Cần thực hiện nghiêm túc biện pháp an toàn thi công thủy điện mùa mưa bão
Vụ sạt lở đất đá nghiêm trọng xảy ra trung tuần tháng 5 tại công trình thủy điện Tả Páo Hồ 1A, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu làm 5 người thiệt mạng, 4 người bị thương.
Sự việc xảy ra khi trên địa bàn có mưa to nhiều ngày, thi công trong điều kiện địa hình phức tạp nhưng chủ dự án vẫn cho công nhân và lao động phổ thông làm việc thêm hồi chuông cảnh báo về đảm bảo an toàn thi công trong mùa mưa lũ.

Đa phần các công trình thủy điện hiện nay đang thi công ở vùng sâu, vùng xa, nơi có địa hình, địa chất phức tạp
Trên triền núi cao - hiện trường nơi xảy ra vụ sạt lở đá làm 5 người chết và 4 người bị thương tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A tại bản Lả Nhì Thàng, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu có vách dựng đứng. Phía trên đỉnh vách là tuyến đường liên xã đang thi công và phía dưới là vị trí xây dựng đập gom nước và tuyến hầm gom nước đang thi công. Sau trận mưa lớn kéo dài chỉ sau vài ngày vụ sạt lở đã xảy ra.

Để đảm bảo an toàn khi cứu hộ, lực lượng chức năng đã phải sử dụng dây dòng dọc thả từ trên xuống để xử lý đất đá trên sườn núi
Ông Phí Văn Hưng, Trưởng Ban QLDA thủy điện Tả Páo Hồ 1A cho biết, đơn vị luôn yêu cầu các đơn vị thi công có trách nhiệm đảm bảo an toàn lao động cho người và tài sản trong quá trình thi công trên công trường theo các điều khoản hợp đồng. Đơn vị cũng đã có những đợt tập huấn, diễn tập về an toàn lao động và thường xuyên nhắc nhở các công nhân đi ra công trường phải đảm bảo mũ, áo bảo hộ. Dù đơn vị thi công đã có các biện pháp gia cố sườn đồi, song lượng mưa quá lớn và kéo dài đã vượt ngoài khả năng ứng phó.

Vụ sạt lở tại thủy điện Tả Páo Hồ 1A làm 9 người thương vong là bài học cho các chủ đầu tư và nhà thầu thủy điện tại địa phương trong đảm bảo phương án an toàn khi thi công mùa mưa lũ
Huyện Phong Thổ hiện có 33 dự án thủy điện vừa và nhỏ được Bộ Công Thương phê duyệt vào Quy hoạch thủy điện nhỏ và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tích hợp vào Quy hoạch tỉnh Lai Châu thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó có 12 dự án đã hoàn thành phát điện kinh doanh. Trong số 33 dự án được phê duyệt, hiện có 7 dự án đang được các nhà thầu thi công, tập trung chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa, nơi có địa hình hiểm trở, phức tạp.
Ông Trần Bảo Trung, Chủ tịch UBND huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu cho biết: "Ngay từ đầu mùa mưa lũ chúng tôi cũng đã có công điện yêu cầu các chủ đầu tư, các đơn vị sử dụng lao động tăng cường công tác đảm bảo an toàn thi công trong mùa mưa lũ. Tuy nhiên, trong thời gian qua có các công trường sử dụng lao động có lúc thực hiện chưa đảm bảo, nên tác động của thiên tai đã dẫn tới mất an toàn lao động. Chúng tôi sẽ quyết liệt hơn trong việc kiểm tra, xử lý đối với các đơn vị không thực hiện đảm bảo an toàn lao động".

Vách núi nơi xảy ra vụ tai nạn tại thủy điện Tả Páo Hồ 1A có độ dốc đứng, địa chất phức tạp
Thống kê của Sở Công thương tỉnh Lai Châu, hiện toàn tỉnh có 160 dự án thủy điện đã và đang quy hoạch, với tổng công suất gần 4.300 MW; trong đó có 122 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư và hơn 60 dự án đã đi vào vận hành phát điện. Như vậy là hiện địa phương có hàng chục công trình thủy điện đang thi công, với hàng nghìn kỹ sư, công nhân, lao động trên công trường.
Ông Vương Thế Mẫn, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Lai Châu cho biết, địa hình ở Lai Châu chủ yếu là đồi núi dốc, địa chất không ổn định, rất dễ xảy ra sạt lở khi mưa lớn. Ngành và các lực lượng chức năng đã nhiều lần yêu cầu các chủ đầu tư phải có phương án phòng ngừa rủi ro thiên tai rõ ràng và thường xuyên kiểm tra hiện trường, nhưng đâu đó vẫn còn tình trạng chủ quan, xem nhẹ cảnh báo của đơn vị khí tượng thủy văn.

Lai Châu cần siết chặt quản lý cả những công trình đang thi công và đang vận hành để đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ
Vụ sạt lở tại thủy điện Tả Páo Hồ 1A một lần nữa đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với chính quyền và cơ quan quản lý địa phương là không chỉ phát triển thủy điện theo đúng quy hoạch và tiến độ, mà phải đi kèm với việc siết chặt công tác quản lý an toàn, giám sát môi trường và bảo vệ tính mạng người lao động. Chính quyền và cơ quan quản lý tỉnh Lai Châu cần hành động quyết liệt, trách nhiệm và nhân văn để phát triển ngành công nghiệp thủy điện, giúp địa phương phát triển kinh tế - xã hội bền vững.