Cần trừng trị nghiêm hành vi trục lợi từ thiện

Sao kê để dân giám sát, lan tỏa hành động đẹp

Siêu bão Yagi (bão số 3) gây ra thiệt hại chưa từng thấy. Con số về người chết, mất tích, bị thương vẫn tiếp tục tăng lên. Thiệt hại về kinh tế là rất lớn. Nhiều đồng bào đang lâm vào cảnh mất nhà, mất người thân. Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tổ chức Lễ phát động quyên góp ủng hộ nhân dân bị thiệt hại do bão số 3 vào chiều 11/9/2024. Ngay lập tức, đồng bào cả nước hưởng ứng rất tích cực. Không chỉ qua MTTQ, nhiều kênh cá nhân, tổ chức, hàng ngàn doanh nghiệp lớn, nhỏ và cả bạn bè quốc tế tích cực hỗ trợ với những khoản đóng góp thiết thực.

Từ khi Chính phủ ban hành Nghị định số 93/2021/NĐ-CP về việc vận động và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện, Ủy ban MTTQ Việt Nam đã làm đúng theo luật định, công khai minh bạch các khoản đóng góp qua việc sao kê toàn bộ các khoản đóng góp để toàn dân giám sát. Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Tô Thị Bích Châu cho biết, việc sao kê như vậy đã đem lại hiệu quả cao trong giai đoạn đại dịch Covid-19. Từ kinh nghiệm đó, MTTQ Việt Nam phối hợp với các ngân hàng kịp thời thống kê chính xác, đầy đủ danh sách tổ chức, cá nhân ủng hộ. Việc này giúp nhân dân, dư luận nắm được số tiền MTTQ tiếp nhận mỗi ngày, bảo đảm tiền được chuyển đúng, đủ đến địa phương, người dân một cách minh bạch. "Đây cũng là hình thức để MTTQ vinh danh các nhà hảo tâm, lan tỏa những hành động tốt đẹp đến với xã hội" - Bà Châu chia sẻ.

"Điểm hỗ trợ cơm, nước miễn phí” của Trạm CSGT Đức Phổ (Quảng Ngãi) tiếp sức cho tài xế vận chuyển hàng hóa cứu trợ từ Nam ra Bắc

Ngày 14/9, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tiếp tục đăng tải 2.009 trang sao kê số tiền ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bởi bão số 3 từ ngày 10/9/2024 đến ngày 12/9. Trước đó, MTTQ Việt Nam đã công bố hơn 12.000 trang sao kê. Việc sao kê sẽ được MTTQ Việt Nam cập nhật thường xuyên, liên tục. Trên trang thông tin điện tử của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam ngày 15/9 thông báo tính đến 17 giờ ngày 15/9, các tổ chức, cá nhân đã ủng hộ bằng tiền mặt và chuyển về tài khoản của Ban Vận động cứu trợ Trung ương là 1.094 tỷ đồng.

"Phông bạt" số tiền từ thiện: Hành vi đáng xấu hổ!

Qua việc sao kê đã lộ ra những hành vi phản cảm, thậm chí có thể vi phạm pháp luật của một số người. Tối 13/9, Công an TP.Hà Nội thông tin về kết quả xác minh vụ "Rạp xiếc Trung ương gửi 10.000 đồng ủng hộ bà con bị bão lũ" gây xôn xao dư luận. Theo đó, Phòng An ninh chính trị nội bộ - Công an TP.Hà Nội đã xác minh và mời anh N.M.Đ (21 tuổi, sinh viên một trường đại học tại Hà Nội) đến làm việc.

Theo tường trình của anh Đ., từ năm 2022, anh cùng một số bạn học lập nhóm "Rạp xiếc Trung ương" trên mạng xã hội Facebook nhằm mục đích học tập, không liên quan gì đến Liên đoàn Xiếc Việt Nam. Khi có thông báo ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do cơn bão số 3, anh Đ. tự chuyển khoản ủng hộ 10.000 đồng, với nội dung "tap the ae rap xiec trung uong ung ho", nhưng không thông báo, trao đổi với các thành viên của nhóm. Khi dư luận phản ứng, anh Đ. đã chủ động gọi điện đến Liên đoàn Xiếc Việt Nam để xin lỗi. Công an TP.Hà Nội đã lập biên bản nhắc nhở, răn đe sinh viên này vì hành vi trên làm ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của Liên đoàn Xiếc Việt Nam.

Cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ - Công an TP.Hà Nội làm việc với sinh viên Đ. vào chiều 13/9/2024

Không loại trừ trường hợp một số đối tượng khác lợi dụng việc sao kê minh bạch của MTTQ Việt Nam để mạo danh cá nhân, tổ chức, chuyển số tiền ít hơn thực tế nhằm hạ uy tín của cá nhân, tổ chức đó. Sau bản sao kê của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, nhiều trường hợp bị phát hiện "photoshop" số tiền ủng hộ, khai khống lên hàng trăm, thậm chí hàng tỷ đồng ủng hộ đồng bào bị lũ lụt, trong khi thực tế chỉ chuyển khoản vài nghìn, vài chục nghìn đồng. Đó là hành vi đáng xấu hổ, cần lên án. Bởi vì việc đóng góp từ thiện phải xuất phát từ tâm, người dân có bao nhiêu thì đóng góp bấy nhiêu, tùy theo khả năng của mình.

Những cá nhân, tổ chức bị phát giác "phông bạt" số tiền từ thiện đã nhận sự chỉ trích gay gắt từ dư luận là sống kiểu "làm màu", khoe khoang sai sự thật. Một số khác còn bị phát hiện ăn chặn tiền đóng góp của người khác, phải lên tiếng xin lỗi. Đơn cử vụ "Việt Anh Pí Po" - tài khoản có hơn 1,3 triệu người theo dõi trên TikTok - chia sẻ hình chụp đã chuyển khoản 20 triệu đồng đến MTTQ Việt Nam, nhưng cư dân mạng dò bảng sao kê, phát hiện anh này chuyển khoản chỉ có... 1 triệu đồng.

Sáng 13/9, TikToker "Việt Anh Pí Po" đã đăng video nói lại sự việc và xin lỗi. TikToker này nói đã nhờ thành viên trong đội chuyển khoản hộ, nhưng quên kiểm tra biến động số dư. Đến khi sự việc lộ tẩy, anh ta đã chuyển lại số tiền 20 triệu đồng đến MTTQ Việt Nam. TikToker này giãi bày: "Hành động xấu hổ này của tôi đáng bị lên án và nhận được nhiều bài học cho bản thân. Tôi xin lỗi vì hành động kệch cỡm và "phông bạt" này... Xin lỗi mọi người, dù rất khó tôi vẫn mong mình có cơ hội sửa sai".

Trường hợp khác như fanpage "Hội seeding" của "Anh trai vượt ngàn chông gai" cũng "phông bạt", ủng hộ vài trăm nghìn đồng nhưng khai khống lên tới hàng chục triệu đồng. Có người chỉnh sửa con số ủng hộ một cách quá đáng như D.H.H khẳng định đã chuyển khoản 30 tỷ đồng cho MTTQ Việt Nam, nhưng khi đối chiếu với danh sách sao kê thì con số thực chỉ có 30.000 đồng. Một tài khoản khác trên Threads tên D.A cũng tuyên bố đã đóng góp 100 triệu đồng, nhưng sự thật là 10.000 đồng. Còn nhiều kiểu "làm màu" khác để đánh bóng tên tuổi cá nhân rất đáng xấu hổ. Trong khi đó, đọc nội dung sao kê chúng ta thấy có những em học sinh chỉ góp vài chục nghìn đồng với những dòng chữ chân chất, vẫn được cộng đồng yêu thương, quý trọng.

Trang mạng giả mạo Hội Chữ thập đỏ tỉnh Quảng Ninh để lừa đảo, kêu gọi ủng hộ người dân bị thiên tai

Trục lợi từ bão lũ: Quá ác!

Hành vi đáng lên án nhất là trục lợi từ bão lũ. Lợi dụng lời kêu gọi cứu trợ của các cơ quan chức năng, một số đối tượng xấu đã mạo danh Hội Chữ thập đỏ, các tổ chức từ thiện uy tín... để gọi điện đến nhiều người, kêu gọi đóng góp nhằm chiếm đoạt số tiền người dân ủng hộ đồng bào gặp thiên tai.

Theo Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - Công an tỉnh Sóc Trăng, cơ quan này đã tiếp nhận nhiều thông tin từ người dân về các số điện thoại lạ gọi đến kêu gọi đóng góp, ủng hộ người dân bị thiệt hại do bão số 3 gây ra. Công an tỉnh Sóc Trăng đã khuyến cáo người dân nâng cao tinh thần cảnh giác, không gửi tiền quyên góp, ủng hộ vào các tài khoản không rõ nguồn gốc.

Những ngày qua còn xuất hiện một số trang mạng có tên miền tương tự như "kênh tin tức", "tin nóng", "tin 24 mới nhất"..., sao chép hình ảnh, thông tin từ báo chí để "câu view" kiếm tiền từ các nền tảng quảng cáo. Các trang này đăng nhiều tin, hình ảnh về bão lũ kèm theo đường link ở phần bình luận dẫn đến các kênh khác... Các đối tượng còn tổ chức hàng trăm fanpage, nhiều nhóm, tài khoản ảo nhằm tăng tương tác, tạo "mồi nhử" người đọc. Họ sao chép toàn bộ hình ảnh, nội dung từ báo chí chính thống rồi đặt tít giật gân hơn, thổi phồng thông tin để mời mọc người đọc nhấp chuột vào đọc. Khi đó, cư dân mạng có thể bị dẫn đến một website quảng cáo trái phép từ cờ bạc, cá độ đến các loại thuốc, thực phẩm chức năng... Nếu người đọc có mua sắm trên sàn thì phía trang mạng dẫn dụ họ rằng sẽ nhận được "hoa hồng" từ sàn. Đó chính là những "bẫy link"!

Còn nhiều hình thức trục lợi khác, như sau khi cầu Phong Châu (Phú Thọ) bị sập, trên mạng xã hội xuất hiện fanpage giả mạo Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Lâm Thao để lừa đảo, kêu gọi đóng góp ủng hộ các gia đình bị ảnh hưởng bởi sự cố sập cầu. Fanpage này sử dụng hình ảnh, thông tin giống các trang chính thống của Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Lâm Thao, kêu gọi các nhà hảo tâm chuyển tiền vào tài khoản cá nhân để chiếm đoạt. Ông Nguyễn Mạnh Toàn (Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Lâm Thao) khẳng định đó là fanpage giả mạo, MTTQ huyện không có fanpage này.

Ngày 09/9, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Quảng Ninh cũng lên tiếng cảnh báo tình trạng có fanpage mạo danh Hội Chữ thập đỏ Quảng Ninh để lừa đảo, kêu gọi đóng góp ủng hộ người dân vùng bão lũ. Các đối tượng lừa đảo bằng cách sử dụng hình ảnh, thông tin giống như trang mạng chính thống nhằm lừa đảo các nạn nhân. Thậm chí trang mạng của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cũng bị làm giả để lừa đảo tương tự.

Do đó, nhân dân cả nước cần cảnh giác với những hành động lừa đảo trên. Ban Vận động cứu trợ Trung ương đề nghị các cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân ở trong và ngoài nước khi ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra cần trực tiếp liên hệ với Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam hoặc Ủy ban MTTQ Việt Nam của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để tìm hiểu thông tin, số tài khoản rồi hãy chuyển khoản.

XUÂN NHÂN