Cần quyết liệt hơn trong thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng kiểm tra việc thực hiện các khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU tại cảng cá Cửa Tùng

Nhiều chuyển biến tích cực

Đã thành thông lệ, sau hơn nửa tháng đi biển, vừa cập cảng cá Cửa Tùng ông Nguyễn Văn Ánh, chủ tàu cá số hiệu QT97979TS chiều dài 17,2 m đã vội vàng lấy sổ nhật kí khai thác ghi rõ ràng hành trình và sản lượng thủy sản đánh bắt của từng mẻ lưới mang lên nộp cho Ban quản lí (BQL) Cảng cá. Cũng theo ông Ánh, trước mỗi chuyến ra khơi hay sau khi về cảng bán hải sản đánh bắt được ông còn thường xuyên được các cơ quan chức năng như Chi cục Thủy sản, Ban quản lí Cảng cá, Bộ đội Biên phòng tuyên truyền về các khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU, những điểm mới của Luật Thủy sản 2017. Các quy định về đăng kí, đăng kiểm tàu cá, giấy phép khai thác thủy sản; trang bị đầy đủ phao cứu sinh, thiết bị thông tin liên lạc, giám sát hành trình tàu cá. Nên nếu như trước đây ông và các bạn thuyền đôi khi do mãi đuổi theo luồng cá nên vô tình vượt qua đường ranh giới vào vùng biển nước ngoài thì hiện nay việc vi phạm vùng biển nước ngoài cũng không còn xảy ra nhờ có thiết bị giám sát hành trình.

Phó Giám đốc phụ trách Sở Nông nghiệp và PTNT Hồ Xuân Hòe cho biết, để phổ biến các quy định của pháp luật liên quan đến lĩnh vực khai thác thủy sản, góp phần vào việc gỡ “thẻ vàng” của EC đối với sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam, thời gian qua ngành Nông nghiệp đã mở hàng chục lớp tập huấn tuyên truyền cho hàng ngàn lượt ngư dân trong tỉnh; trực tiếp “cầm tay chỉ việc” cho hơn 700 lượt thuyền trưởng, chủ tàu về ghi chép nhật kí khai thác thủy sản, phát hơn 2.100 tờ rơi về các quy định khai thác thủy sản bất hợp pháp. Từ đầu năm 2019 đến nay đã tổ chức 16 chuyến tuần tra trên biển, kiểm tra 250 lượt tàu, xử lí 11 vụ vi phạm trong lĩnh vực thủy sản với số tiền 15,5 triệu đồng, truy đuổi 10 lượt tàu lưới kéo hoạt động ven bờ. Các Công ty VNPT, Viettel, Công ty TNHH MTV điện tử hàng hải cũng đã lắp đặt thử nghiệm thiết bị giám sát hành trình theo các tiêu chuẩn thiết bị phù hợp và được ngư dân đánh giá cao. Trạm bờ đặt tại Chi cục Thủy sản cũng đã theo dõi, hướng dẫn cho tàu cá tham gia hoạt động trên các vùng biển xa biết được vị trí, ranh giới giữa các vùng biển, tránh không vi phạm khai thác trên các vùng biển của nước ngoài. Nhờ vậy đã tạo chuyển biến tốt trong ngư dân, đến nay không có tàu cá và ngư dân Quảng Trị vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ.

Cần quyết liệt hơn nữa

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng, mặc dù đã đạt được những kết quả bước đầu đáng ghi nhận nhưng qua kiểm tra công tác chống khai thác IUU vẫn chưa đạt yêu cầu, chưa tạo được chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức đối với một bộ phận cán bộ và ngư dân; vẫn đang còn tồn tại nhiều bất cập chưa được xử lí dứt điểm; sự phối hợp, trao đổi thông tin giữa các cơ quan chức năng chưa thật sự chặt chẽ; nguồn lực cho hoạt động chống khai thác IUU còn rất hạn chế; đặc biệt là hệ thống giám sát tàu cá hoạt động trên biển là một trong những nội dung quan trọng theo khuyến nghị của EC đến nay chưa triển khai đúng tiến độ.

Theo kế hoạch, cuối tháng 10/2019, Đoàn Thanh tra của Tổng vụ các vấn đề về Biển và Thủy sản của EU (DGMARE) sẽ sang Việt Nam kiểm tra, đánh giá tình hình thực hiện khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU. Đây là đợt kiểm tra đặc biệt quan trọng, là thời điểm EC đánh giá kết quả sau hai năm Việt Nam thực hiện các khuyến nghị của EC để có đủ luận chứng đưa ra kết luận có thể gỡ bỏ hoặc duy trì cảnh báo “thẻ vàng” hoặc áp dụng biện pháp cảnh báo “thẻ đỏ” đối với sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam. Do vậy, cùng với cả nước, để nâng cao hiệu quả công tác chống khai thác IUU cần phải có sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh. Cụ thể như tuyên truyền, hướng dẫn chủ tàu, thuyền trưởng và ngư dân tuân thủ nghiêm túc việc ghi, nộp nhật kí, báo cáo khai thác thủy sản theo quy định; chuẩn bị đầy đủ hồ sơ lưu trữ, ứng dụng công nghệ thông tin để truy xuất nhanh tài liệu, hồ sơ về công tác chứng nhận, xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác; kiên quyết không cấp, gia hạn giấy phép khai thác thủy sản, không xem xét hỗ trợ các chính sách của nhà nước đối với các chủ tàu vi phạm cho đến khi có ý thức chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật, nhất là các hành vi vi phạm khai thác IUU. Thành lập Văn phòng thanh tra, kiểm soát nghề cá tại Cảng cá Cửa Việt và Cửa Tùng để kiểm soát hoạt động của tàu cá tại cảng cá và giám sát việc bốc dỡ thủy sản qua cảng, truy suất nguồn gốc sản phẩm thủy sản từ khai thác. Mặc khác, tổ chức cho 100% tàu cá xa bờ kí cam kết không vi phạm khai thác IUU; kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất, nhập lạch, cập cảng, rời cảng; tăng cường tuần tra, kiểm soát trên các vùng biển, xử lí nghiêm các hành vi vi phạm khai thác IUU. Lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát hành trình theo quy định đảm bảo bật 24/24 giờ, bắt đầu từ khi xuất bến; xử lí nghiêm các tàu cá không lắp đặt hoặc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình nhưng không mở máy. “Một giải pháp nữa là cần sớm triển khai các chuỗi liên kết trong khai thác, thu mua tiêu thụ thủy sản, đưa các tàu cá khai thác xa bờ tham gia các chuỗi liên kết; hoạt động của chuỗi này sẽ giúp kiểm soát được hoạt động của tàu cá, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, đưa nghề cá phát triển theo hướng bền vững, có trách nhiệm, góp phần quan trọng vào việc khắc phục “thẻ vàng” của EC”, ông Hà Sỹ Đồng nhấn mạnh.

Lê An