Cảnh giác với virus gây viêm phổi ở trẻ

Bệnh rất nguy hiểm với trẻ có bệnh nền, suy giảm miễn dịch, đẻ non, suy dinh dưỡng bào thai.

Bước vào đỉnh dịch

Một bệnh nhân nhi suy hô hấp do virus hợp bào tấn công phải nhập viện điều trị

Tại Khoa Hồi sức hô hấp, Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Nhi Trung ương, chị Nguyễn Thu (Thanh Xuân, Hà Nội) đứng ngồi không yên bên cô con gái nhỏ 3 tuổi đang suy hô hấp, phải hỗ trợ thở ôxy do nhiễm virus RSV.

Chị Thu cho biết, khi ở nhà con ho nhiều và thở rít nên chị vội đưa con vào khám. Do con có dấu hiệu viêm phổi, suy hô hấp nhẹ cần hỗ trợ thở nên được cho nhập viện.

Đến sáng hôm sau, con được chỉ định lên Khoa Hồi sức hô hấp và chờ được nhận giường điều trị.

Ở khu vực điều trị các bệnh nhi nhiễm RSV nặng, chị Trần Hương (Đan Phượng, Hà Nội) cho biết: “Con gái 3 tháng tuổi diễn biến bệnh nhanh quá, chưa đầy một ngày ho, khò khè, tôi đưa con đi khám, bác sĩ chỉ định điều trị nội trú. Con nằm đây cũng đã được 3 ngày”.

Nói về trường hợp này, BS. Lê Thanh Chương, Trưởng khoa Hồi sức hô hấp cho biết, trẻ bị viêm phổi và suy hô hấp nặng, phải hỗ trợ hô hấp bằng thở C-PAP. Đây là trường hợp trẻ biến chứng nặng sau khi nhiễm virus hợp bào.

Trong phòng điều trị trẻ nhiễm RSV đã qua cơn nguy hiểm, bà Nguyễn Thị Thành (Bắc Ninh) không giấu được niềm vui: “Ngày mai, cháu ngoại đã được xuất viện dù còn húng hắng ho.

Tuy nhiên, so với những ngày trước, sức khỏe cháu đã ổn rất nhiều, không còn thở rút lõm lồng ngực nữa. Gia đình tôi rất lo lắng vì cháu vốn có tiền sử về bệnh tim”.

Tại phòng này, cả 6 bệnh nhân nhi đều đã qua giai đoạn nguy hiểm, đang phục hồi và sớm được xuất viện.

Theo BS. Chương, chỉ tính Khoa Hồi sức hô hấp đã phải dành riêng 4 buồng bệnh điều trị cho trẻ nhiễm virus RSV với gần 30 giường, chưa lúc nào trống.

Tại đây, bệnh nhân được luân chuyển liên tục để đáp ứng công tác điều trị. Những trường hợp đã qua cơn nguy kịch sẽ được chuyển về tuyến dưới hoặc các cơ sở y tế khác để tiếp tục dành chỗ cho bệnh nhân nặng mới vào.

Theo PGS.TS. Lê Thị Hồng Hanh, Giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Nhi Trung ương, bệnh nhân nhiễm RSV có thể xuất hiện quanh năm, nhưng các nghiên cứu gần đây cho thấy, đỉnh dịch sẽ rơi vào tháng 3 và tháng 8.

Vào thời điểm đỉnh dịch, số bệnh nhân viêm phổi do RSV có thể tăng tới 20 - 30%.

Từ đầu năm 2003 đến nay, Bệnh viện Nhi Trung ương ghi nhận hơn 1.100 ca nhiễm RSV, chỉ riêng trong tuần đầu tháng 3 đã có hơn 160 ca mắc mới.

Dễ trở nặng với trẻ miễn dịch kém

BS. Hanh cho biết thêm, thời điểm giao mùa, thời tiết và độ ẩm không khí thay đổi thất thường, là môi trường thuận lợi để các loại vi khuẩn, virus gây bệnh đường hô hấp phát triển và hoạt động mạnh, trong đó đứng đầu là virus hợp bào hô hấp.

Đây là virus thường gặp ở trẻ nhỏ, nhất là trẻ dưới 6 tháng tuổi, dễ gây viêm phổi, viêm tiểu phế quản, suy hô hấp. Bệnh có các triệu chứng thông thường là hắt hơi, sổ mũi, sốt nhẹ…

Tuy nhiên, với một số trẻ có bệnh nền suy giảm miễn dịch, đẻ non, suy dinh dưỡng bào thai, có bệnh loạn sản phế quản phổi, tim bẩm sinh, khi nhiễm RSV nếu không điều trị kịp thời, bệnh có nguy cơ diễn biến nặng, thậm chí tử vong.

Theo chia sẻ của BS. Chương, bệnh nhi nhiễm virus RSV có thể nặng lên rất nhanh trong 3 - 5 ngày đầu.

Nếu điều trị tốt, sau ngày thứ 5, sức khỏe bệnh nhân sẽ cải thiện, ngược lại có thể bị bội nhiễm vi khuẩn khác.

Tương tự nhiều loai virus gây bệnh đường hô hấp khác, RSV có thể lây truyền từ người bệnh sang người lành thông qua các giọt bắn có chứa virus được thải ra qua ho, hắt hơi.

Ngoài ra, người khỏe mạnh có thể bị lây bệnh khi tiếp xúc các bề mặt, vật dụng có chứa virus. Việc thơm, hôn, mớm thức ăn cho trẻ cũng có thể làm lây lan.

Theo BS. Chương, hiện chưa có vaccine phòng virus này, do vậy để phòng bệnh cho trẻ cần thực hiện 2 điều.

Một là, phải bảo vệ trẻ bằng cách cho mặc đủ ấm khi trời mưa, trở lạnh; trời nóng thì sử dụng quạt hay điều hòa ở nhiệt độ thích hợp.

Hai là, giữ vệ sinh sạch sẽ, rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn; hạn chế cho trẻ đến những nơi đông người; tăng cường dinh dưỡng…

Đồng thời, lưu ý các dấu hiệu khi mới khởi phát, trẻ nhiễm RSV có thể xuất hiện triệu chứng ho, hắt hơi, sổ mũi.

Ở giai đoạn toàn phát, bệnh nhân thở khò khè, ho, thở nhanh. Đặc biệt với trẻ sơ sinh có thể tím tái hoặc có cơn ngừng thở.

Do vậy, cha mẹ cần kịp thời đưa trẻ đi viện ngay khi có biểu hiện sốt cao, co giật, tím tái, bú kém, kém ăn, thở nhanh rút lõm lồng ngực...

Vũ Anh