Cảnh báo khô hạn, thiếu nước nghiêm trọng kéo dài

Nắng nóng gia tăng, lượng nước thiếu hụt

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia vừa có báo cáo về vấn đề nguồn nước liên quan đến nắng nóng mùa hè này. Theo đó, dự báo tháng 5, trên phạm vi toàn quốc nhiệt độ trung bình phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm khoảng 1,0 - 2,0 độ C, có nơi cao hơn. Tháng 6, cao hơn từ 0,5 -1,5 độ C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Từ tháng 7 - 9, nhiệt độ trung bình trên cả nước phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm khoảng từ 0,5 - 1,0 độ C.

Từ tháng 5 - 7, nắng nóng tiếp tục xuất hiện tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Trung Trung Bộ và Tây Nguyên. Dự báo số đợt nắng nóng ở các khu vực phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm, tại khu vực Tây Bắc khoảng 4 - 5 đợt, khu vực Đông Bắc 3 - 4 đợt và đồng bằng Bắc Bộ từ 6 - 8 đợt; khu vực từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế từ 7 - 9 đợt, từ Đà Nẵng đến Bình Thuận từ 4 - 6 đợt và tại khu vực Tây Nguyên từ 3 - 4 đợt.

Khô hạn ở miền Trung, Tây Nguyên còn tiếp tục khốc liệt và kéo dài.

Mùa mưa tại khu vực Tây Bắc bắt đầu vào cuối tháng 4 đầu tháng 5; các khu vực khác ở Bắc Bộ có khả năng xuất hiện từ giữa tháng 5/2024. Mùa mưa tại Tây Nguyên xuất hiện từ nửa đầu tháng 5.

Về nguồn nước trên các lưu vực sông và hồ chứa, cơ quan khí tượng cho biết, khu vực Bắc Bộ, trong tháng 5/2024, chưa có dấu hiệu xuất hiện lũ tiểu mãn ở khu vực Bắc Bộ. Từ tháng 5 - 9/2024, dòng chảy đến các hồ chứa lớn trên sông Đà thiếu hụt từ 30 - 40% so với TBNN, dòng chảy đến hồ Thác Bà trên sông Chảy và đến hồ Tuyên Quang trên sông Gâm có khả năng ở mức thiếu hụt từ 20 - 30% so với trung bình nhiều năm.

Khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ, từ tháng 5 - 9, lượng dòng chảy trên các sông ở Thanh Hóa, sông Tả Trạch (ThưàThiên Huế), sông Trà Khúc (Quảng Ngãi), các sông ở Bình Định, bắc Bình Thuận ở mức xấp xỉ và cao hơn từ 10 - 30% so với trung bình nhiều năm; các sông khác ở khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên mức thấp hơn từ 15 - 55% so với trung bình nhiều năm, riêng dòng chảy trên sông Bến Hải (Quảng Trị), sông Ba (Phú Yên) và sông La Ngà (Nam Bình Thuận) thấp hơn trung bình nhiều năm từ 65 - 80%.

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cảnh báo, tình trạng hạn hán ở khu vực Bắc Tây Nguyên tiếp tục đến nửa đầu tháng 5/2024, sau đó có khả năng giảm dần, riêng phía Nam Tây Nguyên có thể chấm dứt hạn từ giữa tháng 5/2024; các tỉnh khu vực phía bắc của Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ hạn hán tiếp tục ảnh hưởng từ tháng 5 - 7/2024, sau đó có xu thế giảm dần.

Diễn biến khô hạn còn rất khốc liệt

Cơ quan khí tượng cho biết, tình hình khô hạn, thiếu nước tại khu vực Tây Nguyên đang diễn ra gay gắt, nhiều hồ chứa nhỏ đã cạn nước ảnh hưởng lớn đến cây trồng có kinh tế cao như cà phê, hồ tiêu. Trên địa bàn tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk và Lâm Đồng có khoảng 2.992 ha bị ảnh hưởng hạn hán (trong đó có 1.885 ha lúa, 1.103 ha cây lâu năm, 04 ha cây hàng năm, nguồn Bộ NN&PTNT).

Tình trạng khô hạn thiếu nước cục bộ ngoài vùng cấp nước của các công trình thủy lợi đã xảy ra ảnh hưởng đến dân sinh và sản xuất nông nghiệp tại tỉnh Ninh Thuận (huyện Ninh Sơn, Bác Ái, Ninh Hải, Thuận Bắc, Thuận Nam), Bình Thuận (huyện Hàm Thuận Nam), Kon Tum (huyện Sa Thầy, Ia H' Drai, Đắk Hà, Đăk Tô, Kon Rãy, tp Kon Tum); Gia Lai (huyện Mang Yang, Chư Păh, Đắk Pơ, Đức Cơ), Đắk Lắk (huyện Krông Búk, Ea H'leo, Krông Năng, Lắk, Buôn Đôn, Krông Pắc, TX Buôn Hồ, Cư Kuin, Cư M'gar), Đắk Nông (huyện Cư Jút, Krông Nô, Đắk Mil, Đắk R'Lấp), Lâm Đồng (huyện Lâm Hà, Bảo Lâm, Đạ Tẻh, Di Linh).

Về tình hình nguồn nước, mực nước các sông ở khu vực Bắc Bộ biến đổi chậm và ở mức thấp, đặc biệt mực nước trên sông Thái Bình tại Phả Lại, trên sông Thao tại Phú Thọ đã xuống mức thấp nhất lịch sử. Nguồn nước trên các sông, hồ chứa khu vực Bắc Bộ phổ biến thiếu hụt so với trung bình nhiều năm từ 30 - 60%, thiếu hụt nhiều trên sông Thao và sông Lô từ 50 - 60%.

Dòng chảy thượng nguồn sông Đà về đến hồ Lai Châu từ tháng 01 - 4/2024 thấp hơn năm 2023 khoảng 5 - 15% (riêng tháng 01 thấp hơn 40%), thấp hơn trung bình nhiều năm (5 năm gần đây) khoảng 27% (riêng tháng 1 và tháng 4 thấp hơn 50 - 60%). Tính đến thời điểm hiện tại, tổng dung tích các hồ chứa thủy điện lớn trên sông Hồng so với dung tích thiết kế như sau: Hồ Lai Châu đạt 90%; Sơn La 91%; Hòa Bình 93%; Tuyên Quang 79%; Thác Bà 64%.

Mực nước trên các sông ở khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên biến đổi chậm và ở mức thấp, trên một số sông mực nước đã xuống dưới hoặc tương đương với mực nước thấp nhất lịch sử như: sông Vu Gia tại Ái Nghĩa: 1,41m (05h/15/4), ở mức thấp nhất lịch sử; sông Thu Bồn tại Giao Thủy -0,47m (01h/15/4), dưới mức thấp nhất lịch sử 0,09m; sông Ayun tại Pơ Mơ Rê: 669,65m (19h/15/4), dưới mức thấp nhất lịch sử 0,27m; sông Đăkbla tại KonPlong: 590,37m tương đương mức thấp nhất lịch sử năm 2020.

Dòng chảy trên các sông ở khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên phổ biến thiếu hụt so với TBNN từ 20 - 40%, một số sông thiếu hụt trên 70% như trên sông Ba tại Củng Sơn, sông La Ngà tại Tà Pao.

Tính đến thời điểm hiện tại mực nước các hồ chứa thủy điện lớn khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên thấp hơn từ 1,0 - 17,4m so với mực nước dâng bình thường. Dung tích hiện tại của các hồ chứa khu vực Bắc trung Bộ đạt từ 57 - 87%dung tích thiết kế, các hồ khu vực Trung Trung Bộ đạt 69 - 90% dung tích thiết kế, các hồ khu vực Nam Trung Bộ đạt 35 - 83% dung tích thiết kế, các hồ khu vực Tây Nguyên đạt từ 40 - 95% dung tích thiết kế; các hồ trên hệ thống sông Đồng Nai đạt từ 55 - 97% dung tích thiết kế.

Cơ quan khí tượng cho biết, tính đến 24/4, tại khu vực Đà Nẵng đến Bình Thuận, Tây Nguyên phổ biến ít mưa. Khu vực Bắc Bộ và các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế có tổng lượng mưa phổ biến từ 10 - 40mm, riêng khu vực Đông Bắc phổ biến từ 50 - 130mm, tổng lượng mưa phổ biến thấp hơn từ 40 - 100% so với trung bình nhiều năm, riêng một số nơi tại Quảng Ninh tổng lượng mưa xấp xỉ so với trung bình nhiều năm.

Dự báo thời tiết mới nhất hôm nay ngày 25/4 | SKĐS

Tô Hội