Cảnh hỗn độn khi nhân viên chính phủ Mỹ đi làm thiếu cả bàn, wifi

Trong những tuần gần đây, hàng triệu nhân viên liên bang Mỹ được yêu cầu quay trở lại văn phòng, đánh dấu sự kết thúc của các quy tắc linh hoạt từ đại dịch Covid-19 cho phép làm việc tại nhà.

Dẫu vậy, dường như nơi làm việc chưa sẵn sàng chào đón họ.

Một văn phòng của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS) không có wifi hoặc toàn bộ điện trong những giờ đầu tiên khi nhân viên trở lại vào tuần trước.

Nhân viên của cơ quan Giáo dục tại một văn phòng ở Dallas chứng kiến dây cáp chất đống trên sàn, dây điện nhô ra khỏi tường và đèn cảm biến không hoạt động bình thường, khiến họ phải làm việc trong điều kiện thiếu sáng. Một người còn vấp phải đống dây diện trong ngày đầu tiên trở lại làm việc, khiến chân cô bị rách. Cô đã nộp đơn khiếu nại về bồi thường lao động.

Trong khi đó, một nhân viên của Bộ Quốc phòng chịu trách nhiệm xử lý thông tin nhạy cảm bị bao quanh bởi các nhóm có nhiệm vụ khác nhau, khiến người này mất tập trung và phải rời khỏi phòng. Khi được chuyển tới một phòng mới, người này không có wifi để làm việc, nên phải phát mạng qua điện thoại.

Theo CNN, những vụ việc này xoáy sâu thêm vào những hỗn loạn sau 6 tuần kể từ khi chính quyền Donald Trump quyết tâm cắt giảm quy mô và phạm vi của chính phủ liên bang.

Tiến thoái lưỡng nan

Bên cạnh sa thải nhân viên thử việc và nhân viên trong chương trình đa dạng của chính phủ, ông Trump nhiều lần yêu cầu tất cả nhân viên liên bang quay lại văn phòng làm việc, song cũng cắt giảm bớt không gian làm việc.

Điều này tạo nên tình thế tiến thoái lưỡng nan, khi quá nhiều người nhưng nơi làm việc lại quá nhỏ. Ngay trước khi ông Trump nhậm chức hồi tháng 1, chính phủ liên bang đã thu hẹp văn phòng làm việc một phần do xu hướng làm việc từ xa trong đại dịch Covid-19.

Theo báo cáo năm 2024 của Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB), gần 1/2 trong số hơn 2,3 triệu nhân viên liên bang dân sự đủ điều kiện làm việc từ xa và 10% không muốn tới văn phòng. Giờ đây, họ đối mặt giữa lựa chọn hoặc thay đổi, hoặc nghỉ việc hoàn toàn.

Hơn 80% nhân viên liên bang bên ngoài khu vực đô thị Washington DC, đồng nghĩa lệnh trở lại văn phòng sẽ gây ra hiệu ứng lan tỏa trên khắp cả nước. Tuy nhiên, những lo lắng cuộc sống bị đảo lộn đã bị lấn át bởi nỗi sợ mất việc hoàn toàn.

Một số người cho rằng yêu cầu gần đây từ Nhà Trắng có mục đích khiến cuộc sống của nhân viên liên bang khó khăn hơn, dẫn tới lựa chọn nghỉ việc.

Ông Trump dọa sẽ sa thải những nhân viên không quay lại văn phòng, ngay cả những cá nhân đã ký thỏa thuận làm việc từ xa dài hạn. Ảnh: Reuters.

Ông Trump dọa sẽ sa thải những nhân viên không quay lại văn phòng, ngay cả những cá nhân đã ký thỏa thuận làm việc từ xa dài hạn. Trong khi đó, các công đoàn lập luận yêu cầu của ông Trump là bất hợp pháp.

Một trong những mối quan tâm lớn nhất của họ, viên chức liên đoàn Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA), là "các quy định về phòng cháy chữa cháy và an toàn tại địa phương - có thể nhồi nhét bao nhiêu người vào một phòng?".

Thiếu hụt không gian làm việc và cơ sở vật chất

Ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE) liệt kê hơn 200 hợp đồng thuê nhà mà cơ quan này đã hủy hợp đồng. Điều này khiến dư luận đặt câu hỏi những nhân viên làm việc tại các tòa nhà đó sẽ đi đâu?

Vào tuần trước, ông Trump cũng ký một sắc lệnh yêu cầu các cơ quan chính phủ xác định những hợp đồng thuê có thể bị chấm dứt và đệ trình kế hoạch thanh lý “tài sản bất động sản thuộc sở hữu chính phủ mà cơ quan đó cho là không còn cần thiết”.

Nỗ lực thu hẹp bất động sản của chính phủ liên bang đã có từ trước chính quyền Trump. OMB ban hành chỉ thị “Giảm Dấu chân” vào năm 2015, yêu cầu các cơ quan sử dụng hiệu quả hơn tài sản liên bang và xử lý tài sản thặng dư.

Những đợt cắt giảm này đem lại tác động. Một nhân viên liên bang dự đoán ngày họ trở lại văn phòng sẽ bị tạm hoãn vì thiếu chỗ. Cơ quan của người này đã cắt giảm không gian suốt nhiều năm, vì vậy các nhân viên làm việc từ xa phải đặt chỗ trước nếu muốn tới văn phòng.

Hạn chế về không gian, cùng với lệnh cắt giảm biên chế, khiến nhân viên này lo sợ cơ quan họ sẽ sa thải hàng loạt.

Ngoài ra, nhiều cơ quan liên bang đã yêu cầu phần lớn nhân viên quay lại văn phòng vào tuần trước, song vẫn thiếu cơ sở vật chất cơ bản.

"Gần như chẳng chuẩn bị gì, thiết bị thì lộn xộn", một nhân viên HHS giấu tên chia sẻ, cho biết nơi làm việc không có Wi-Fi và điện.

Trong khi đó, Bộ Giáo dục Mỹ thừa nhận những thiếu sót tại một số cơ sở trong ngày trở lại văn phòng. "Hiện tại, chúng tôi chưa thể triển khai đầy đủ các thiết bị ngoại vi tại các văn phòng khu vực/từ xa", một email ghi.

Sheria Smith thuộc Bộ Giáo dục cho biết văn phòng "hỗn loạn" khi các nhân viên trở lại. Cô đã nộp đơn khiếu nại bồi thường sau khi bị thương ở chân do vấp phải đống dây điện trên sàn. “Không có ai khắc phục sự cố”, cô nói, cho rằng sự lộn xộn này khiến cô tin "họ hy vọng chúng tôi sẽ nghỉ việc, họ không mong chúng tôi đến làm việc”.

Một nhân viên khác của Bộ Giáo dục tại Washington, DC, cho biết trong tuần đầu tiên trở lại làm việc, văn phòng thiếu các vật dụng cơ bản như máy tính, bút và tai nghe. Họ cũng không có không gian riêng tư hay phòng họp.

Nhiều cơ quan liên bang đã yêu cầu phần lớn nhân viên quay lại văn phòng vào tuần trước, song vẫn thiếu cơ sở vật chất cơ bản. Ảnh: Reuters.

Tại trụ sở của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia ở Silver Spring, Maryland, chính sách làm việc từ xa đã được áp dụng trong hơn 20 năm qua. Nhiều nhân viên từng làm việc từ xa 3-4 ngày/tuần và hiện tìm cách thích nghi với quy định cứng nhắc mới.

“Tinh thần làm việc xuống khá thấp", một nhân viên nói. “Nếu có cuộc hẹn với nha sĩ lúc 15h ở gần nơi bạn sống và cuộc hẹn kết thúc lúc 16h15, bạn không thể làm việc tại nhà sau đó. Bạn phải quay lại văn phòng hoặc xin nghỉ".

Lệnh trở lại văn phòng được đưa ra giữa lúc Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) cắt giảm ngân sách, thậm chí trước khi chính quyền Trump tiếp quản. Tại ba văn phòng lớn ở Washington, Cincinnati và North Carolina, các đơn vị y tế đóng cửa và dịch vụ chuyển phát thư trong văn phòng bị cắt giảm. Tại Cincinnati, lịch trình vệ sinh vòi nước uống giảm xuống còn một lần/tuần, thảm và hành lang được quét một lần/tháng và vệ sinh phòng tắm còn một lần/ngày.

Báo cáo năm 2024 của OMB phát hiện những người đủ điều kiện làm việc từ xa dành trung bình khoảng 60% thời gian tại văn phòng. Khoảng 10% nhân viên làm việc từ xa, song chính quyền Joe Biden cũng chỉ đạo các cơ quan tăng thời gian làm việc tại văn phòng của nhân viên liên bang. Mục tiêu của chính quyền trước là những người làm việc từ xa dành ít nhất 50% thời gian tại văn phòng, nhưng hiện tại chính quyền mới muốn tăng lên 100%.

Tuy nhiên, không phải tất cả nhân viên liên bang đều quay trở lại làm việc cùng lúc, vì lệnh hành pháp do ông Trump ban hành vài giờ sau khi nhậm chức chỉ đạo các cơ quan chấm dứt thỏa thuận làm việc từ xa "sớm nhất có thể".

Trí Ân