Cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao giá trị của Bưởi Phúc Trạch
Bưởi Phúc Trạch là giống bưởi quý, được xác định là cây trồng mũi nhọn, chủ lực để phát triển kinh tế - xã hội của nhiều xã miền núi tỉnh Hà Tĩnh. Tuy nhiên, việc tiêu thụ còn gặp nhiều khó khăn, chưa có doanh nghiệp làm đầu mối trong tiêu thụ sản phẩm.
Bưởi Phúc Trạch được trồng chủ yếu ở xã Phúc Trạch và một số xã lân cận như xã Hương Đô, Hương Phố của tỉnh Hà Tĩnh với tổng diện tích hơn 2.700ha. Ước tính sản lượng thu hoạch năm 2025 khoảng hơn 20.000 nghìn tấn.
Với hương vị đặc trưng, tép bưởi mọng nước, ngọt thanh, hơi the nhẹ và mùi thơm dịu, loại bưởi này từng được tiến vua và nay đã trở thành sản phẩm được bảo hộ chỉ dẫn địa lý, khẳng định thương hiệu trên cả nước.

Những vườn Bưởi Phúc Trạch trĩu quả.
Bưởi Phúc Trạch ra hoa vào khoảng tháng 2 - 3 dương lịch. Đây là thời điểm cây bắt đầu phân hóa mầm hoa sau giai đoạn ngủ đông. Hoa bưởi nở rộ vào cuối tháng 3, đầu tháng 4 và cần điều kiện thời tiết khô ráo, có ánh nắng nhẹ để thuận lợi cho quá trình thụ phấn tự nhiên. Nông dân thường thụ phấn bổ sung bằng tay để tăng tỷ lệ đậu quả, đặc biệt đối với các cây có năng suất thấp hoặc ra hoa muộn.
Bưởi Phúc Trạch phù hợp với đất đồi pha cát, tơi xốp, thoát nước tốt. Để cây sinh trưởng tốt, nông dân cần cắt tỉa cành định kỳ để tạo tán, giúp ánh sáng phân bố đều, đồng thời hạn chế sâu bệnh.
Xã Phúc Trạch là một trong những địa phương trồng giống bưởi này nhiều nhất của tỉnh Hà Tĩnh với gần 549ha, trong đó diện tích cho thu hoạch lên tới 470ha.

Khoảng từ tháng 9, người trồng bưởi bắt đầu thu hoạch quả.
Vườn bưởi Phúc Trạch của ông Phan Xuân Hiến, ở thôn Ngọc Bội xã Phúc Trạch với hơn 1.000 gốc đã cho thu hoạch, sản lượng năm nay ước đạt gần 100 tấn quả, đem lại nguồn thu cho gia đình hơn 500 triệu đồng.
“Những năm gần đây, nhờ áp dụng quy trình kỹ thuật sản xuất, đặc biệt nhà vườn đã áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ nên chất lượng được nâng cao, từ đó giá trị kinh tế cao hơn, được thương lái và khách hàng ưa chuộng. Sản lượng năm nay ước đạt gần 100 tấn quả, đem lại nguồn thu cho gia đình hơn 500 triệu đồng”, ông Phan Xuân Hiến vui mừng chia sẻ.

Bưởi Phúc Trạch là cây trồng chủ lực tại nhiều xã miền núi thuộc huyện Hương Khê cũ.
Hiện nay, giá bưởi Phúc Trạch tại vườn dao động từ 20.000 – 40.000 đồng/quả tùy loại. Nhờ uy tín thương hiệu và chất lượng vượt trội, bưởi Phúc Trạch được tiêu thụ mạnh tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng…
Phó phòng Kinh tế xã Phúc Trạch Phan Anh Thái cho hay, sản lượng Bưởi Phúc Trạch năm nay của địa phương ước đạt 6.580 tấn. Với giá dao động từ 20.000 – 40.000đồng/ quả, giá bưởi năm nay thấp hơn năm 2024.
“Bưởi Phúc Trạch được xác định là cây trồng mũi nhọn, chủ lực để phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, trồng bưởi đang tạo ra nguồn thu nhập chính cho người nông dân”, ông Thái nhấn mạnh.

Dù là loại quả đặc sản hiện nay đã có mặt trên các sàn giao dịch, các siêu thị lớn nhưng đang tự phát, việc tiêu thụ chưa ổn định, bấp bênh.
Cũng theo Phó phòng Kinh tế xã Phúc Trạch Phan Anh Thái, mặc dù là loại quả đặc sản hiện nay đã có mặt trên các sàn giao dịch, các siêu thị lớn ở trong và ngoài tỉnh, nhưng đang là tự phát, mạnh ai nấy làm, với số lượng còn hạn chế. Việc liên kết tiêu thụ sản phẩm giữa các doanh nghiệp, HTX với người dân còn khó khăn, chưa có doanh nghiệp làm đầu tàu trong tiêu thụ sản phẩm. Tiêu thụ sản phẩm còn bấp bênh thiếu ổn định. Sản phẩm tạo ra chưa đồng đều về chất lượng và mẫu mã. Phần lớn diện tích sản xuất chưa được sản xuất theo quy chuẩn nào cả
Phó phòng Kinh tế xã Phúc Trạch Phan Anh Thái cho rằng, để nâng cao chất lượng, nâng cao giá trị của Bưởi Phúc Trạch trên thị trường thì cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp kiểm soát giống, kỹ thuật trồng, chăm sóc và thu hoạch đảm bảo mẫu mã đẹp, chất lượng ổn định. Cần thực hiện tốt và mở rộng diện tích Bưởi Phúc Trạch đạt các tiêu chuẩn VietGAP/GlobalGAP/hữu cơ trên địa bàn, vừa khẳng định đảm bảo an toàn thực phẩm, nâng cao niềm tin của người tiêu dùng, vừa thực hiện việc dán tem truy xuất nguồn gốc, quét mã QR để người tiêu dùng kiểm tra nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm tránh hàng giả, hàng nhái.