Cần sự chung tay của cộng đồng để bảo vệ môi trường nước

Rác thải nhựa trên biển đang đe dọa nghiêm trọng đến sinh vật biển và đến chính con người

Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng đang phải đối mặt với những thách thức về nước, như: thiếu nước vào mùa cạn; tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng gây xâm nhập mặn, đe dọa nguồn nước ngọt của các sông, nước dưới đất; hiệu quả sử dụng nước thấp; vấn đề ô nhiễm nguồn nước từ các hoạt động sản xuất, sinh hoạt.

Hiện, Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang đang là một trong những điểm nóng ô nhiễm môi trường ở Đà Nẵng. Khu vực này chịu nhiều hoạt động trong ngày như: nơi tránh trú, neo đậu tàu thuyền; chợ đầu mối; tàu cá, xe cộ ra, vào bốc dỡ hàng hóa; có nhiều đơn vị kinh doanh xăng dầu và xưởng sửa chữa, đóng tàu... Ngoài ra, đây còn là nơi tiếp giáp gần khu dân cư và là nơi tiếp cận nước thải đô thị, nước thải sau xử lý…

Người dân Đà Nẵng có thói quen lặn vớt rác tại khu vực biển bán đảo Sơn Trà

Trước những thách thức lớn đó, bà Đinh Thu Hằng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng (CECR) cho biết, cần những cách tiếp cận quản lý đổi mới như sự chung tay và tham gia hành động của các bên; nâng cao nhận thức để thay đổi hành vi của mỗi người dân, doanh nghiệp; giải quyết vấn đề cho địa phương xác định với các sáng kiến địa phương; thúc đẩy sáng kiến, công nghệ, sáng tạo; huy động sự tham gia của địa phương và doanh nghiệp, đảm bảo tính bền vững.

“Ô nhiễm môi trường ngày càng phức tạp vì vậy cần có những cách tiếp cận, những giải pháp mới, sao cho vừa khoa học, tiết kiệm công sức những lại có tác động lâu dài”, bà Hằng cho biết.

Người dân Đà Nẵng lặn thu gom rác thải ở bán đảo Sơn Trà

Theo PGS. TS. Trần Văn Quang, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP Đà Nẵng cho rằng, nên đưa nội dung “sử dụng nước thông minh” vào tiêu chí hoạt động của doanh nghiệp. Đây là tiêu chí mà ông cho rằng các doanh nghiệp rất sẵn sàng thực hiện. Các doanh nghiệp rất cần sáng kiến, công nghệ để tiết kiệm nước và tái sử dụng nguồn nước.

“Chúng ta cần nhấn mạnh lợi ích kinh tế gắn chặt với việc bảo vệ môi trường. Bảo vệ môi trường không phải là đi ngược lại với việc giảm lợi nhuận doanh nghiệp hoặc tăng giá thành sản phẩm, bởi người tiêu dùng có nhu cầu mua sản phẩm sạch hơn ai hết”, ông Quang cho biết.

Việc phân loại rác thải, nhất là rác thải nhựa và ni lông tại nhà rồi đưa đến các điểm tập kết được các nhân dân quận Thanh khê hưởng ứng nhiệt tình

Đại diện cho người dân, bà Đào Thanh Hương, Chủ tịch Chi hội phụ nữ Xuân Đán 4 (phường Xuân Hà, quận Thanh khê, TP Đà Nẵng) cho biết, phường Xuân Hà có triển khai khu dân cư thân thiện môi trường từ 2016, là khu dân cư thí điểm của quận và thành phố Đà Nẵng. Ngay khi bắt đầu đã vận động 10 triệu đồng mua giỏ nhựa phát cho dân đi chợ giảm thiểu túi ni lông. Ngoài ra, phường còn thực hiện chương trình đại dương không nhựa, phân loại rác tại nguồn. Các chương trình đã góp phần giảm thiểu rác thải cho thành phố, nhất là giảm áp lực cho bãi rác Khánh Sơn.

“Thông qua các hoạt động này ý thức của cá nhân mỗi người dân trong khu dân cư đều được nâng cao, người dân thay đổi hành vi, thói quen vứt rác bừa bãi và sử dụng túi ni lông từ đó dần dần hình thành một khối tập thể có ý thức bảo vệ môi trường, tạo hiệu ứng tốt trong cộng đồng”, bà Hương cho hay.

Cần sự chung tay của cộng đồng để giải quyết những vấn đề về môi trường trên địa bàn TP Đà Nẵng

Theo bà Lê Thị Trang, phó Giám đốc Trung tâm GreenViet, hiện nay đang có nhiều dự án tập trung vào môi trường triển khai tại Đà Nẵng, Hội An. Đa số các dự án có mục tiêu là thúc đẩy sự tham gia của các tổ chức phi chính phủ, các bên liên quan để bảo vệ môi trường bền vững, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Tuy nhiên, tất cả đều nhận định mỗi mô hình, ý tưởng đều mạnh về một lĩnh vực nhất định như: truyền thông, kỹ thuật, nhân lực; mới chỉ dừng ở mức trong phạm vi của từng đơn vị, doanh nghiệp, chưa tạo được tính liên kết mạnh và lâu dài.

“Vì vậy, nếu có một “sân chơi” chung được tạo ra để liên kết các bên với nhau, từ thế mạnh riêng của từng bên tạo thành một khối cùng đóng góp cho mục tiêu chung, cùng nhau phát triển các dự án để bền vững, lâu dài”, bà Trang nói.

XUÂN QUỲNH