Cảnh báo lừa đảo trong mưa lũ

Chiêu thức lừa đảo chủ yếu được ghi nhận, là các đối tượng xấu mang danh nghĩa những tổ chức từ thiện tự phát, liên lạc với người dân gặp hoạn nạn để câu dẫn họ cung cấp các thông tin cá nhân, số điện thoại, tài khoản ngân hàng và đánh cắp các thông tin đó, truy cập lừa gạt tiền bạc, chiếm dụng tài khoản.

Thừa nước lụt thả câu…

Một số phóng viên tại Gia Lai chia sẻ, ngay sau cơn bão số 13 vừa qua, họ đã tiếp nhận nhiều phản ảnh từ người dân các vùng lũ quanh thành phố Quy Nhơn về một số người liên lạc để làm từ thiện.

Những cá nhân này mang danh nghĩa những Quỹ từ tâm, Quỹ thiện nguyện, Quỹ cứu trợ dân sinh… hoạt động xã hội và cả tôn giáo, để vận động người dân cung cấp thông tin, hứa hẹn chuyển tiền cứu trợ, giúp đỡ họ.

Thông tin kích động của một đối tượng trên mạng xã hội đang được các cơ quan chức năng xử lý

Có Quỹ thiện tâm còn dùng tài khoản mạng xã hội thông báo, lan truyền tin tức sẽ hỗ trợ mọi trường hợp người dân bị hư hại nhà cửa trong mưa lụt đến 30 – 60 triệu đồng. Trong cảnh khó khăn bế tắc, rất nhiều người dân tin tưởng vào những thông tin từ thiện này, kết nối đưa thông tin cá nhân.

“Vấn đề ở chỗ, các đối tượng có hai hướng lừa đảo. Thứ nhất là ăn cắp thông tin tài khoản người dân, để qua họ kết nối với người thân, bạn bè, xin tiền hỗ trợ cứu nạn và chiếm đoạt. Thứ hai là sử dụng số lượng lớn người dân đăng ký kênh từ thiện do đối tượng mở ra, để thu hút sự quan tâm của các nhà hảo tâm, vận động họ tham gia chương trình thiện nguyện nào đó và chiếm đoạt”, một nhà tư vấn xã hội phân tích.

Theo các cơ quan chức năng, hiện tượng giả danh, lợi dụng từ thiện để trục lợi này, đang có dấu hiệu gia tăng ở các vùng bị thiên tai lũ lụt. Từ Gia Lai sau bão số 13, đến đợt mưa lụt trầm trọng đang xảy ra từ Đắk Lắk đến Khánh Hòa hiện nay, số lượng các gia đình nạn nhân đã tăng lên gấp nhiều lần, chính là cơ hội để các đối tượng xấu hoành hành, bất nhẫn lừa đảo.

Những hành vi này không những bào mòn niềm tin của nhiều người mà còn làm đảo lộn trắng đen, khiến xã hội không thể phân biệt được vấn đề thực hư, làm giảm sút niềm tin và lòng tốt của mọi người.

Nghiêm trọng hơn, một số đối tượng xấu còn lợi dụng tình hình mưa lụt để câu kết chống phá, dèm pha hoạt động của các cơ quan chức năng. Mới đây, lực lượng chức năng ở Đắk Lắk, Gia Lai phải lên tiếng cảnh báo người dân không nên tin vào lời lẽ xuyên tạc của một số đối tượng phản động về công tác tổ chức cứu trợ của các UBMTTQ tỉnh thành.

Các đối tượng này cố tình thêu dệt, nói xấu hoạt động cứu trợ của các cơ quan chức năng, làm rối loạn tình hình, gây kích động dư luận, đặc biệt tạo điều kiện cho các hội nhóm từ thiện tự phát tăng ảnh hưởng trong cộng đồng, từ đó dẫn đến những thỏa hiệp thiếu kiểm soát với người dân, tạo kẽ hở cho những thành phần xấu hoạt động lừa đảo, càng làm cho tình hình thêm phức tạp.

Cần sự phối hợp đa chiều

Trong hai ngày 19, 20.11 vừa qua, nhiều cá nhân tham gia mạng xã hội cho biết tài khoản của họ tự động bị khóa, kèm thông báo từ các quản trị mạng về dấu hiệu cảnh báo vi phạm các tiêu chuẩn cộng đồng.

Lực lượng chức năng tỉnh Đắk Lắk vận chuyển hàng cứu trợ người dân

Theo một số nhà tư vấn, đây là hệ quả một đợt quét thanh lọc các tài khoản có vấn đề trên mạng xã hội. Thuật toán được áp dụng, là các tài khoản không nằm trong vùng bị thiên tai, như ở Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, khu vực Đà Nẵng (cũ) nhưng có đăng tải tin tức, hình ảnh về các vùng ngập lụt, có các bài viết gợi tâm lý đau thương… sẽ bị nghi ngờ trục lợi thông tin với mục đích xấu.

“Do đó, nếu tài khoản của bạn vô tình lọt vào trong nhóm sàng lọc của các nhóm quản trị mạng xã hội, chắc chắn sẽ bị khóa tạm thời và có thông tin cảnh báo nhắc nhở. Hãy bình tĩnh đợi qua đợt thanh lọc này, bạn sẽ trở lại hoạt động bình thường”, một tư vấn viên mạng xã hội Facebook chia sẻ.

Những hoạt động kiểm soát chặt chẽ trên mạng xã hội, xét ra có thể ảnh hưởng nhiều người, nhưng về bình diện chung là cần thiết, giúp giảm đi nguy cơ các đối tượng xấu lợi dụng tình hình thiên tai để trục lợi, lừa đảo các nạn nhân.

Tuy nhiên, theo các cơ quan chức năng, những hoạt động này cần có sự phối hợp đa chiều hơn, càng mang tính chính thống, thống nhất sẽ càng hiệu quả và trực tiếp giúp tăng cường hiệu quả quản lý tình hình, ngăn chặn kịp thời những hành vi xấu có thể phát sinh qua mạng xã hội.

Điều quan trọng, theo cảnh báo của các cơ quan chức năng, chính người dân các địa phương đang hứng chịu hậu quả thiên tai, phải hết sức tỉnh táo, thận trọng với mọi hoạt động liên lạc, kết nối không rõ ràng.

Người dân tốt nhất không nên cả tin vào những lời quảng bá, thông tin kêu gọi từ thiện, thiện nguyện trên mạng xã hội và qua liên lạc điện thoại. Việc cung cấp các thông tin cá nhân, nhất là tài khoản ngân hàng để được hỗ trợ chuyển tiền từ thiện, là hoàn toàn có dấu hiệu lừa đảo.

Trong mọi trường hợp có nghi ngờ, người dân cần lập tức liên lạc ngay các cơ quan chức năng, để nhờ tư vấn và kiểm tra thực tế, qua đó cũng đóng góp đấu tranh, phát hiện các thành phần xấu.

Trong bối cảnh thiên tai liên tục hiện nay, nhiều tỉnh thành bị tai ương, người dân các địa phương chịu tổn thất nặng nề, nhiều gia đình kiệt quệ với cảnh “lũ chồng lũ”.

Do đó hoạt động lừa đảo, đánh vào tâm lý tổn thương, của các đối tượng xấu sẽ càng gia tăng và biến chuyển phức tạp hơn nữa. Từ những thông tin hoạt động thiện nguyện, cứu trợ khẩn cấp, cho đến những kết nối hứa hẹn hỗ trợ các khoản vay tiêu dùng, khắc phục hậu quả lũ lụt, của các tổ chức, cá nhân không rõ nguồn gốc, người dân cần hết sức chú ý, cảnh tỉnh để phát giác kịp thời, báo cáo các cơ quan thẩm quyền can thiệp.

Được như vậy, tình hình kiểm soát, hỗ trợ đời sống người dân các vùng bị lũ lụt thiên tai mới có thể đảm bảo an toàn.

HƯƠNG GIANG