Cấp GCNQSDĐ - vì sao chậm?

PV: Thưa ông, đâu là nguyên nhân chính khiến tiến độ cấp GCNQSDĐ đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần theo quy hoạch 3 loại rừng trên địa bàn tỉnh đến nay mới chỉ đạt khoảng 55%?

Ông Lê Hoàng Lâm: Trước tiên, Sở TN&MT xin đính chính lại: Tại kỳ họp giữa năm 2019 (kỳ họp thứ tám HĐND tỉnh), Sở TN&MT đã hứa sẽ đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSDĐ đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần theo quy hoạch 3 loại rừng trên địa bàn tỉnh đến cuối năm 2019 đạt 70% trên tổng diện tích cần cấp GCNQSDĐ, chứ không phải 85%. Con số 85% là tỷ lệ phần trărn mà Nghị quyết số 30/2012/QH13 ngày 21-6-2012, của Quốc hội khóa XIII yêu cầu cuối năm 2013 phải hoàn thành cơ bản công tác cấp GCNQSDĐ lần đầu trên phạm vi cả nước.

Đội công tác của UBND huyện Bù Gia Mập làm thủ tục cấp GCNQSDĐ cho người dân thôn Hai Căn, xã Phú Nghĩa theo Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND ngày 9-2-2017 của UBND tỉnh ban hành quy định về chính sách đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần theo quy hoạch 3 loại rừng trên địa bàn Bình Phước

Việc hứa hoàn thành 70% diện tích cần cấp GCNQSDĐ đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần theo quy hoạch 3 loại rừng thể hiện quyết tâm của ngành và các địa phương là có cơ sở, vì: Một là, tỉnh đã có nhiều văn bản kết luận nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND và các văn bản hướng dẫn của các ngành: nông nghiệp và phát triển nông thôn, TN&MT, thuế. Hai là, HĐND tỉnh cũng đã thông qua Nghị quyết số 09/2019/NQ-HĐND ngày 5-7-2019 để giải quyết vướng mắc về vấn đề này. Ba là, dựa trên kế hoạch của UBND các huyện, thị xã, thành phố đã xây dựng cụ thể về chỉ tiêu cấp GCNQSDĐ cho loại đất này theo bản đồ địa chính đã đo đạc, đăng ký, xét duyệt của các huyện: Đồng Phú, Bù Gia Mập, Phú Riềng, Đồng Xoài.

Nguyên nhân chưa đạt tỷ lệ như chỉ tiêu đã đề ra do: Thứ nhất, một số xã, phường chưa thật sự tập trung cho công tác xét duyệt hồ sơ đăng ký đất đai của người dân (đạt tỷ lệ xét thấp); thiếu kiểm tra, đôn đốc của UBND các huyện, thị xã, thành phố. Đây là thẩm quyền của cấp huyện. Một số lớn diện tích canh tác đã ổn định đều có nhà ở, việc xem xét sự phù hợp quy hoạch để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất gặp nhiều khó khăn, do người dân phải thực hiện nghĩa vụ tài chính rất nhiều tiền, trong khi thời gian gần đây cà phê, tiêu, cao su mất mùa, xuống giá, người dân đang chờ mùa thu hoạch để có thể thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Thứ hai, một số diện tích người sử dụng đất đã mua bán, chuyển nhượng có thời điểm sau ngày 1-1-2008, trong khi Luật Đất đai năm 2013 chưa có hướng dẫn giải quyết các trường hợp này. Và Luật Đất đai chỉ quy định đăng ký đất đai là bắt buộc, còn cấp giấy chứng nhận là nhu cầu của người dân nên không thể xử phạt người sử dụng đất chưa có giấy chứng nhận. Và mặc dù tỷ lệ cấp giấy chứng nhận chưa đạt yêu cầu so với tiến độ, nhưng so với tỷ lệ cấp giấy chứng nhận ở giai đoạn trước khi có Nghị quyết số 09/2016/NQ-HĐND, đã có sự chuyển biến rõ rệt, tăng gấp 1,5 lần so với kết quả trong 6 năm trước đó (2010-2016).

PV: Nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSDĐ trong thời gian tới, Sở TN&MT đã có những giải pháp khắc phục việc chậm trễ này như thế nào, thưa ông?

Ông lê Hoàng Lâm: Để khắc phục tình trạng, Sở TN&MT đã đề ra một số giải pháp như sau: Sở TN&MT có trách nhiệm tham mưu UBND tỉnh, xin ý kiến hướng dẫn của Bộ TN&MT đối với những vướng mắc trong quy định pháp luật về đất đai. Sau đó, tổng hợp, nghiên cứu tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh những quy định, nội dung không còn phù hợp trong các quyết định, các thông báo, kết luận của UBND tỉnh trước đây. Đồng thời, chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan tiếp tục đề xuất UBND tỉnh giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc do UBND cấp huyện kiến nghị. UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục đôn đốc, kiểm tra các đơn vị trực thuộc để đẩy nhanh tiến độ xét duyệt và cấp giấy chứng nhận. Và qua đó, tăng cường sự giám sát của HĐND các cấp nhằm chấn chỉnh công tác cấp GCNQSDĐ.

Đối với UBND các huyện, thị xã cần đẩy nhanh việc thực hiện cấp GCNQSDĐ theo Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND. Cùng với đó là tăng cường công tác tuyên truyền, vận động giải thích cho nhân dân trong việc thực hiện Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND, đồng thời chỉ đạo các phòng chuyên môn cần nâng cao trách nhiệm trong công tác giao đất, cho thuê đất, cấp GCNQSDĐ cho người dân. Từ đó, người dân sẽ chủ động liên hệ cơ quan chuyên môn để thực hiện các thủ tục giao đất, cho thuê đất và cấp GCNQSDĐ. Đặc biệt, cán bộ cấp xã quan tâm đẩy nhanh công tác xét duyệt hồ sơ đăng ký đất đai. Đối với các huyện, thị xã, thành phố: Phú Riềng, Bù Gia Mập, Đồng Xoài đang thực hiện dự án đo đạc địa chính, đo chỉnh lý địa chính cần đẩy nhanh tiến độ xét cấp GCNQSDĐ trước đối với các xã có đất nông nghiệp chuyển khỏi lâm phần giao địa phương quản lý. Và xem xét có hình thức khen thưởng đối với đơn vị thực hiện tốt, đồng thời kỷ luật trách nhiệm của các địa phương, các cơ quan thiếu trách nhiệm.

PV: Hiện nay, nguồn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh chủ yếu bằng nguồn thu từ tiền sử dụng đất, trong khi đó, việc thực hiện các thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất gặp nhiều khó khăn và vướng mắc, dẫn đến tiến độ giải ngân chậm. Trách nhiệm của Sở TN&MT trong việc thực hiện định giá đất, thực hiện các thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất trong thời gian qua như thế nào và giải pháp của ngành trong thời gian tới ra sao, thưa ông?

Ông Lê Hoàng Lâm: Về thẩm quyền xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất được quy định tại Nghị định số 135/2016/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất, thuê mặt nước. Theo đó, Sở TN&MT tham mưu UBND tỉnh xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất của thửa đất hoặc khu đất đấu giá có giá trị từ 10 tỷ đồng trở lên.

Đối với các trường hợp thửa đất hoặc khu đất đấu giá có giá trị dưới 10 tỷ đồng do UBND cấp huyện thực hiện xác định và phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất theo ủy quyền của UBND tỉnh tại Công văn số 2527/UBND-TH ngày 1-8-2017. Các trường hợp xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất gắn với tài sản thuộc sở hữu Nhà nước do cơ quan tài chính chủ trì thực hiện.

Về trình tự thủ tục tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất: Căn cứ hồ sơ do đơn vị đang được giao quản lý quỹ đất chuyển đến, Sở TN&MT tham mưu UBND tỉnh phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất của thửa đất hoặc khu đất đấu giá có giá trị từ 10 tỷ đồng trở lên; Phòng TN&MT tham mưu UBND cấp huyện phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất của thửa đất hoặc khu đất đấu giá có giá trị dưới 10 tỷ đồng; Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất gắn với tài sản thuộc sở hữu Nhà nước.

Căn cứ quyết định phê duyệt giá khởi điểm do UBND cấp có thẩm quyền phê duyệt, các đơn vị đang được giao quản lý quỹ đất tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, để giải quyết khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất, Sở TN&MT kiến nghị, đề xuất một số giải pháp sau: Các đơn vị đang được giao quản lý quỹ đất đấu giá nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ, lập các thủ tục trình phê duyệt giá khởi điểm để tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất theo đúng quy định. Các khu đất tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất chưa thực hiện giải phóng mặt bằng, đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố khẩn trương đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch để tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

Quang Minh (thực hiện)