Canada muốn Mỹ không hoàn tất thỏa thuận thương mại Trung Quốc
Thủ tướng Canada Justin Trudeau mới đây đã đề nghị chính phủ Mỹ không nên hoàn tất thỏa thuận thương mại với Trung Quốc trừ khi Bắc Kinh thả 2 công dân Canada.
Trả lời phỏng vấn kênh TVA ngày 19.12, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết đã kêu gọi Washington tận dụng cuộc đàm phán thương mại với Bắc Kinh để tạo sức ép nhằm buộc Bắc Kinh thả 2 công dân Canada.
Hai công dân được nhắc tới là nhà cựu ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor, bị giới chức Trung Quốc bắt giam hồi tháng 12.2018 với cáo buộc gián điệp - hành động được coi là nhằm trả đũa việc Canada bắt Phó chủ tịch hãng viễn thông Huawei Mạnh Vãn Chu tại Vancouver ngay trước đó theo yêu cầu của Mỹ.
Thủ tướng Trudeau nói rằng Canada đã và đang làm việc với Mỹ để nỗ lực thuyết phục Trung Quốc thả tự do cho 2 công dân Canada. “Chúng tôi đã nói rằng Mỹ không nên ký thỏa thuận cuối cùng và đầy đủ với Trung Quốc mà không giải quyết vấn đề của bà Mạnh Vãn Châu và 2 công dân Canada”, Reuters dẫn lời ông Trudeau nói trên TVA.
Joseph Crook, phát ngôn viên của Đại sứ quán Mỹ tại Ottawa, cho biết Washington rất quan tâm đến việc bắt giữ 2 người Canada. “Tổng thống Trump và các quan chức cấp cao khác đã kêu gọi thả hai người Canada bị giam giữ trong các cuộc họp với các cấp cao nhất của chính phủ Trung Quốc”, ông Crook cho biết.
Hiện chưa rõ phát biểu của ông Trudeau là đề cập tới thỏa thuận “giai đoạn 1” giữa Mỹ và Trung Quốc hay là một thỏa thuận đầy đủ hơn.
Tuyên bố của ông Trudeau được đưa ra sau khi người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm 10.12 tuyên bố cuộc điều tra 2 công dân Canada đã hoàn tất và trường hợp 2 người này đang được bàn giao cho công tố viên nhằm phục vụ việc "xem xét và truy tố theo pháp luật".
Cùng ngày, Ngoại trưởng Canada François-Philippe Champagne phát đi thông báo nói rằng "kể từ khi bị bắt, 2 công dân Canada không thể tiếp cận với luật sư và bị từ chối liên lạc với gia đình và người thân của họ".
"Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc không mệt mỏi để đảm bảo các công dân của chúng tôi sẽ được thả sớm nhất và bảo vệ họ với tư cách là chính phủ và người Canada", ông Champagne khẳng định.
Đáp lại, trong một tuyên bố trên trang web của mình, đại sứ quán Trung Quốc tại Canada cáo buộc ông Champagne "đưa ra bình luận thiếu trách nhiệm", đồng thời bác bỏ vụ bắt giữ là "tùy tiện".
"Chúng tôi phải chỉ ra rằng những gì Canada và Mỹ đã làm với bà Mạnh Vãn Châu mới là tùy tiện bắt giữ công dân Trung Quốc và vi phạm nghiêm trọng các quyền lợi hợp pháp của bà ấy. Một lần nữa, Trung Quốc kêu gọi Canada sửa chữa hành động sai trái, thả bà Mạnh ngay lập tức và để bà trở về Trung Quốc an toàn", đại sứ quán Trung Quốc tại Canada tuyên bố.
Hoàng Vũ (theo Reuters)