Câu chuyện của tử tù có thời gian chờ thi hành án lâu nhất Thế giới
Hôm 24-12, CNN đưa tin Tòa án Tối cao Nhật Bản đã lật lại phán quyết ngăn chặn việc xét xử tái thẩm một người đàn ông 84 tuổi, người đã dành gần nửa thế kỷ chờ được thi hành án tử hình bằng hình thức treo cổ.
Ông trước đó đã bị tuyên án tử liên quan đến vụ án sát hại cả gia đình 4 người. Đó là cựu võ sĩ chuyên nghiệp Iwao Hakamada - được Kỷ lục Guinness Thế giới công nhận là tử tù chờ thi hành án lâu nhất Thế giới vào năm 2014.
Iwao bị buộc tội cướp, phóng hỏa và giết vợ chồng ông chủ và hai con của họ vào năm 1966. Gia đình này được tìm thấy bị đâm chết trong ngôi nhà bị phóng hỏa của họ ở tỉnh Shizuoka, miền trung Nhật Bản.
Ban đầu, Hakamada thừa nhận mọi cáo buộc, nhưng sau đó thay đổi lời nhận tội tại phiên tòa. Ông đã bị kết án tử hình trong quyết định 2 thuận -1 chống của các thẩm phán mặc dù tại tòa ông đã liên tục cáo buộc cảnh sát đã ngụy tạo bằng chứng và buộc ông phải nhận tội bằng cách đánh đập và đe dọa ông.
Năm 2014, trong một lần đảo ngược hiếm hoi phán quyết đối với hệ thống tư pháp cứng nhắc của Nhật Bản, Tòa án tỉnhShizuoka đã ra lệnh xét xử lại và trả tự do cho Hakamada với lý do tuổi tác và tình trạng tinh thần yếu ớt của ông.
Nhưng 4 năm sau, Tòa án cấp cao Tokyo đã bác bỏ yêu cầu xét xử lại. Đội bào chữa của Hakamada sau đó đã kháng cáo lên Tòa án Tối cao.
"Chúng tôi sợ rằng Hakamada có thể bị bắt lại bất cứ lúc nào và bị tuyên án tử hình. Nhưng ít nhất bây giờ, với hy vọng được xét xử lại, chúng tôi biết ông ấy vẫn an toàn" - Kiyomi Tsunagoe, một luật sư trong đội bào chữa của Hakamada cho CNN biết hôm 24-12.
Tsunagoe nói thêm rằng vụ việc của Hakamada sẽ được đưa trở lại ở Tòa án Tối cao để xem xét lại - mặc dù việc xét xử lại vẫn chưa được đảm bảo, và đội bào chữa hiện đang chờ phản hồi của tòa án cấp cao. Tsunagoe nói rằng không rõ khi nào phiên tòa này sẽ được tổ chức.
Nhật Bản có số người tù ít hơn nhiều so với hầu hết các nước phát triển, với tỷ lệ 39 tù nhân trên 100.000 người, so với 655 ở Mỹ và 124 ở Tây Ban Nha, theo thống kê của trang web World Prison Brief.
Nhưng đất nước này được biết đến là quốc gia có hệ thống tư pháp hình sự cứng nhắc, với tỷ lệ kết án là 99,9%. Theo một báo cáo năm 2019 do Văn phòng Nội các công bố, 80% số người được khảo sát ủng hộ duy trì án tử hình.
Chị gái của Hakamada, Hideko Hakamada cho rằng em trai mình đã trở thành nạn nhân, một “con tin của công lý" khi cảnh sát bị cáo buộc tước quyền giữ im lặng của nghi phạm và ép họ phải nhận tội.
Hakamada hiện đang sống cùng chị gái tại thành phố Hamamatsu, tỉnh Shizuoka. Mặc dù có khả năng sẽ không bao giờ trở lại trạng thái tinh thần bình thường hoàn toàn, Hideko nói với CNN vào tháng 3 rằng tình trạng của anh trai cô đang được cải thiện.
Không giống như ở Mỹ, nơi mà ngày hành quyết được ấn định trước, các tử tù ở Nhật Bản được hành quyết trong bí mật, không có cảnh báo trước cho tù nhân, gia đình hoặc đại diện hợp pháp của họ, theo Tổ chức Ân xá Quốc tế.
Các tù nhân thường chỉ biết về giờ hành quyết của họ trước khi thời gian này diễn ra. Các nhà chức trách giải thích rằng "một thông báo trước sẽ làm xáo trộn sự yên bình trong tâm lý của tù nhân và có thể gây ra thêm đau khổ”.
Thông thường, các tù nhân phải bị xử tử trong vòng 6 tháng kể từ ngày tuyên án. Nhưng Tsunogae nói rằng điều này hiếm khi xảy ra, và nhiều người phải chờ đợi hàng năm trời để được thi hành án.
Hình phạt tử hình thường dành cho những kẻ đã nhiều lần giết người. Tất cả các vụ hành quyết được thực hiện bằng cách treo cổ.