Cấp đổi giấy phép lái xe online: Người dân chưa mặn mà
Việc đổi giấy phép lái xe (GPLX) trực tuyến được cho là sẽ tạo thuận lợi, tiết kiệm thời gian, công sức, không phải di chuyển... nhưng người dân trên địa bàn tỉnh vẫn chưa mặn mà với dịch vụ này.
Sáng 10/12/2024, anh Dương Công Minh, xã Hoàng Đồng, thành phố Lạng Sơn tạm gác công việc, tới Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh nằm trên phố Dã Tượng, phường Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn làm thủ tục đổi GPLX khi giấy phép của mình chỉ còn hơn một tháng nữa là hết hạn sử dụng. Dù thủ tục đổi GPLX đã được triển khai qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến và như vậy, “ngồi ở nhà”, anh Minh vẫn có thể thực hiện được nhưng anh vẫn chấp nhận di chuyển đến trực tiếp Trung tâm Phục vụ hành chính công để xếp hàng chờ tới lượt đăng ký. Anh Minh chia sẻ: Ở nhà, tôi cũng đã thử vài lần thực hiện thủ tục đổi GPLX qua Cổng dịch vụ công Quốc gia với kỳ vọng sẽ tiết kiệm được công sức và không cần di chuyển nhưng quá trình từ lúc tạo tài khoản, đăng nhập tới khi kê khai thông tin có nhiều bất cập, phức tạp nên dù đã mất cả ngày nhưng vẫn không thực hiện được. Vậy nên, tôi phải tới Trung tâm Phục vụ hành chính công của tỉnh để đăng ký làm trực tiếp.
Hay như anh Hoàng Văn Hiếu, trú tại xã Điềm He, huyện Văn Quan phải di chuyển gần 1 giờ với quãng đường trên 30 km tới Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh thực hiện thủ tục đổi GPLX ô tô của mình. Anh Hiếu cho biết: Thời gian qua, mặc dù đã nắm được việc đổi GPLX được triển khai qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến nhưng qua quá trình thử nhiều lần không được nên giờ tôi cũng không mặn mà thực hiện nữa. Bởi, trong quá trình thực hiện, hệ thống yêu cầu nhiều giấy tờ nhưng khi tôi thắc mắc lại không biết trao đổi với ai và cũng bởi “trình độ tin học của mình có phần hạn chế” nên tôi quyết định đến Trung tâm Phục vụ hành chính công để nộp hồ sơ trực tiếp việc thực hiện đổi GPLX cho mình.
Theo tìm hiểu của phóng viên, những ngày đầu tháng 12/2024, tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Sở Giao thông Vận tải (GTVT), tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của tỉnh, có khá đông người tới nộp hồ sơ, đăng ký thủ tục để đổi GPLX, thay vì thực hiện qua mạng. Khi được hỏi, những người này đều cho biết, ban đầu, họ cũng cảm thấy hào hứng làm thủ tục đổi GPLX qua mạng bởi sẽ tiết kiệm thời gian, công sức, nhưng sau khi gặp rắc rối với các loại thủ tục và không biết hỏi ai nên họ đều từ bỏ.
Trao đổi với phóng viên về vấn đề này, ông Mai Thanh Tuyền, Trưởng phòng Quản lý vận tải, phương tiện và người lái, Sở GTVT cho biết: Từ cuối tháng 11/2022, Bộ GTVT bắt đầu triển khai dịch vụ công đổi GPLX cấp độ 4 trên toàn quốc. Phòng đã tham mưu cho lãnh đạo sở chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan có nhiều hình thức tuyên truyền, vận động các đơn vị, doanh nghiệp vận tải, trung tâm đào tạo lái xe ô tô cùng phối hợp thực hiện việc đăng ký đổi GPLX trực tuyến. Đặc biệt, Sở GTVT đề nghị Sở Y tế chỉ đạo các cơ sở khám sức khỏe lái xe trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn phối hợp hướng dẫn người dân thực hiện cấp đổi GPLX toàn trình hoặc hướng dẫn đến điểm bưu cục gần nhất để thực hiện; phối hợp, đề nghị UBND các huyện, thành phố chỉ đạo bộ phận 1 cửa hướng dẫn người dân thực hiện cấp đổi GPLX toàn trình... Tuy nhiên, dù đã có nhiều nỗ lực triển khai nhưng kết quả chưa được khả quan; cụ thể năm 2023, đơn vị đã cấp đổi 12.319 GPLX, trong đó cấp đổi toàn trình (thực hiện qua online) được 112 GPLX (đạt 0,1%); từ đầu năm 2024 đến nay cấp đổi được 12.454 GPLX, trong đó cấp đổi toàn trình mới được 1.865 GPLX (đạt khoảng 14%).
Trao đổi về nguyên nhân người dân chưa mặn mà thực hiện đổi GPLX trực tuyến, ông Mai Thanh Tuyền cho biết: Hệ thống dịch vụ công yêu cầu công dân đăng nhập qua tài khoản VNeID (tối thiểu định danh mức độ 1), trong khi đó, nhiều người dân khi được hỏi chưa đăng ký tài khoản hoặc cài đặt phần mềm VNeID. Ngoài ra, cũng có một số trường hợp người dân có tài khoản nhưng quên mật khẩu, một số trường hợp người dân đã có giấy khám sức khỏe của người lái xe, tuy nhiên hồ sơ điện tử chưa được cập nhật lên hệ thống trực tuyến kịp thời.
Bên cạnh đó, hệ thống cấp đổi GPLX trực tuyến đôi lúc còn xảy ra lỗi tại một số bước, ví dụ như: không kết nối được với hệ thống của Cục ĐBVN; hệ thống thanh toán gặp trục trặc, hồ sơ nộp đầy đủ đã thanh toán xong hôm sau vào lại thì hệ thống lại báo lỗi và từ chối hồ sơ... Ngoài ra, một bộ phận người dân chưa thông thạo về mạng internet, chưa biết cách thao tác trên điện thoại thông minh, trên máy tính... nên chưa “mặn mà” với việc thực hiện cấp đổi GPLX qua môi trường mạng.
Từ những bất cập trên, thời gian qua, Sở GTVT đã có những giải pháp nhằm khuyến khích hơn nữa người dân thực hiện việc đổi GPLX qua môi trường online như: kiến nghị với cấp có thẩm quyền về cập nhật, điều chỉnh, tối ưu hơn hệ thống. Cùng đó, phối hợp với UBND các huyện, thành phố chỉ đạo bộ phận 1 cửa tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện cấp đổi GPLX toàn trình hoặc hướng dẫn đến điểm bưu cục gần nhất để thực hiện; in phát tờ rơi, áp phích, biển nhựa Mica để niêm yết tuyên truyền tại Trung tâm Phục vụ hành chính công, các trung tâm sát hạch lái xe, các bến xe, cơ sở y tế; bộ phận 1 cửa ở các huyện, xã và các điểm bưu cục trên địa bàn tỉnh...
Có thể nói, đến nay, việc cấp đổi GPLX trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia đã được thực hiện dễ dàng, người dân chỉ cần có tài khoản định danh điện tử mức độ 2 hoặc tài khoản Cổng dịch vụ công quốc gia. Các thông tin của người dân đã được hệ thống khai thác, kế thừa trực tiếp từ các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu GPLX, hệ thống giấy khám sức khỏe… Để người dân chủ động hơn trong việc đăng ký đổi GPLX online, thiết nghĩ các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh cần tiếp tục tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền đến đông đảo người dân trong việc thực hiện đổi GPLX thông qua môi trường mạng.