Cần quan tâm giải quyết tình trạng quá tải bãi rác thải sinh hoạt

Bãi rác thải tập trung huyện Gio Linh hiện đang quá tải, ô nhiễm môi trường trầm trọng - Ảnh: V.H

Gần đến cổng bãi rác thải tập trung của huyện Gio Linh ở xã Phong Bình, mùi hôi thối đã bốc lên nồng nặc, đi vào phía trong ruồi nhặng bay lên dày đặc từ những đụn rác. Không khó để nhận thấy nơi này đã quá tải trầm trọng khi mà từng “núi” rác cao khoảng 10 m, rộng từ 30 - 40 m đã chiếm hết diện tích của bãi rác.

Thông tin từ Trung tâm Môi trường và Đô thị huyện Gio Linh cho biết, bãi rác tập trung của huyện do Trung tâm Quan trắc và Kỹ thuật môi trường Quảng Trị làm chủ đầu tư xây dựng, bàn giao cho đơn vị quản lý, vận hành năm 2014 với quy mô 2,2 ha gồm có 2 ô chôn lấp rác thiết kế nửa chìm nửa nổi với diện tích 4.224 m2 mỗi ô và khu xử lý nước rỉ rác thải.

Theo thiết kế, công trình này có thời gian sử dụng 4 năm từ năm 2014 - 2018 với sức chứa 30.000 m2 rác. Tuy vậy, đến nay bãi rác này đã quá tải trầm trọng khi chứa tổng khối lượng rác khoảng 90.000 tấn và hằng ngày vẫn phải tiếp nhận khoảng 43 tấn rác thải từ các xã, thị trấn trên địa bàn huyện.

Ông Nguyễn Văn Hoàng, cán bộ Trung tâm Môi trường và Đô thị huyện Gio Linh cho biết: “Để xử lý rác, đơn vị đã tiến hành san ủi, phun hóa chất khử mùi, diệt ruồi. Tuy nhiên, lượng rác tập kết về hằng ngày quá lớn nên đã quá tải và ô nhiễm trầm trọng. Với tình hình này thì đến cuối năm 2022, nơi đây sẽ không thể tiếp nhận thêm rác. Để đảm bảo việc xử lý rác thải, hạn chế ô nhiễm môi trường, trung tâm đã kiến nghị cấp có thẩm quyền sớm đầu tư xây dựng bãi chôn lấp rác tập trung giai đoạn 2”.

Tại bãi rác thải tập trung huyện Cam Lộ, tình trạng quá tải, ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đang diễn ra. Nguyên nhân của thực trạng này là do lượng rác tập kết về đây từ nhiều năm nay là rất lớn. Đến đầu năm 2022, chính quyền địa phương đã đưa vào hoạt động công trình xử lý rác thải bằng cách sử dụng lò đốt ở đây với tổng mức đầu tư 7 tỉ đồng nhưng do rác tồn đọng nhiều trong thời gian dài, lượng rác đưa về hằng ngày lớn trong khi năng lực đốt rác chỉ khoảng 15 - 17 tấn/ngày.

Bên cạnh đó, lò đốt rác có lúc phải dừng hoạt động để hiệu chỉnh, sửa chữa do đang trong thời gian bảo hành đã khiến lượng rác ứ đọng ngày càng nhiều.

Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ Môi trường và Đô thị huyện Cam Lộ Phạm Thị Luân cho hay: “Hiện mỗi ngày có 2 ca vận hành lò đốt rác được khoảng 16 tấn, trong khi đó trung bình mỗi ngày bãi rác tiếp nhận khoảng 33 tấn. Do đốt được một nửa nên rác tồn đọng ngày càng nhiều, diện tích bãi rác liên tục bị thu hẹp. Nếu không có giải pháp kịp thời và hiệu quả, với tình hình này thì không lâu nữa nơi đây sẽ không thể tiếp nhận thêm rác”.

Cũng theo bà Luân, trong mùa mưa tới việc xử lý rác sẽ gặp khó khăn do bể nước rửa vôi của lò đốt thường hay bị rò rỉ, thiết kế mái che khu vực tập kết rác trước khi đưa vào lò đốt chưa hợp lý nên mưa thường tạt vào gây ướt khiến thời gian đốt lâu hơn. Những vấn đề này, hợp tác xã đã báo cáo, kiến nghị cấp có thẩm quyền nhưng đến nay chưa được xem xét giải quyết.

Thực tế quá tải, ô nhiễm môi trường trầm trọng ở các bãi rác tập trung của các huyện Gio Linh, Cam Lộ cũng là tình hình chung của nhiều bãi rác ở các địa phương khác trên địa bàn tỉnh. Ngoài năng lực xử lý của các đơn vị quản lý, vận hành các bãi rác tập trung còn hạn chế; việc xử lý rác chủ yếu thực hiện thủ công bằng cách chôn lấp, đốt, thì ý thức của người dân trong phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt là nguyên nhân chính dẫn đến quá tải tại các bãi rác thải tập trung.

Theo Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Cam Lộ Nguyễn Thành Công, nếu người dân có ý thức hơn trong việc phân loại rác thải từ đầu nguồn, cụ thể là xử lý rác thải hữu cơ ngay tại hộ gia đình, cộng đồng, loại bỏ rác thải là vật dụng sinh hoạt gia đình, rác thải nặng (cát, sỏi, đá…) thì việc thu gom, vận chuyển, xử lý sẽ thuận lợi và ít tốn kém hơn rất nhiều cũng như hạn chế ô nhiễm môi trường. “Giải quyết được vấn đề này, theo tính toán lượng rác thải tập kết về bãi rác tập trung sẽ giảm khoảng 60%.

Theo chỉ đạo của UBND huyện, các ngành chức năng, đoàn thể chính trị - xã hội huyện và các xã, thị trấn đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường sống, thực hiện phân loại và xử lý rác thải hữu cơ ngay tại hộ gia đình, cộng đồng.

Duy trì hoạt động, đầu tư mới các thiết bị, phương tiện thu gom, vận chuyển rác thải đã giao cho các xã, thị trấn quản lý và sử dụng. Các địa phương xây dựng đề án phân loại, thu gom, vận chuyển rác thải trên địa bàn quản lý để triển khai thực hiện…”, ông Công cho biết thêm.

Quá tải bãi rác thải sinh hoạt đang trở thành vấn đề nóng, cấp bách ở nhiều nơi. Vấn đề này cần được các cấp, các ngành quan tâm giải quyết bằng những giải pháp đồng bộ, hiệu quả cũng như ý thức, sự chung tay hành động của người dân để hạn chế ô nhiễm môi trường.

Vũ Hoàng