'Chấm điểm' doanh nghiệp đấu thầu cấp gạo dự trữ quốc gia
Trước tình trạng doanh nghiệp trúng thầu cung cấp gạo cho dự trữ quốc gia nhưng từ chối ký hợp đồng, sau đó xuất khẩu với giá cao hơn, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã xây dựng một kịch bản đánh giá uy tín các nhà thầu.
Từ chối nhà thầu vi phạm
Cục Dự trữ Nhà nước (DTNN) tại nhiều khu vực vừa công bố danh sách một loạt nhà thầu vi phạm quy định pháp luật về đấu thầu do từ chối hoàn thiện, ký kết hợp đồng cung cấp gạo dự trữ quốc gia trong năm 2020.
Cụ thể, tại Cục DTNN khu vực Đông Bắc, theo hồ sơ, tháng 3/2020, cục này tổ chức mở thầu rộng rãi 9 gói thầu gọi nhà thầu cung cấp 9.200 tấn gạo dự trữ quốc gia năm 2020 với tổng dự toán 96,5 tỷ đồng.
Kết quả, có 4 doanh nghiệp (DN) trúng 9 gói thầu trên, gồm: Cty CP Thương mại Minh Khai trúng 5 gói thầu (gói thầu số 1, 2, 4, 5 và 7), với giá trúng thầu hơn 56 tỷ đồng; Cty CP Liên Bảo Thành trúng gói thầu số 3 với giá 9,6 tỷ đồng; Cty CP Lương thực Hà Tĩnh trúng gói 8 với giá 14,2 tỷ đồng và gói thầu số 9 giá 11,7 tỷ đồng; Cty TNHH Thủy Dương trúng gói thầu số 6 với giá 11,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, hết thời hạn phải ký hợp đồng, chỉ có duy nhất Cty CP Lương thực Hà Tĩnh ký hợp đồng gói thầu số 8.
Đối với nhà thầu từ chối ký hợp đồng, Cục DTNN khu vực Đông Bắc đã thu toàn bộ số tiền bảo đảm dự thầu khoảng 1,3 tỷ đồng.
Tháng 4/2020, Cục DTNN khu vực Đông Bắc đã ra quyết định hủy thầu và tổ chức đấu thầu lại đối với 8 gói thầu trên, giá dự toán được điều chỉnh cao hơn trước. Theo đó, 8 gói thầu đều lựa chọn được nhà thầu và hoàn thiện ký kết hợp đồng.
Ðánh giá chấm điểm nhà thầu
Để hạn chế tình trạng DN trúng thầu gạo dự trữ quốc gia nhưng lại từ chối ký hợp đồng để xuất khẩu với giá cao hơn, Tổng Cục phó Tổng cục DTNN Phạm Vũ Anh cho biết, đơn vị đã xây dựng một kịch bản đánh giá uy tín các nhà thầu. Theo đó, từ năm 2021, những nhà thầu vi phạm, từ chối thương thảo hợp đồng sau khi đã trúng thầu sẽ bị trừ điểm uy tín trong hồ sơ thầu, từ đó sẽ khó dự thầu hơn.
Ngoài ra, Tổng cục DTNN cũng đã kiến nghị Bộ KH&ĐT rà soát, nghiên cứu để bổ sung nâng chế tài xử phạt, nâng mức đảm bảo dự thầu trong quá trình xây dựng, sửa đổi luật đấu thầu tới đây.
Ngày 14/1/2021, Cục DTNN khu vực Thái Bình công bố danh sách xử phạt 7 nhà thầu vi phạm quy định pháp luật về đấu thầu trong thời hạn 5 năm (2016 - 2020). Theo đó, 7 nhà thầu bị xử phạt bằng cách tịch thu toàn bộ tiền bảo lãnh dự thầu với tổng số tiền vi phạm là hơn 1,2 tỷ đồng, gồm: Liên danh Cty CP Thanh Sơn - Cty TNHH Xuất nhập khẩu và Chế biến lương thực Cần Thơ bị phạt 245,5 triệu đồng; Hai nhà thầu khác ở Hà Nam là Cty TNHH Thủy Long Hà Nam và Cty CP Lương thực Hà Nam xử phạt với tổng số tiền 219,6 triệu đồng.
Tại Thái Bình có 3 nhà thầu bị phạt do từ chối hoàn thiện, ký hợp đồng 1 gói thầu cung cấp gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2020 gồm: Cty TNHH Liên Hạnh (huyện Vũ Thư), Cty TNHH Thương mại Chương Tho (TP Thái Bình) và Cty TNHH Hưng Cúc (huyện Đông Hưng).
Ngoài ra, Cục DTNN khu vực Thái Bình cũng xử phạt Cty CP Thương mại Minh Khai (TP Hải Phòng) 97 triệu đồng.Theo lý giải của đại diện một nhà thầu bị xử phạt, tại thời điểm trúng thầu, do dịch COVID-19 bùng phát mạnh, giá gạo tăng nên nhiều DN trúng thầu từ chối tới ký hợp đồng cung cấp gạo dự trữ.
Lãnh đạo Tổng cục DTNN cho biết, từ 2021, Tổng cục DTNN sẽ chấm điểm uy tín các nhà thầu. Cụ thể, nhóm 1 là những nhà thầu thực hiện đầy đủ, đúng các quy định, được chấm điểm uy tín tối đa; Nhóm 2 là nhà thầu trúng thầu, khi thương thảo ký hợp đồng nhưng không ký, điểm uy tín sẽ thấp hơn; Nhóm 3 là nhà thầu trúng thầu, ký hợp đồng nhưng khi thực hiện hợp đồng lại không thực hiện đúng hoặc chất lượng giao hàng dự trữ không bảo đảm; Nhóm 4 là nhà thầu trúng thầu, ký hợp đồng nhưng bỏ hoặc thực hiện dở dang. Nhóm 3 và 4 sẽ bị chấm điểm uy tín thấp nhất và bị bêu tên lên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Ngày 8/1/2021, Cục DTNN khu vực Hà Bắc công bố danh sách 6 nhà thầu bị xử phạt do từ chối hoàn thiện, ký kết hợp đồng các gói thầu cung cấp gạo, với tổng số tiền lên tới hơn 1,4 tỷ đồng gồm: Cty TNHH Phát Tài, Cty TNHH Thương mại Chương Tho, Cty TNHH Thủy Long Hà Nam, Cty CP Thương mại Minh Khai, Cty CP Thương mại Cao Lạng và Cty CP Lương thực Hà Nam Ninh.