Cậu học trò đam mê nghiên cứu khoa học

Trần Thanh Khoa nhận giải thưởng tại cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên và nhi đồng toàn quốc năm 2020 - Ảnh: NVCC

Những sản phẩm hữu ích

Chỉ trong thời gian ngắn tiếp xúc, chúng tôi hiểu thêm khá nhiều về cậu học trò nhanh nhẹn, có ánh mắt trong sáng, thông minh. Khoa cho biết, em có niềm đam mê rất lớn với việc nghiên cứu khoa học và sản phẩm “Phần mềm cùng học toán THPT” chỉ là một trong số đó. Ấp ủ giấc mơ từ rất lâu nhưng bước vào năm học lớp 11 Khoa mới bắt đầu thực hiện. Mong muốn lớn nhất của em là sau khi sản phẩm hoàn thành sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho bạn bè thêm yêu thích và có kết quả học tập tốt hơn trong phần hình học không gian ở bậc THPT. Với khuôn mặt rạng ngời, ánh mắt chất chứa đam mê, Khoa giới thiệu với chúng tôi về sản phẩm của mình sau khi vừa đoạt các giải cao ở cấp tỉnh và cấp Trung ương: “Trong môn Toán ở THPT, phần hình học không gian giữ vai trò, vị trí rất quan trọng. Ngoài việc cung cấp cho học sinh kỹ năng, kiến thức giải toán, hình học không gian còn rèn luyện cho chúng em tính cẩn thận, chính xác, kỷ luật, đồng thời bồi dưỡng óc thẩm mỹ, tư duy sáng tạo cho học sinh. Tuy nhiên, trong quá trình học tập, nhiều bạn còn e ngại vì cho rằng nó trừu tượng, thiếu thực tế, từ đó dẫn đến kết quả học tập chưa đạt như mong muốn. Sau khi sản phẩm của em hoàn thành sẽ giúp người học hệ thống bài tập để ôn tập về hình học không gian, đồng thời quan sát các hình vẽ không gian một cách sinh động, dễ hiểu hơn”.

Là người trực tiếp đồng hành trong quá trình Khoa thực hiện sản phẩm “Phần mềm cùng học toán THPT”, cô giáo Nguyễn Tú Anh, giáo viên dạy môn Tin học, Trường THPT thị xã Quảng Trị cho hay: “Tôi ấn tượng với đề tài của Khoa ngay từ lần đầu tiên tiếp cận bởi sản phẩm ra đời bằng niềm đam mê của Khoa cùng với nhiều kiến thức khá mới mẻ. Là người hỗ trợ, tôi chỉ giúp Khoa tìm nguồn tài liệu, hoặc sửa chữa phần mềm để em từng bước hoàn thiện sản phẩm. Hiện tại, các phần mềm hỗ trợ học tập phần hình học không gian còn ít nên sáng kiến của Khoa rất hữu ích trong việc hỗ trợ học sinh THPT vẻ hình và học tập hình học không gian”.

Trò chuyện với chúng tôi, Khoa còn chia sẻ về một sáng kiến “đặc biệt” mà mục tiêu lớn nhất em hướng tới là góp phần bảo vệ sức khỏe cho chính các thành viên trong gia đình. Rồi giọng Khoa bỗng chùng xuống khi nhắc đến sáng kiến về “Thiết bị cảnh báo nguy cơ đột quỵ” mà em đang thực hiện. “Hơn 10 năm trước, người ông mà em yêu quý nhất đã đột ngột ra đi sau một lần bị tai biến, để lại những lời hứa còn dang dở với đứa cháu nhỏ. Và hiện tại, cha của em cũng đang mắc chứng bệnh liên quan đến huyết áp. Tuy nhiên, là lao động chính trong gia đình nên hằng ngày cha vẫn phải làm những công việc nặng nhọc, có những lúc huyết áp tăng đột ngột phải bỏ dở công việc giữa chừng. Bà nội rồi mẹ em cũng mắc các chứng bệnh liên quan đến huyết áp nên sức khỏe không được tốt. Trong khi đó, các thiết bị đo huyết áp đang bán trên thị trường hiện tại không thể cảnh báo được sự thay đổi của huyết áp cơ thể nên tiềm ẩn khá nhiều rủi ro cho người sử dụng.

Trần Thanh Khoa (thứ nhất, từ trái sang) đoạt giải Ba tại cuộc thi “Sáng tạo trẻ tỉnh Quảng Trị” - Ảnh: NVCC

Chính tình trạng sức khỏe của cha và các thành viên trong gia đình đã thôi thúc em nghiên cứu, cho ra đời một loại thiết bị ổn định huyết áp trên cơ sở khắc phục những hạn chế của các thiết bị đo huyết áp đang bán trên thị trường”, Khoa cho biết. Theo đó, thiết bị của Khoa đang nghiên cứu sẽ thực hiện đo cảm biến hồng ngoại quanh vùng ngón tay, hiển thị nồng độ oxy lên màn hình, có cài còi và thẻ sim riêng. Nếu huyết áp đạt đến mức độ nhất định còi sẽ báo cho người sử dụng biết tình trạng của bản thân, cùng với đó, tin nhắn cảnh báo đột quỵ sẽ được gửi đến số điện thoạt được cài sẵn trong thiết bị, giúp cho việc can thiệp đối với người bệnh được kịp thời và có hiệu quả hơn. Hiện tại, thiết bị cảnh báo nguy cơ đột quỵ của Khoa đã hoàn thành trên 70%, cơ bản đi vào hoạt động, em đang nghiên cứu để tiếp tục hoàn thiện phần nhận thẻ sim và tự động gửi tin nhắn là có thể đưa vào sử dụng.

Viết tiếp ước mơ của cha

Sinh ra và lớn lên ở một vùng quê thuần nông tại thôn Long Hưng, xã Hải Phú, huyện Hải Lăng, ngay từ nhỏ, Trần Thanh Khoa đã ý thức bản thân phải học tập thật tốt để không phụ công nuôi dưỡng của cha mẹ.

Thuở niên thiếu, ông Trần Hoàng Anh, cha của Khoa từng ấp ủ giấc mơ được học hành đến nơi đến chốn nhưng do hoàn cảnh gia đình quá khó khăn nên ông đành bỏ học giữa chừng. Rồi nghề cơ khí bén duyên với ông Anh từ đó đến nay ngót 20 năm. Là một nghề nặng nhọc, công việc đòi hỏi nhiều sức lực nhưng sức khỏe của ông Anh lại không được tốt. Tuy nhiên, ông luôn cố gắng khắc phục khó khăn, chăm chỉ làm việc để làm chỗ dựa vững chắc cho gia đình. Sau những ngày làm việc mệt nhọc, khi đêm về, người cha luôn gần gũi, dạy bảo Khoa những điều hay lẽ phải, khuyến khích con biết nỗ lực vươn lên trong cuộc sống. Giúp Khoa nhận ra con đường đời phải do chính em tự bước trên đôi chân của mình.

“Vất vả, khó khăn, thiếu thốn mấy cha cũng chịu được, chỉ mong các con ngoan ngoãn, học hành nên người để sau này bớt khổ”, lời dạy của cha như truyền thêm “lửa” để cậu học trò nhỏ không ngừng cố gắng mỗi ngày và sống hết mình với đam mê. Để có kết quả tốt trong học tập, ngay từ nhỏ, Khoa đã biết tìm tòi, nghiên cứu thêm sách vở, tài liệu tham khảo ngoài những bài giảng trên lớp, chỗ nào không biết em mạnh dạn hỏi bạn bè, thầy cô. Vậy nên suốt 11 năm liền, Khoa luôn đạt danh hiệu học sinh khá, giỏi, là cậu học trò ngoan hiền được thầy yêu, bạn mến. Không chỉ giỏi văn hóa, từ nhỏ bé Khoa đã có đam mê tìm hiểu về các loại máy móc, thiết bị điện tử. Khát vọng sẽ tự chế tạo ra được những sản phẩm có ích phục vụ đời sống từ ngày ấy cũng lớn dần trong em. Sau giờ học tập, Khoa thường tìm niềm vui từ việc tìm tòi, lắp ráp các mạch điện tử, lập trình lại các dòng code…

Trong suốt câu chuyện với chúng tôi, bên cạnh những thành công, cậu học trò nhỏ Trần Thanh Khoa vẫn không quên nhắc đến những lần chểnh mảng học tập mà chính hình ảnh người cha đã truyền động lực để em vượt qua, tiếp tục vững bước trên hành trình chinh phục ước mơ của mình. Đó là vào năm học lớp 7, khi phong trào chơi điện tử đang "nở rộ" tại các trường học, trong vài lần bị bạn bè lôi kéo, em đã tìm đến với điện tử và cảm nhận được sự lôi cuốn kỳ lạ từ trò chơi mới này. Nhưng rồi hình ảnh người cha với quần áo lấm lem, mồ hôi nhễ nhại, đôi lúc mệt nhoài nhưng vẫn nở nụ cười khi nhìn thành tích học tập của các con chợt làm em tỉnh ngộ. Kể từ đấy, em quyết tâm rời xa các trò chơi điện tử và sửa sai bằng kết quả học tập ấn tượng, làm quà tặng cha sau những ngày lao động mệt nhọc. Chia sẻ với chúng tôi, ông Trần Hoàng Anh bộc bạch: “Thế hệ chúng tôi ít học nên nhiều vất vả, đối với các con bây giờ, tôi cũng không định hướng con theo nghề gì hay phải học như thế nào, tôi chỉ khuyên con cố gắng học tập, sống hết mình với đam mê của bản thân, đừng để giấc mơ bị dang dở như cha. Là bậc cha mẹ, chúng tôi sẽ nỗ lực vượt khó để đồng hành với con trên chặng đường phía trước”.

Là cậu học trò chăm chỉ và đặc biệt có niềm đam mê nghiên cứu, sáng tạo, những kết quả Khoa đạt được hôm nay chỉ là nền móng ban đầu để em vững bước hơn trên chặng đường tương lai phía trước. “Trước mắt em là kỳ thi rất quan trọng, hiện tại em đang tập trung học tập để đạt kết quả tốt nhất có thể. Em muốn trở thành một kỹ sư công nghệ thông tin để thực hiện giấc mơ sáng chế ra các sản phẩm mới có ích cho cuộc sống”, Khoa chia sẻ với chúng tôi.

Lệ Như