Câu chuyện ngoại giao nhân dân đáng nhớ

Ông Phan Anh Sơn, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, cho biết năm 2024, Liên hiệp tổ chức hàng ngàn hoạt động đối ngoại nhân dân trên các lĩnh vực. Hoạt động nào cũng có những dấu ấn, những kỷ niệm xúc động, nhất là trong lĩnh vực hòa bình, hữu nghị và hợp tác phát triển.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gắn Huân chương Hữu nghị tặng Đoàn Thanh niên Cuba. Ảnh: TTXVN

Những câu chuyện đó diễn ra trong nhiều môi trường, hoàn cảnh, tình huống khác nhau; nhưng điểm chung là đều thể hiện tinh thần đoàn kết, tình cảm thủy chung trước sau như một, giúp bạn là tự giúp mình trong quan hệ nhân dân. Qua đó cũng cho chúng ta thấy được một trong những thế mạnh và hiệu quả của đối ngoại nhân dân.

Trong đó, có 2 câu chuyện để lại trong ông những ấn tượng sâu sắc, mạnh mẽ.

Linh hoạt trong việc tổ chức hoạt động phục vụ đoàn cấp cao

Từ ngày 21 đến 27-9-2024, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai, Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 79, làm việc tại Mỹ và thăm cấp Nhà nước tới Cuba. Đoàn Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam gồm Chủ tịch Phan Anh Sơn và 1 cán bộ tham gia tháp tùng Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm trong chuyến đi này.

Để chuẩn bị cho sự kiện gặp gỡ đại biểu hữu nghị nhân dân và thế hệ trẻ Cuba ngày 27-9, Ban Đối ngoại Trung ương yêu cầu các cơ quan chủ động đề xuất khen thưởng đối tác của ta ở Cuba, trong đó Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có đề xuất tặng Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Cuba Huân chương Hữu nghị. Vì việc này làm tương đối gấp nên khi Đoàn chính thức đi bằng chuyên cơ vẫn chưa nhận được quyết định tặng thưởng Huân chương Hữu nghị cho phía bạn.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm, Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Cuba Miguel Diaz Canel Bermudez và các đại biểu dự buổi gặp gỡ. Ảnh: TTXVN

Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh hôm sau gửi Huân chương Hữu nghị nhờ Đoàn Ban Đối ngoại Trung ương mang sang Cuba. Huân chương Hữu nghị bao gồm 2 phần: Bằng khen và huân chương. Khi sang đến Cuba đã xảy ra sự cố thất lạc bằng khen.

Tình thế cấp bách đòi hỏi người làm công tác đối ngoại phải có bản lĩnh cũng như sự hiểu biết để đưa ra quyết định. Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Phan Anh Sơn đã đề nghị Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Cuba chuẩn bị cho một lá cờ đoàn để Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm trao khen thưởng bằng cách gắn Huân chương lên lá cờ đoàn của bạn, vừa đảm bảo về mặt chính trị, ngoại giao vừa thể hiện sự trang nghiêm của việc trao phần thưởng cao quý của Nhà nước Việt Nam cho một tổ chức nước ngoài.

Sự kiện gặp gỡ đại biểu hữu nghị nhân dân và thế hệ trẻ Cuba là hoạt động đối ngoại nhân dân lần đầu tiên trong lịch sử có Lãnh đạo cao nhất của nước bạn tham dự. Sự kiện diễn ra thành công tốt đẹp. Sự cố mất bằng khen cũng là bài học kinh nghiệm về sự vận dụng phương châm linh hoạt, chủ động, sáng tạo, hiệu quả của người làm công tác đối ngoại nhân dân trong tình huống cấp bách phát sinh.

Trân quý những người bạn

Tháng 5-2024, trong chuyến công tác tới Liên bang Nga tham dự Tuần Việt Nam tại Saint Petersburg theo lời mời của Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Saint Petersburg, ông Phan Anh Sơn có buổi gặp, làm việc với GS Nikolay Mikhailovich Kropachev và GS Vladimir Nikolaevich Kolotov.

Ông Phan Anh Sơn, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, phát biểu tại một sự kiện do Liên hiệp tổ chức

Qua trao đổi, được biết Giáo sư Nikolay Mikhailovich Kropachev (Hiệu trưởng Cơ quan giáo dục đào tạo đại học theo ngân sách Liên bang "Đại học Tổng hợp Quốc gia Saint Petersburg", gọi tắt là Đại học Tổng hợp Quốc gia Saint Petersburg) là người có nhiều đóng góp tích cực trong việc phát triển hợp tác khoa học, giáo dục, văn hóa và giao lưu nhân dân giữa hai nước, góp phần củng cố, phát triển tình hữu nghị, hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga trong nhiều năm qua.

Giáo sư Vladimir Nikolaevich Kolotov (Viện trưởng Viện Hồ Chí Minh thuộc Đại học Quốc gia Saint Petersburg) đã nhiều năm đề nghị phía Việt Nam tặng thưởng Huân chương Hữu nghị của Việt Nam cho GS N. M. Kropachev vì những đóng góp to lớn của ông đối với quan hệ hai nước. Nhưng vì những lý do khách quan nào đó, GS N. M. Kropachev chưa được nhận phần thưởng cao quý này. Phía bạn bày tỏ thất vọng và cũng nhiều băn khoăn, theo bạn chia sẻ, là về cách làm và thủ tục hành chính của phía Việt Nam.

Trân trọng và cảm kích trước những đóng góp to lớn của bạn trong nhiều năm qua, ông Phan Anh Sơn đã chủ động đề nghị được tiến hành thủ tục đề nghị khen thưởng Huân chương Hữu nghị của Việt Nam tặng Giáo sư N.M. Kropachev thì được biết câu chuyện trên. Ông hứa với Giáo sư Kropachev sẽ thực hiện ngay việc này sau khi kết thúc chuyến công tác về nước. Cuối tháng 8-2024, phía bạn gửi lại bộ hồ sơ đề nghị tặng thưởng Huân chương Hữu nghị cho Giáo sư N. M. Kropachev thông qua Liên hiệp. Ngay khi nhận được hồ sơ, ông Sơn đã chỉ đạo Ban khu vực triển khai ngay các thủ tục theo quy định, bám sát tiến trình xử lý hồ sơ, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để trao đổi, làm rõ những vấn đề các bên quan tâm.

12 giờ ngày 19-5-2024, Đại sứ Đặng Minh Khôi và Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Phan Anh Sơn đã thực hiện phát bắn đại bác đặc biệt từ pháo đài lịch sử của cố đô Saint Petersburg chào mừng 134 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh: Đại sứ quán

Ngày 3-12-2024, Chủ tịch nước Việt Nam đã ký quyết định tặng thưởng Huân chương Hữu nghị cho GS Nikolay Mikhailovich Kropachev. Nhận được thông báo từ phía Liên hiệp, GS Kolotov và GS Kropachev rất ngạc nhiên và bày tỏ niềm vui mừng, cảm kích trước sự vào cuộc nhanh chóng, thúc đẩy công việc một cách quyết liệt của Liên hiệp.

GS Kolotov cho biết: "Sau nhiều năm trời tưởng như bế tắc nay vấn đề đã được giải quyết một cách nhanh gọn, hiệu quả, tôi cảm ơn các bạn Việt Nam và cá nhân Ngài Chủ tịch nhiều lắm. Chúng tôi trân trọng hành động và lời nói của Ngài Chủ tịch, đây là giá trị quý giá của những người bạn"…

Dương Ngọc