Cầu Ngang: Cơ cấu sản xuất nông nghiệp, gắn với thích ứng biến đổi khí hậu

Bà Nguyễn Thị Kim Ngân (phải) thu hoạch ớt thuê.

Đồng chí Lê Văn Phi, Trưởng phòng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cầu Ngang cho biết: phần lớn dân cư trên địa bàn huyện sống bằng nghề nông nghiệp, việc phát triển nghiên cứu, ứng dụng chuyển giao khoa học - kỹ thuật trong nông nghiệp, nông thôn được tăng cường, công tác khuyến nông từng bước đi vào chiều sâu và phát triển khá toàn diện. Đến nay, có hơn 70% diện tích sử dụng giống lúa chất lượng cao và sử dụng giống lúa xác nhận; 100% khâu làm đất, bơm tát nước, 90% khâu gặt tuốt lúa đều sử dụng bằng máy; mô hình tưới tiết kiệm nước, trồng bằng màng phủ nông nghiệp, nuôi tôm theo hướng thâm canh, mật độ cao trên ao lót bạt, trồng màu, trồng lúa an toàn sinh học, hữu cơ…

Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân trên 12%/năm. Việc phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao bước đầu đã khởi động và từng bước tạo chuyển biến về tư duy, phương thức tổ chức sản xuất hàng hóa quy mô lớn, chuỗi giá trị, an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ môi trường có sự tham gia hợp tác của các thành phần kinh tế.

Cơ cấu giá trị sản xuất nông nghiệp chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng trồng trọt, tăng tỷ trọng chăn nuôi và thủy sản. Đặc biệt chăn nuôi có bước phát triển theo hướng trang trại, gia trại, an toàn sinh học. Nuôi thủy sản phát triển những con nuôi chủ lực có giá trị kinh tế cao được mở rộng.

Cùng với đó, huyện có lợi thế về điều kiện tự nhiên, nên việc khai thác có hiệu quả vùng đất hoang hóa phèn mặn cánh đồng Tây để nuôi tôm sú và tôm thẻ chân trắng với tổng giá trị sản xuất của con tôm trên 2.500 tỷ đồng, cao gấp 1,5 lần giá trị sản xuất của trồng trọt, gấp 4,3 lần giá trị sản xuất của chăn nuôi. Hiện huyện có 4.280ha vùng nuôi tôm tập trung ở các xã Hiệp Mỹ Tây, Mỹ Long Nam, Hiệp Mỹ Đông, Long Sơn, Thạnh Hòa Sơn có áp dụng sản xuất theo hướng an toàn và phát triển bền vững; thực hiện áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, có 420 lượt hộ đã chuyển đổi từ nuôi tôm thâm canh sang nuôi thâm canh mật độ cao trên ao lót bạt, với diện tích mặt nước gần 155 lượt héc-ta.

Bên cạnh đó, huyện tiếp tục phát triển mạnh diện tích một số loại cây màu có giá trị kinh tế cao, hình thành những vùng sản xuất hàng hóa tập trung ở một số xã Mỹ Long Bắc, Long Sơn, Thạnh Hòa Sơn, Hiệp Hòa, Nhị Trường, có thị trường tiêu thụ ổn định mở rộng, nhất là các loại cây màu thực phẩm; rau ngắn ngày (mùa nghịch) sản lượng đạt khá cao, lợi nhuận từ 40 - 50 triệu đồng/ha/vụ; cây bắp giống năng suất trung bình 08 tấn/ha, lợi nhuận từ 25 - 30 triệu đồng/ha/vụ; dưa hấu năng suất trung bình từ 20 - 30 tấn/ha, lợi nhuận từ 50 - 70 triệu đồng/ha/vụ.

Riêng đối với diện tích đậu phộng, năng suất đạt khá cao, trung bình từ 8,5 - 9,5 tấn đậu tươi/ha/vụ, lợi nhuận bình quân từ 30 - 50 triệu đồng/ha/vụ. Từ năm 2014 đến nay, trên địa bàn huyện đã chuyển đổi từ đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây ngắn ngày và nuôi thủy sản với diện tích 5.428ha đem lại hiệu quả kinh tế tăng gấp 02 - 03 lần so với trồng lúa, đặc biệt việc chuyển đổi sang nuôi thủy sản đem lại lợi nhuận tăng gấp 10 - 15 lần trên cùng đơn vị diện tích.

Nông dân Nguyễn Thanh Lâm, ấp Hạnh Mỹ, xã Mỹ Long Bắc đã chuyển đổi từ độc canh cây lúa sang trồng 02 vụ màu (dưa hấu, bí đỏ) và 01 vụ lúa mang lại hiệu quả kinh tế cao. Theo ông Lâm, song song với cây lúa, cây màu giá trị kinh tế cao gấp 05 lần. Với gần 0,4ha đất chuyển đổi, hàng năm ông trồng 01 vụ dưa hấu và 01 vụ bí đỏ. Cây dưa hấu được xem là cây trồng vụ chính của gia đình, mùa khô hàng năm ông xuống giống dưa hấu, nếu được mùa được giá, lợi nhuận từ 12 - 15 triệu đồng/0,1ha. Hết vụ dưa hấu, sẽ có những trận mưa đầu mùa và thời điểm này trồng bí đỏ hạn chế nước tưới và thiệt hại, lợi nhuận cây bí đỏ mang lại bình quân từ 08 - 10 triệu đồng/0,1ha.

Giống như gia đình ông Lâm, bà Nguyễn Thị Kim Ngân, ngụ cùng ấp luân canh 01 vụ lúa - 02 vụ dưa hấu và bí đỏ trên diện tích 0,8ha. Bà Ngân cho biết: so với những hộ dân khác, dưa hấu năm nay lợi nhuận không bằng do thời điểm dưa ra hoa đậu trái gặp mưa bão nên năng suất giảm. Đến vụ bí đỏ, năng suất đạt khá bình quân từ 02 - 2,2 tấn/0,1ha, giá bán từ 5.000 - 5.200 đồng/kg, lợi nhuận hơn 10 triệu đồng/0,1ha. Kết thúc 02 vụ màu, bà thuê máy cày xử lý đất, làm cỏ chuẩn bị xuống giống vụ lúa, đồng thời tranh thủ thời gian rãnh rỗi đi thu hoạch ớt thuê, thu nhập từ 200.000 - 250.000 đồng/ngày. Với bà Ngân, nghề nông nghiệp tuy không giàu nhưng có cuộc sống ổn định, hết mùa vụ thì đi làm thuê theo mùa vụ để có thêm thu nhập.

Theo đồng chí Lê Văn Phi, để nâng cao hiệu quả chuyển đổi cơ cấu sản xuất theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung gắn với cơ chế thị trường và thích ứng với biến đổi khí hậu, thời gian tới, huyện tiếp tục tuyên truyền vận động người dân thực hiện chuyển đổi cơ cấu sản xuất trong nông nghiệp, chuyển đổi từ đất trồng lúa kém hiệu quả, đất giồng tạp sang trồng màu, trồng cỏ nuôi bò và nuôi thủy sản. Đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp, kết hợp giữa cơ cấu lại theo nhóm sản phẩm chủ lực với cơ cấu lại theo lĩnh vực và cơ cấu lại theo từng tiểu vùng. Xây dựng quy trình canh tác các cây trồng chủ lực tại mỗi vùng, bảo đảm năng suất, bảo vệ đất, có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. Tranh thủ nguồn lực đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng tại các vùng chuyển đổi.

Bài, ảnh: MỸ NHÂN