Cánh cổng vào thị trường Trung Quốc của Hollywood đang hẹp dần
Doanh thu từ các phim Hollywood tại thị trường Trung Quốc đã bị chững lại trong năm 2019. Theo các nhà phân tích, có rất ít lý do để tin rằng tình hình này sẽ sớm cải thiện.
Tổng doanh thu bán vé tại các rạp chiếu phim Trung Quốc đã tăng lên 9,2 tỉ USD (64,3 tỉ nhân dân tệ) trong năm 2019, tăng 5,4% so với năm 2018. Thành tích này thấp hơn nhiều so với mức tăng trưởng 2 con số trong gần 1 thập niên qua, nhưng vẫn là một bước tiến đáng nể cho thị trường quy mô như Trung Quốc.
Tuy nhiên, theo dữ liệu từ công ty Artisan Gateway, doanh thu phòng vé của các phim Hollywood tại Trung Quốc đã giảm 2,7% xuống còn 2,6 tỉ USD. Chỉ có 2 phim Hollywood lọt vào danh sách “10 phim có doanh thu cao nhất năm 2019” là Avengers: Endgame và Presents: Hobbs & Shaw. Đây là con số thấp nhất trong 10 năm qua và bằng phân nửa so với năm 2018.
Cast của Avengers: Endgame trong buổi ra mắt phim tại Trung Quốc
Tại thị trường Bắc Mỹ - nơi phòng vé năm 2019 giảm 4%, chỉ có 1 hãng phim không bị ảnh hưởng bởi sự suy thoái: Disney. Sau khi mua lại 20th Century Fox, Nhà Chuột sở hữu 12 trong số 32 phim Hollywood được cấp phép phát hành tại Trung Quốc trong năm 2019, nhưng chiếm tới 53,6% doanh thu với tổng cộng 1,4 tỉ USD.
Các phim Hollywood có kinh phí thấp hơn cũng bị ảnh hưởng không nhỏ.
Khi cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc trở nên căng thẳng vào giữa năm 2019, những người mua phim ở Bắc Kinh cảnh báo rằng họ sẽ tạm tránh xa phim Mỹ vì sợ chúng không qua được khâu kiểm duyệt dựa trên bối cảnh địa chính trị phức tạp. Chính vì thế, chỉ có 13 phim kinh phí thấp của Mỹ được phát hành thông qua cơ chế nhập khẩu phí cố định của Trung Quốc vào năm ngoái - ít hơn 10 phim so với năm 2018. Vài phim đã thành công lớn như Green Book (Alibaba nhập, doanh thu 70 triệu USD), Knives Out (JL Vision nhập, doanh thu 28 triệu USD) và đã giúp doanh thu từ danh mục này chỉ giảm 9,1% dù số lượng phim bị giảm mạnh.
Các nhà phân tích tin rằng cuộc chiến thương mại chỉ góp phần nhỏ trong việc Hollywoid chùn chân ở Trung Quốc. Yếu tố lớn hơn là ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc đã phát triển mạnh tới mức có thể tạo ra những phim bom tấn chất lượng cao thu hút khán giả và sử dụng ngôn ngữ bản địa.
Mặc dù lượng phim nhập khẩu từ các quốc gia khác đã tăng trong năm 2019 - đặc biệt là Nhật Bản với 24 phim - phim tiếng Hoa vẫn chiếm 64,1% thị trường, cao nhất trong 5 năm qua. "Các nhà sản xuất địa phương đã thành công lấn sân vào các thể loại như hành động và hoạt hình kinh phí lớn vốn luôn là thế mạnh của các hãng phim quốc tế lớn”, Rance Pow - CEO của Artisan Gateway - giải thích.
Hai phim nói tiếng Hoa đứng đầu phòng vé Trung Quốc năm 2019 là phim hoạt hình 3D Na Tra (703 triệu USD) và phim khoa học viễn tưởng The Wandering Earth (691 triệu USD).
Na Tra là phim hoạt hình Trung Quốc có doanh thu cao nhất mọi thời
Bên cạnh mức tăng trưởng giảm, các hãng phim Hollywood còn gặp khó khăn tại thị trường Trung Quốc khi họ chỉ nhận được 25% từ tiền bán vé so với 50%-60% tại hầu hết các quốc gia khác. Ngoài ra, họ cũng không được quyết định thời gian các tác phẩm của mình trụ tại rạp hoặc ngày công chiếu.
Trung Quốc đã tiếp tục xây thêm nhiều rạp trong năm qua - 26,6 phòng chiếu mỗi ngày - và nâng tổng số phòng chiếu tại quốc gia này lên 70.000, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác kể cả Mỹ (46.000). Mặc dù vậy, thu nhập bình quân cho mỗi phòng chiếu đã trượt xuống thấp nhất trong 15 năm. Tăng trưởng tổng cũng bị đình trệ, chỉ tăng 0,6% so với năm trước - thấp nhất trong hơn 1 thập kỷ.
"Chúng tôi đang chứng kiến một thị trường chậm lại nhanh chóng," Pow giải thích. "Ngoại trừ các bộ phim bom tấn, sự tăng trưởng phòng vé 1 chữ số sẽ trở thành tiêu chuẩn cho Trung Quốc trong tương lai gần”.
Mai Thảo (theo Hollywood Reporter)