ bí mật riêng tư đối với các quy định phương tiện phải lắp thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe, hình ảnh khoang chở khách.

“Đề nghị cân nhắc quy định lắp thiết bị giám sát khoang hành khách, vì chưa có liên quan đến dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư của hành khách” – ông Tới nhấn mạnh.

VIẾT LONG - ĐỨC MINH