Cần rút kinh nghiệm trong việc triển khai thực hiện dự án
Tiếp tục chương trình phiên họp thứ Chín, chiều nay, 10.3, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về Báo cáo của Chính phủ tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện Nghị quyết số 66/2013/QH13 ngày 29.11.2013 về điều chỉnh một số nội dung và giải pháp nhằm tiếp tục thực hiện có hiệu quả chủ trương đầu tư xây dựng đường Hồ Chí Minh theo Nghị quyết số 38/2004/QH11 đến năm 2020 - 2021 và Kế hoạch triển khai dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo.
Ảnh: Quang Khánh
Chưa hoàn thành nối thông toàn tuyến
Trình bày Báo cáo Bổ sung, làm rõ một số nội dung về tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện Nghị quyết số 66 của Quốc hội đến năm 2020 - 2021 và kế hoạch triển khai dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Duy Lâm cho biết, dự án đường Hồ Chí Minh được khởi công xây dựng năm 2000. Theo Nghị quyết 66, đến năm 2020 hoàn thành nối thông toàn tuyến từ Pác Bó (Cao Bằng) đến Đất Mũi (Cà Mau) quy mô tối thiểu 2 làn xe với chiều dài khoảng 2.744 km. Đến nay, đã hoàn thành 2.362 km/2.744 km đạt 86,1% và khoảng 258 km tuyến nhánh; đang triển khai đầu tư 211 km; còn lại khoảng 171 km chưa bố trí được vốn để triển khai thực hiện.
Ảnh: Quang Khánh
Nhiệm vụ quan trọng trong giai đoạn từ nay đến năm 2025 là đầu tư nối thông toàn tuyến theo quy mô 2 làn xe. Nhấn mạnh điều này, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cũng cho biết, để thực hiện đầu tư nối thông tuyến đường Hồ Chí Minh theo Nghị quyết số 66, Chính phủ đề xuất cần tiếp tục đầu tư 3 dự án thành phần (gồm đoạn Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn, đoạn Cổ Tiết - Chợ Bến và đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận) dài khoảng 171 km, với tổng mức đầu tư 10.770 tỷ đồng, trong đó ưu tiên đầu tư trước 2 dự án thành phần là đoạn Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn và Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận, dài 83,5km, với tổng mức đầu tư 5.570 tỷ đồng.
Về giải pháp, chính sách thu hút vốn đầu tư, ông Nguyễn Duy Lâm cho biết, đây là tuyến đường đi qua vùng khó khăn, vùng sâu vùng xa có nhiều đồng bào dân tộc sinh sống, liên quan đến quốc phòng - an ninh, việc huy động các nguồn vốn khác hiệu quả thấp. Do đó, Chính phủ xác định nguồn vốn đầu tư công là chủ đạo.
Ảnh: Quang Khánh
Trình bày Báo cáo thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, qua quá trình giám sát, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhận thấy Chính phủ đã tích cực chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương liên quan nỗ lực tổ chức thực hiện Nghị quyết số 66 của Quốc hội. Đường Hồ Chí Minh đã từng bước phát huy hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng và an ninh, góp phần xóa đói, giảm nghèo. Tuy nhiên, đến nay, dự án vẫn chưa hoàn thành nối thông toàn tuyến theo yêu cầu của Quốc hội.
Báo cáo thẩm tra cũng thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, cần rút kinh nghiệm trong thực hiện dự án như: công tác lập kế hoạch nhu cầu vốn và phân bổ kế hoạch vốn chưa phù hợp với tiến độ thực hiện dự án và nhu cầu vốn thực tế của dự án; một số dự án BOT, BT chưa được quản lý phù hợp, không khả thi về phương án tài chính, khó khăn huy động vốn; một số dự án phải dừng, giãn, điều chỉnh đã làm kéo dài thời gian hoàn thành.
Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị, Chính phủ cần phân tích rõ hơn một số nguyên nhân chủ quan của những tồn tại, hạn chế; đồng thời xem xét, cân đối, bố trí nguồn vốn thích hợp để hoàn thành các dự án thành phần còn lại trong giai đoạn 2021 – 2025. Thời gian tới, Chính phủ cần chỉ đạo rà soát, hoàn thiện và phê duyệt các quy hoạch có liên quan; tiếp tục đầu tư nâng cấp đường Hồ Chí Minh theo quy mô tại Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1454/QĐ-TTg ngày 1.9.2021.
Ảnh: Quang Khánh
Rà soát nhu cầu, hiệu quả đầu tư các đoạn, tuyến còn lại
Cho ý kiến tại Phiên họp, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận nỗ lực của Chính phủ và các cơ quan, đơn vị có nhiều cố gắng trong đầu tư xây dựng đường Hồ Chí Minh. Nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của dự án đường Hồ Chí Minh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ cần rút kinh nghiệm trong việc triển khai thực hiện dự án khi đến nay, dự án không bảo đảm tiến độ, mục tiêu Quốc hội giao. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải chỉ rõ, cần xem xét tổng thể các nguyên nhân chủ quan, khách quan về trách nhiệm của địa phương, của Trung ương để đánh giá một cách toàn diện việc thực hiện dự án này.
Ảnh: Quang Khánh
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét, thảo luận về Báo cáo tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện Nghị quyết số 66/2013/QH13 tại Kỳ họp thứ Ba vào tháng 5 tới; đồng thời, đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn chỉnh Báo cáo trình Quốc hội. Đối với các đoạn, tuyến còn lại, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ rà soát nhu cầu, hiệu quả đầu tư trong điều kiện có nhiều tuyến đường đã và đang triển khai (như tuyến đường cao tốc, Quốc lộ 1A, đường ven biển), sự phù hợp quy hoạch giao thông và khả năng cân đối ngân sách, khả năng huy động nguồn lực của xã hội để thực hiện từng đoạn tuyến, đáp ứng yêu cầu phát triển của từng thời kỳ; báo cáo cấp thẩm quyền quyết định theo từng đoạn tuyến.