Cận Tết, xe dù, bến cóc tung hoành

Xe dù ồ ạt trở lại

Sáng 15-1, có mặt trên Quốc lộ (QL) 1, đoạn qua Khu du lịch (KDL) Suối Tiên (TP.Thủ Đức), chúng tôi chứng kiến cảnh XD dừng chờ, đón khách bất chấp luật lệ, biển báo. Chỉ trong khoảng 20 phút có đến gần 15 xe chở khách lớn nhỏ liên tục tấp vào rồi lại nhanh chóng chạy ra.

Khoảng 11 giờ, chiếc xe khách (XK) giường nằm mang biển số (BS) Đồng Nai dừng trước KDL Suối Tiên. Cửa xe mở ra, hành khách lũ lượt bước xuống khiến giao thông trở nên rối loạn. Sau khi dừng lại hơn 10 phút để phụ xe kiểm phiếu và trả hành lý cho khách, lúc xe vừa rời đi thì chiếc khác mang BS của TPHCM nhanh chóng ôm cua vào thế chỗ. Quy trình tương tự cũng diễn ra gần như suốt buổi sáng hôm ấy.

Còn ở đối diện KDL Suối Tiên, nơi có nhiều trạm dừng dành riêng cho xe buýt (XB), tình trạng tương tự cũng diễn ra nhộn nhịp không kém. Tại các hàng ghế chờ, người đi XB hầu như không thể chen vào nổi khi bị dòng người đi các tỉnh giành hết chỗ ngồi, ngay cả tìm nơi đứng cũng khó khăn. Nhiều người dân tỏ ra bức xúc khi tình trạng trên liên tục tái diễn và càng đến gần lễ Tết thì càng rầm rộ. Bà Trần Nguyệt Nga, sinh sống tại khu vực, cho biết: "Những XD trước nay đều coi KDL Suối Tiên là bến đón, trả khách vì là địa danh nổi tiếng, nói ra ai cũng biết mà lại thuận tiện, dễ luồn lách ra vào và ngụy trang như xe đón khách ở Suối Tiên đi ra".

Xe dừng chờ khách tại khu vực Suối Tiên

Cách đó không xa, tại khu vực cây xăng Tam Bình trên QL1A (thuộc địa bàn TP.Thủ Đức) cũng trở thành BC để các XK liên tục vào ra, ngang nhiên đón trả khách. Chỉ trong buổi sáng 15-1, hàng chục XK đã dừng tại đây để đón và chào mời khách đi các tuyến TPHCM - Đà Lạt, Nha Trang, Đắk Lắk...

Quốc lộ 1A thực sự là "điểm đen" về BC khi có đến hàng chục điểm bị các XD lấn chiếm, dừng đỗ trái quy định để bắt khách. Những nơi tập trung nhiều XD hoạt động nhất có thể kể đến như cầu vượt Sóng Thần, hầm chui Linh Trung, Nghĩa trang Liệt sĩ TPHCM, Bến xe Lam Hồng, cầu vượt Bình Phước... Ngoại thành là vậy, còn ở nội thành, tình trạng XD đón trả khách, ngang nhiên lập BC cũng diễn ra tấp nập không kém. Cụ thể, nhiều ngày qua, các hộ dân sống quanh Bến xe Miền Tây (BXMT) liên tục than phiền về vấn nạn XD đón trả khách dọc đường, gây khó khăn cho việc lưu thông, khiến cuộc sống người dân bất an. Việc XD đón trả khách trái quy định nở rộ vào những ngày cuối tuần, nhất là các dịp lễ Tết năm nào cũng xảy ra.

Theo ghi nhận của phóng viên trong sáng 14-1, khu vực đường Kinh Dương Vương xuất hiện rất nhiều xe dừng đỗ bất thường, các loại XK lớn 34 giường nằm, xe 50 chỗ ngồi liên tục vào ra khiến giao thông trở nên rối loạn. Chỉ trong 1 buổi sáng, hàng trăm lượt XK đã dừng đỗ ở đoạn gần cổng BXMT. Các XD dừng đón khách đặc biệt nhiều, đậu san sát với taxi và các loại xe hợp đồng khác trước cổng Bệnh viện Triều An, khiến xe máy lưu thông qua đây phải chạy rất chậm để né, bị che chắn tầm nhìn gây mất an toàn.

Đường Kinh Dương Vương, đoạn gần Bến xe miền Tây, xuất hiện nhiều bến cóc, nơi các xe dù tập trung chờ khách Quốc lộ 1A là "điểm nóng" về nạn xe dù, bến cóc khi tình trạng này liên tục tái diễn

Ngoài BXMT, khu vực Q5, Q10 cũng là "điểm nóng" về XD, BC. Dù Sở Giao thông vận tải (GTVT) đã lắp đặt các biển cấm dừng, cấm đỗ với hy vọng lập lại trật tự, nhưng các tuyến đường Sư Vạn Hạnh, Hùng Vương, Lê Hồng Phong, An Dương Vương, Nguyễn Duy Dương, Trần Phú... vẫn là "địa bàn" mà các nhà xe Kim Mạnh Hùng, Thịnh Phát, Thanh Thủy, Võ Cúc Phương, Minh Tâm... ngang nhiên dừng đậu chờ đón trả khách bất chấp luật lệ. Chỉ tính riêng trên địa bàn 2 quận nói trên, hàng chục hãng xe thi nhau mọc lên, khiến người dân địa phương vô cùng bức xúc.

Liên tục kiểm tra, chấn chỉnh

Trước tình hình XD, BC có dấu hiệu hoạt động trở lại, sáng 13-1, Đoàn kiểm tra liên ngành gồm Đội Thanh tra giao thông (TTGT, Sở GTVT TPHCM), Đội Cảnh sát giao thông (CSGT) Bình Triệu và Rạch Chiếc... đã đồng loạt ra quân kiểm tra an toàn giao thông, vận tải hành khách trên QL1A và khu vực trước cổng KDL Suối Tiên.

Xe dù đậu tràn lan ở tuyến đường An Dương Vương

Chỉ trong ngày đầu ra quân, đoàn liên ngành đã phát hiện nhiều trường hợp vi phạm. Cụ thể, khi lực lượng TTGT di chuyển trên QL1A, đoạn qua P.Hiệp Bình Phước, TP.Thủ Đức thì phát hiện xe du lịch 16 chỗ hiệu Toàn Thắng (BS: 72B-030.95) chạy tuyến TPHCM - Vũng Tàu dừng đỗ cạnh cầu vượt Bình Phước có dấu hiệu chờ khách dọc đường. Đoàn đã cùng Đội CSGT Bình Triệu lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính XK nói trên với lỗi đỗ xe không đúng nơi quy định, mức phạt 900 ngàn đồng và tạm giữ giấy phép lái xe (GPLX). Chỉ cách đó vài trăm mét, lực lượng TTGT và Đội CSGT Bình Triệu tiếp tục phát hiện thêm xe khách 34 giường chạy tuyến TPHCM - Nha Trang vi phạm tương tự.

Tại trước cổng KDL Suối Tiên, lực lượng liên ngành cũng phát hiện hàng loạt XK đang dừng đỗ trái quy định để chờ khách. Qua kiểm tra trên xe có 12 hành khách, đây là phương tiện chạy theo HĐ nhưng không có HĐ vận chuyển đúng quy định. Vì lỗi này, xe khách BS: 51B-036.26 chạy tuyến TPHCM - Đà Lạt liên tiếp bị xử lý về đỗ xe nơi có biển cấm dừng, đỗ (mức phạt 900 ngàn đồng) và không có HĐ vận chuyển (mức phạt 1 triệu 500 ngàn đồng). Hợp tác xã Thống Nhất, đơn vị quản lý chuyến xe nói trên cũng bị phạt liên đới 10 - 12 triệu đồng. Ngoài phạt tiền, tài xế có hành vi vi phạm còn bị tước GPLX 2 tháng.

Ông Phan Trung Tâm - Phó đội trưởng Đội TTGT số 5 - cho biết: "Từ đây đến Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, lực lượng chức năng sẽ tập trung kiểm tra để giải quyết tình trạng xe dừng đón trả khách, chở quá số người quy định, tranh giành khách gây mất trật tự an toàn giao thông trên các tuyến QL1A, QL13, đặc biệt trước Trạm xăng Tam Bình và KDL Suối Tiên". Theo ông, hiện nay khó khăn của đoàn kiểm tra liên ngành là các nhà xe đều có người cảnh giới, luôn tìm cách để tránh né lực lượng chức năng.

Tuyến QL1A cũng giáp ranh với tỉnh Bình Dương, nếu các tài xế chạy khỏi địa phận TPHCM sẽ gây khó khăn trong việc xử lý hành chính. Do vậy, ngoài thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành, lực lượng TTGT cũng phải phối hợp với trật tự đô thị, công an các địa phương nắm thời gian hoạt động của các XD. "Trên thực tế, qua những đợt kiểm tra, đoàn liên ngành chỉ mới giải quyết được phần ngọn của nạn XD, BC. Về lâu dài, tôi đề xuất nghiên cứu lắp camera tại các điểm nóng thường xuyên có hoạt động đón trả khách trái phép thì mới giải quyết phần gốc vấn đề”, ông Tâm nhận định.

Về công tác xử lý tình trạng XK dừng đỗ sai quy định, ông Trần Quốc Khánh - Chánh thanh tra Sở GTVT TPHCM - cho biết: "Từ ngày 5-1, Sở GTVT đã tổ chức đợt cao điểm tuần tra, xử phạt các phương tiện vi phạm. Hiện mức xử phạt đối với hành vi dừng đỗ sai quy định của các XD chỉ là phạt tiền 1 triệu 500 ngàn đồng kèm với việc tước GPLX 2 tháng nên chưa đủ sức răn đe. Với những phương tiện XK tái vi phạm nhiều lần, Thanh tra Sở GTVT TPHCM sẽ có văn bản gửi bến xe, các Sở GTVT tỉnh nơi doanh nghiệp đăng ký để có biện pháp xử lý triệt để”.

Trước đó, cuối năm 2020, Sở GTVT TPHCM đã điều chỉnh, lắp biển báo cấm dừng đỗ trên 13 tuyến đường nội thành gồm đường Trần Phú (đoạn từ Nguyễn Trãi - An Dương Vương), Nguyễn Chí Thanh (đoạn từ Lý Thường Kiệt - Sư Vạn Hạnh), Phan Phú Tiên (từ Trần Hưng Đạo - Võ Văn Kiệt)... Đây là giải pháp được Sở GTVT đưa ra nhằm đảm bảo trật tự an toàn giao thông trên các tuyến đường thường xuyên có tình trạng đón, trả khách của các nhà xe HĐ trá hình hoạt động tuyến cố định trên địa bàn TPHCM.

Ngoài việc điều chỉnh quy định cấm dừng, đỗ xe, Sở GTVT cho biết đã lên kế hoạch lắp đặt camera tại nhiều "điểm nóng" thường xảy ra tình trạng đón trả khách sai quy định như: Cầu vượt Trạm 2 (TP.Thủ Đức), giao lộ QL1 - Gò Dưa (TP.Thủ Đức), cầu vượt Ngã tư Ga, cầu vượt Tân Chánh Hiệp (Q12), các điểm thường xảy ra hiện tượng đón trả khách trên đường Phạm Ngũ Lão (Q1)... Sở GTVT cũng đề nghị lực lượng CSGT và UBND các địa phương hỗ trợ, tăng cường tuần tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Ông Trần Bảo Ngọc - Vụ trưởng Vụ Vận tải (Bộ GTVT) - cho biết, các quy định trước đây tồn tại nhiều bất cập trong quản lý đối với "xe HĐ trá hình", hoạt động không có bến bãi và cạnh tranh không lành mạnh với xe tuyến cố định, nhiều doanh nghiệp đăng ký tuyến rồi bỏ bến ra ngoài chạy dù.

Vì vậy, Nghị định (NĐ) 10/2020/NĐ-CP ra đời, thay thế NĐ86/2014 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải đã bổ sung giải pháp mới để quản lý xe HĐ nhằm xóa nạn XD, BC. Đáng chú ý, NĐ có nêu rõ trong 1 tháng, mỗi ôtô không được thực hiện quá 30% tổng số chuyến với điểm đón và trả khách trùng lặp.

Bên cạnh đó, đơn vị kinh doanh vận tải hành khách theo HĐ và lái xe chỉ được ký HĐ vận chuyển với người thuê vận tải có nhu cầu thuê cả chuyến xe (bao gồm cả thuê người lái), chỉ được đón, trả khách theo đúng địa điểm trong HĐ vận chuyển đã ký kết, không được gom khách, đón khách ngoài danh sách đính kèm theo HĐ đã ký do đơn vị kinh doanh vận tải cung cấp...

Minh Anh