Cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất thế giới ở tuổi 21

Lula - huấn luyện viên xuất sắc của Santos - mô tả Pelé ở tuổi 21 như sau: ‘Không thể so sánh Pelé với bất cứ ai khác được nữa’.

Sau đó Lula nói thêm: ‘Cậu ta nhanh nhẹn cả trên mặt sân lẫn trên không, mạnh mẽ, sút tốt, kiểm soát bóng tốt, có khả năng đọc trận đấu, di chuyển đầy cảm giác, không ích kỷ mà tốt bụng và khiêm tốn. Pelé cũng là tiền đạo duy nhất trên thế giới luôn luôn nhắm chính xác điểm đến trong lưới đối thủ tại thời điểm sút bóng để ghi bàn’.

Vào giữa thập niên 1960, Santos đã thế chỗ Real Madrid để trở thành câu lạc bộ hùng mạnh nhất thế giới. Những cầu thủ trong trang phục thi đấu toàn màu trắng ở Vila Belmiro bao gồm 3 người đoạt cú đúp vô địch World Cup là Gilmar, Zito và Pelé, 2 thành viên trong đội hình dự World Cup 1966 là Orlano và Edu, cùng 2 ngôi sao mới của đội tuyển quốc gia Brazil là Joel và Carlos Alberto.

Với hai chức vô địch thế giới cấp câu lạc bộ giành được vào các năm 1962 và 1963, đội bóng có sức quyến rũ mà ai cũng muốn theo dõi ấy lại bắt đầu những chuyến du đấu không ngừng trong vòng xoáy lợi nhuận.

Garth Crooks - người có khởi đầu thi đấu cho câu lạc bộ quê nhà là Stoke City trước khi thành danh ở Tottenham Hotspur, sau đó trở thành phóng viên đài truyền hình BBC - chỉ mới 11 tuổi khi Pelé đến sân Victoria Ground ở Stoke để thi đấu cho đội tuyển Các ngôi sao Thế giới trong trận cầu tri ân Stanley Matthews.

Garth không mua nổi tấm vé vào sân, nhưng bóng đá quan trọng với cuộc đời cậu bé tới mức phải gặp bằng được Pelé. Vì vậy, cậu đợi cho đến khi người ta mở cửa để những khán giả đầu tiên rời sân vận động, để lẻn vào bên trong. Khi đó, cậu chỉ có thể tranh thủ xem 20 phút cuối của trận đấu!

Pelé trong màu áo của Santos. Nguồn: futebolpaulista.

“Tôi cũng đã xem Pelé thi đấu cho Santos ở Victoria Ground vào cuối thập niên 1960. Lúc bấy giờ thủ môn Gordon Banks đang chơi cho Stoke, nhưng Pelé đã ghi một bàn thắng tuyệt vời, đánh bại Banks từ khoảng cách gần 20 mét”.

Vùng Midlands (miền trung nước Anh) cũng không bỏ lỡ cơ hội được xem Pelé thi đấu. Năm 1969, Doug Ellis - một người trẻ tuổi đầy tham vọng mới nắm quyền điều hành câu lạc bộ Aston Villa lúc bấy giờ - đã thành công trong việc lôi kéo đội bóng vĩ đại nhất thế giới đến sân Villa Park. Anh bỏ ra 10.000 bảng Anh (một số tiền rất lớn thời đó) để mời Santos đến thi đấu.

Nhưng vào phút cuối thì có chút nghi ngờ liệu Pelé có ra sân hay không. Ellis được thông báo rằng Aston Villa đã... không tính thêm khoản tiền 5.000 bảng Anh cho riêng sự xuất hiện của Pelé, và rằng Pelé sẽ không ra sân trừ phi họ trả được số tiền ấy. Ellis thốt lên: "Chà, không lẽ nào chúng tôi lại không thể trả tiền cho Pelé. Chúng tôi đã bán được 53.000 vé và tất cả khán giả đều đến sân chỉ để xem một mình anh ta thi đấu".

Vấn đề ấy được giải quyết theo lối thân tình, nhưng vị chủ tịch trẻ măng của Aston Villa phải mất rất nhiều thời gian để tránh những ảnh hưởng từ cuộc đình công của các thợ điện. Nếu dàn đèn chiếu sáng sân bóng đá không hoạt động thì toàn bộ sự kiện sẽ xôi hỏng bỏng không.

Doug Ellis gửi tổng cộng 23 bức điện tín đi khắp châu Âu để cố tìm một máy phát điện có công suất phù hợp để vận hành dàn đèn. Dù sao chăng nữa cũng không thể mua ở Anh, bởi cuộc đình công khiến người ta tranh nhau mua tất cả số máy ấy.

Anh tìm được 2 máy ở Düsseldorf (Đức), mỗi cái có giá 5.000 bảng Anh và nặng khoảng 2-3 tấn. Kế hoạch ban đầu là vận chuyển máy đến Rotterdam, nơi chúng sẽ được chuyển lên tàu để tới Lowestoft. Các tổ chức công đoàn đã phát hiện ra và lên kế hoạch không cho các máy này cập bến.

Khi Ellis nhận được tin, anh bí mật thay đổi hải trình và con tàu chuyển hướng đến Hull với hàng hóa được ngụy trang. Từ Hull, các máy phát điện được vận chuyển tới Birmingham1 bằng xe tải sàn thấp, được kiểm tra kỹ lưỡng và chuyển gấp tới sân Villa Park, nơi đây sắp đặt sẵn một nhân viên bảo vệ và chó tuần tra vòng ngoài.

Trận đấu vẫn được diễn ra và Aston Villa rất vui mừng khi tổ chức thành công trận đấu. Nhưng rốt cuộc thì hóa ra các máy phát điện không đủ công suất và dàn đèn chớp nháy trong suốt hiệp một. Khi được khuyến cáo là không thể mạo hiểm sử dụng cả 4 dàn đèn pha cho hiệp hai, người ta phải tắt một trong số đó. Quyết định rằng đội bóng bị đặt vào thế bất lợi phải là Santos, họ đã tắt một trong hai dàn đèn chiếu sáng khu vực cấm địa của đội bóng Brazil.

Nhưng họ đã quên mất một Pelé sắc sảo. “Là người thông minh, anh ta triệu tập cuộc họp toàn đội ở khu vực kỹ thuật và nhận được sự đồng ý của các cầu thủ, rằng Santos sẽ từ chối thi đấu tiếp nếu không được đổi sân. Do đó khu vực cấm địa của đội Aston Villa rất tối”, Ellis nhớ lại.

“Dĩ nhiên là tất cả chúng tôi phải đồng ý. Hầu như không có nhiều sự lựa chọn. Có rất đông khán giả, và chỉ với giá vé 2 shilling chúng tôi vẫn kiếm được lợi nhuận khổng lồ dù phải trả tất cả các khoản phí bảo đảm và chi phí vận hành máy phát điện. Và tất nhiên, Pelé đã ghi một bàn thắng tuyệt vời”.

Đối với Ellis, thật kỳ diệu xiết bao khi mời được Pelé tới Birmingham. Một ngày trước trận đấu, anh và danh thủ Brazil có một chuyến tham quan riêng: “Tôi chở Pelé trên chiếc Rolls Royce của mình, đi tham quan vòng quanh thành phố”. Sau trận đấu, anh có dịp trò chuyện với Pelé trong phòng thay đồ.

"Tôi nói với ông ấy: 'Anh cũng biết rồi đấy, hai chúng ta đều xuất thân từ tầng lớp bình dân, nhưng đã làm được mọi thứ mình muốn trong cuộc sống. Vậy anh còn điều gì muốn thực hiện mà đến nay vẫn chưa làm được không?'.

Pelé quay sang tôi với vẻ rất nghiêm túc và nói: 'Vâng, thưa ông Ellis, tôi muốn sở hữu một ngân hàng khác'. Một ngân hàng khác, nhắc để ông nhớ. Tôi chỉ còn biết cười mà thôi".

Nhiều năm sau, họ còn có dịp gặp lại nhau khi Pelé là khách mời danh dự của Cúp Umbro tại sân Wembley. Ellis nhớ lại: “Ngồi bên trái tôi là vợ chồng Franz Beckenbauer, còn vợ chồng Pelé ngồi bên phải tôi. Pelé im lặng không nói gì, nhưng tôi nói với ông ấy: 'Anh còn nhớ đã từng thi đấu ở sân Villa Park không?'. Pelé đáp: 'Đúng vậy, ông Ellis'. Ông ấy không bao giờ nhắc đến dàn đèn pha!”.

Harry Harris / NXB Trẻ