Cảnh báo tình trạng trẻ hóa tội phạm

Theo thống kê của Công an tỉnh Bắc Giang, từ năm 2018 đến 2020, toàn tỉnh xảy ra 74 vụ, 145 đối tượng chưa thành niên vi phạm pháp luật với các tội như: Giết người, cướp giật tài sản, cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng, hiếp dâm người dưới 16 tuổi, buôn bán chất cấm, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. So với giai đoạn 2015-2018 tăng 13 vụ bằng 21,3%, 34 đối tượng, bằng 30,6%. Riêng năm 2021, tính đến ngày 14/9, toàn tỉnh xảy ra 33 vụ, 53 đối tượng, tăng 7 vụ, 9 đối tượng so với cùng kỳ năm trước.

Đoàn thanh niên Công an tỉnh tuyên truyền pháp luật cho học sinh tại huyện Hiệp Hòa.

Gần đây nhất, ngày 30/9 Công an huyện Yên Dũng làm rõ vụ cướp tài sản xảy ra trên địa bàn, thủ phạm mới tròn 14 tuổi. Chị Bùi Thị Thư (SN 1988) ở thôn Cao Bạt Đông, xã Nam Cao, huyện Kiến Xương (Thái Bình) hiện đang trọ ở thôn My Điền 3, thị trấn Nếnh (Việt Yên) và làm nghề lái xe ôm. Khoảng 15 giờ 30 phút ngày 30/9, chị Thư chở một nam thanh niên từ thôn My Điền 2, thị trấn Nếnh đến xã Đồng Việt (Yên Dũng).

Khi đến tổ dân phố Phấn Lôi, thị trấn Nham Biền (Yên Dũng), người này yêu cầu chị Thư dừng xe, dùng tấm kính nhọn uy hiếp và cướp xe Honda Wave; 1 điện thoại di động và 4,1 triệu đồng. Sau đó 3 ngày, Đội Hình sự, Công an huyện Yên Dũng và Công an xã Tư Mại đã điều tra, xác minh làm rõ đối tượng cướp tài sản là Phạm Tiến Thành (SN 2007) ở thôn Tân Hưng, xã Tư Mại. Bố mẹ ly hôn, Thành ở với mẹ. Học đến lớp 8, Thành bỏ học theo bạn xấu rủ rê ăn chơi.

Trước đó, ngày 4/9, Công an huyện Sơn Động tiếp nhận đơn trình báo của chị Hoàng Thị Yến (SN 1990) ở thị trấn An Châu về việc: Khoảng 19 giờ 20 phút ngày 2/9, gia đình chị bị kẻ gian đột nhập trộm cắp 2 dây chuyền vàng, 2 dây chuyền bạc, 1 lắc tay vàng, 1 điện thoại di động, tổng giá trị khoảng 20 triệu đồng. Ngày 5/9, Công an huyện Sơn Động điều tra, làm rõ đối tượng Lý Hải Hậu (SN 2006) ở xã Lệ Viễn trộm cắp tài sản trên.

Thượng tá Phạm Anh Tú, Phó Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh phân tích, gần đây tình trạng người chưa thành niên vi phạm pháp luật có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Cơ bản đó là do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, chưa tự làm chủ bản thân, dễ bị lôi kéo, kích động tham gia vào những việc làm sai trái, phạm pháp. Ở lứa tuổi này, việc bắt chước bạn bè, mạng xã hội khiến cho nhận thức, hành vi của thanh thiếu niên càng khó kiểm soát. Nếu thiếu đi sự định hướng, uốn nắn kịp thời từ gia đình và nhà trường thì nguy cơ vi phạm pháp luật rất cao.

Qua các vụ vi phạm cho thấy, hầu hết các học sinh hư đều rơi vào gia đình hoàn cảnh éo le như: Bố mẹ ly hôn, ly thân. Thiếu sự kèm cặp, giáo dục của gia đình nên các em quen lối sống tự do, buông thả, dễ đi vào con đường phạm tội. Thậm chí ở một số nơi mối quan hệ giữa gia đình và nhà trường chưa chặt chẽ trong quản lý, giáo dục học sinh. Bên cạnh những mặt tích cực, công nghệ hiện đại, phim ảnh, trò chơi điện tử bạo lực trên Internet cũng tác động không tốt đến tâm lý trẻ vị thành niên.

Trao đổi vấn đề này, bà Dương Thị Lợi, Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em tỉnh khẳng định, nhằm tạo môi trường sống lành mạnh, hạn chế tình trạng trẻ hóa tội phạm thì mỗi gia đình cần quan tâm giáo dục con cái, không nên phó mặc cho nhà trường hay đoàn thể. “Vai trò của gia đình trong việc quản lý, giáo dục trẻ em, đặc biệt là vai trò của cha mẹ cực kỳ quan trọng. Gia đình phải thực sự là tổ ấm cho các em lớn khôn và trưởng thành”.

Cùng đó, các ngành, đoàn thể và tổ chức xã hội cùng vào cuộc thực hiện công tác quản lý, giáo dục người chưa thành niên ngay tại cơ sở, nhất là trẻ có hoàn cảnh khó khăn, lang thang; kịp thời quản lý, cảm hóa, giáo dục trẻ có biểu hiện hư hỏng.

Nhằm góp phần hạn chế người chưa thành niên phạm tội, anh Giáp Xuân Cảnh, Phó Bí thư Tỉnh đoàn cho biết, Tỉnh đoàn đã phối hợp với Công an tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo xây dựng quy chế phối hợp trong quản lý học sinh, phòng, chống bạo lực học đường và vi phạm pháp luật của người chưa thành niên, đồng thời sẽ thông tin bằng nhiều hình thức về phương thức, thủ đoạn của các đối tượng lôi kéo người chưa thành niên vi phạm pháp luật.

Công an tỉnh tiếp tục chỉ đạo Công an các huyện, TP tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật trong nhân dân, nhất là trẻ vị thành niên. Tổ chức thực hiện hiệu quả phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tại cơ sở, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến về phòng ngừa, giáo dục con em không vi phạm pháp luật. Nắm tình hình, quản lý đối tượng là người chưa thành niên hư hỏng, đặc biệt số đối tượng đã từng có hành vi vi phạm pháp luật. Từ đó chủ động các kế hoạch, phương án phòng ngừa, ngăn chặn có hiệu quả các hành vi vi phạm pháp luật của đối tượng chưa thành niên.

Bài, ảnh: Thu Vân