Cây lá Khôi tía ở thôn Tân Tiến

Ông Lý Văn Sinh, thôn Tân Tiến vui vẻ nói: Đầu năm nay, gia đình ươm khoảng 1 vạn bầu cây Khôi tía. Hiện, trong vườn ươm chỉ còn lại khoảng vài trăm bầu. Số bầu ươm đầu năm lên tốt chủ yếu bán cho dân làng Tân Tiến và một số thôn trong xã. Giá bán mỗi bầu cây Khôi tía là 10.000 đồng; giá bán lá Khôi sau thu hái là 35 – 45 ngàn đồng/kg. Mỗi năm, cây lá Khôi tía cho thu hái từ 8 – 10 lần. Năm vừa qua, gia đình ông Sinh có thu nhập trên 100 triệu đồng thu từ trồng lá Khôi tía trên đồi vầu sau nhà.

Cán bộ xã Việt Vinh kiểm tra vườn lá Khôi tía của gia đình ông Lý Văn Sinh, thôn Tân Tiến.

Khôi tía là cây trồng tán xạ, có thể trồng trong rừng, dưới tán cây; còn trồng ngoài ruộng, vườn thì nhất thiết phải làm giàn che bạt, hạn chế ánh sáng trực tiếp của mặt trời. Khôi tía là cây thảo dược đặc chữa trị bệnh dạ dày. Cách chữa trị bệnh dạ dày dân gian thường dùng là nấu nước lá Khôi tía uống hàng ngày. Người mới bị bệnh thì dùng lá Khôi tía đun nước uống trong khoảng nửa tháng sẽ khỏi. Người bị bệnh dạ dày mãn tính thì thời gian dùng lá Khôi tía đun nước uống sẽ kéo dài hơn. Người bệnh kiên trì dùng lá Khôi tía đun uống lâu dài ắt hẳn sẽ khỏi bệnh. Khi uống nước lá Khôi tía thì hạn chế dùng bia, rượu, ớt và kiêng những đồ ăn cay, nóng.

Ngày nay, nền y học hiện đại đã chiết suất cây lá Khôi tía để làm thuốc chữa bệnh dạ dày, bệnh trào ngược dạ dày. Bởi thế, các cơ sở chữa bệnh đông y, các công ty nam dược đã tìm mua lá Khôi tía để làm thuộc điều trị các căn bệnh về dạ dày. Hiện nay, cây lá Khôi tía đang được các doanh nghiệp tìm về tận làng Tân Tiến thu mua, lá Khôi tía phơi khô có giá bán từ 230 – 250 ngàn đồng/kg.

Cùng trồng lá Khôi tía, nhưng gia đình anh Nguyễn Quang Trực, người cùng làng Tân Tiến lại đưa cây Khôi tía ra vườn trồng quanh nhà. Phân chuồng hoai mục bón lót và nước tưới thường xuyên đã mang lại vườn Khôi tía tươi tốt. Cây xanh, lá to, dày cho năng suất khá cao. Anh Trực cho biết: Mỗi năm, vườn lá Khôi tía đã mang về cho gia đình từ 120 – 150 triệu đồng. Ngoài thu lá, gia đình còn ươm cây giống bán cho làng xóm. Giống ươm được đến đâu, bán hết đến đó. Hiện tại, làng Tân Tiến đã, đang phấn đấu trở thành làng dược liệu Khôi tía bán lá thuốc đặc trị bệnh dạ dày, trào ngược cho những người bệnh.

Bí thư Đảng ủy xã Việt Vinh, Hoàng Văn Hùng cho biết: Cách đây khoảng 5 năm, đại diện của Công ty Nam dược đã tìm đến Tân Tiến tìm hiểu về cây Khôi tía. Trải qua nhiều năm, người dân, chính quyền cơ sở cũng đã nhận thấy tác dụng đầy đủ của việc mở rộng diện tích trồng Khôi tía tạo thành hàng hóa. Việt Vinh xem việc mở rộng diện tích trồng Khôi tía là cơ hội để Đảng bộ, chính quyền xã quy hoạch và xây dựng làng nghề trồng cây dược liệu tại Tân Tiến. Qua xem xét thực tiễn, Việt Vinh sẽ quy hoạch đưa việc cải tạo vườn, đồi tạp vào làm tại thôn Tân Tiến. Từ đó, từng bước nhân rộng thành một làng trồng Khôi tía. Mỗi kg hạt Khôi tía bán ra thị trường hiện nay giá bán không dưới 7 triệu đồng. Cơ hội để bà con Tân Tiến hoặc nhiều thôn khác trong xã Việt Vinh phát triển trồng Khôi tía để tạo sinh kế bền vững có thể làm giàu.

Bài, ảnh: Nguyễn Hùng