Cần tới 25.000 tỉ đồng để đáp ứng đầu tư điện cho nông thôn, miền núi, hải đảo
Theo Bộ Công Thương, trong thời gian tới cần khoảng 25.000 tỷ đồng để đầu tư cấp điện vùng sâu, vùng xa nên rất cần có sự tham gia của các tổ chức tín dụng, tài chính quốc tế.
Sáng 18/12, tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã tổ chức Hội nghị tham vấn huy động nguồn vốn đầu tư dự án cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo giai đoạn 2021 - 2025, vốn vay ngân hàng thế giới.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho biết, điện khí hóa nông thôn Việt Nam thời gian qua đã đạt được những kết quả. Tỷ lệ hộ sử dụng điện tăng theo các mốc thời gian và từng bước, từ việc được sử dụng điện với giá hợp lý đến giá điện thống nhất theo quy định của Chính phủ và chất lượng dịch vụ ngày càng cao.
Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, giai đoạn 2016 - 2020, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình mục tiêu cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo, theo đó nguồn lực đầu tư lớn khoảng 30.116 tỷ đồng để thực hiện mục tiêu hầu hết số hộ dân được sử dụng điện.
Tuy nhiên, do ngân sách nhà nước còn thiếu, các nguồn tín dụng ưu đãi hạn chế, nên đến nay tổng vốn được giao cho giai đoạn 2016 - 2020 là 4.743 tỷ đồng, mới đạt tỷ lệ 18,5%. Chỉ tiêu số hộ dân được cấp điện đạt thấp 19%, tương đương 204.737 hộ dân nông thôn; số xã được cấp điện hoàn thành 100%; cấp điện trạm bơm 89/2.727 trạm, đạt 3,26 %; cấp điện cho 3/3 đảo (Đảo Bạch Long Vỹ; đảo Nhơn Châu; đảo Trần) có điện.
Theo kế hoạch đến năm 2025, hầu hết số hộ dân nông thôn, miền núi và hải đảo có điện, tương ứng cấp điện cho khoảng 871.263 hộ dân của 6.811 thôn, bản trên địa bản 2.197 xã; cấp điện cho 2.638 trạm bơm quy mô vừa và nhỏ khu vực Đồng bằng sông Cửu Long kết hợp cấp điện cho nhân dân.
Đồng thời, cấp điện lưới quốc gia hoặc các nguồn năng lượng tái tạo cho các đảo còn lại như: Đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị), Thổ Chu, An Sơn và Nam Du (Kiên Giang); các thôn đảo Ninh Tân, Ninh Đảo, Điệp Sơn, Bích Đầm (Khánh Hòa) và đang trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phương án cấp điện Côn Đảo...
Theo đại diện Bộ Công Thương, để đạt được mục tiêu đó, tổng vốn đầu tư ngân sách Trung ương vào khoảng 21.143 tỷ đồng. Nếu được Thủ tướng Chính phủ cho phép đầu tư cấp điện đảo Côn Đảo bằng lưới điện quốc gia, vốn sẽ tăng thêm khoảng 4.800 tỷ đồng. Đây là số vốn rất lớn và do vậy, một trong những giải pháp quan trọng là thu hút vốn từ nguồn quốc tế.
Thứ trưởng Đặng Hoàng An cũng cho biết, Bộ Công Thương đã làm việc với Ngân hàng thế giới (WB) và Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) để vay khoản tính dụng; trong đó vay của WB khoảng 360 triệu USD (Bộ đã trình Bộ Kế hoạch đầu tư vào ngày 31/12/2019) và của ADB là 400 triệu USD cũng đã trình Bộ Kế hoạch đầu tư (từ 31/12/2019). Bộ đang thiết kế tiếp một khoản vay của Chương trình phát triển chuyển đổi năng lượng bền vững với EU là 141 triệu USD, dự kiến dành riêng cho chương trình phát triển điện nông thôn miền núi, hải đảo là 71 triệu USD.
Ông Rahul Kitchlu, Quyền Giám đốc Ngân hàng WB cho biết, WB đã huy động khoảng 2 tỷ USD trong cam kết 5 tỷ USD của WB cho chương trình điện khí hóa ở Việt Nam và khẳng định, điện khí hóa là một trong những ưu tiên của WB dành cho Việt Nam. WB hoan nghênh sáng kiến của Bộ Công Thương, Chính phủ Việt Nam trong việc huy động các nguồn lực để thực hiện chương trình này. Đồng thời, WB sẽ đồng hành cùng với Việt Nam thực hiện những chương trình tiếp theo trong thời gian tới.
Để thực hiện được, Việt Nam cần cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các bộ ngành và các đơn vị liên quan và đây là yếu tố quyết định sự thành công. Bởi, đây là công việc đòi hỏi có sự tham gia của rất nhiều bên, của các địa phương và cơ quan chức năng chính vì thế phải có những quy chế để đảm bảo có sự điều phối, phối hợp chặt chẽ...