Chăm sóc sức khỏe ban đầu trong thời đại y học hệ gene

Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Đặng Vạn Phước, Trưởng Khoa Y-Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Thanh Thanh)

Hội thảo thu hút 400 đại biểu là các nhà khoa học, các bác sĩ, sinh viên y khoa tham dự trực tiếp và 1.000 đại biểu trong cả nước tham dự trực tuyến.

Tại hội thảo, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học sức khỏe, các bác sĩ thảo luận các vấn đề liên quan đến y học hệ gene, chăm sóc sức khỏe ban đầu thế hệ gene, các xu thế dịch chuyển trong y học, cũng như xét nghiệm hệ gene…

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, hệ gene (GENOMICS) là việc nghiên cứu toàn bộ DNA, bao gồm các vùng mã hóa và không mã hóa, cùng với các công nghệ bộ gene, nó sẽ cho phép giải trình tự, giải thích và phân tích.

Y học hệ gene (GENOMIC MEDICINE) là việc sử dụng thông tin và công nghệ bộ gen để xác định nguy cơ và khuynh hướng bệnh tật, chẩn đoán và tiên lượng, cũng như lựa chọn và ưu tiên các lựa chọn điều trị. Có thể áp dụng tìm các bệnh tật tiền sản, các bệnh hiếm gặp, nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, nguy cơ ung thư.

Có thể nói, trong bối cảnh y học hệ gene đang phát triển mạnh mẽ, với tiền đề là sự thành công của dự án hệ gene người, nền y học mới này được coi là cuộc cách mạng cho việc chăm sóc sức khỏe và điều trị.

Trước thực tiễn đó, Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Đặng Vạn Phước, Trưởng Khoa Y-Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã phân tích về các xu thế dịch chuyển trong y học.

Theo Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Đặng Vạn Phước, y học hiện nay đã ghi nhận nhiều yếu tiến bộ trong các thuốc điều trị và dự phòng bệnh nhiễm.

Thế kỷ XXI cũng đang chứng kiến sự chuyển dịch bệnh và hướng y khoa theo 3 chiều hướng: Sự chuyển dịch bệnh nhiễm sang bệnh không lây nhiễm; bệnh tim mạch, ung thư, tâm thần phân liệt và bệnh tiểu đường đã trở thành nguyên nhân chính gây tử vong trên toàn thế giới; đặc biệt ghi nhận y học hệ gene đang phát triển nhanh, sâu, rộng tạo ra nhiều cuộc cách mạng về chẩn đoán, điều trị, dự phòng, không chỉ cho bệnh nhiễm mà còn các bệnh hiếm, bệnh mãn tính.

Bàn về chủ đề xét nghiệm hệ gene, Tiến sĩ Nguyễn Hoài Nghĩa, Viện Di truyền y học cho rằng, qua quá trình phân tích đã chỉ ra được vai trò rất quan trọng của xét nghiệm hệ gene, nhất là trong việc điều trị các bệnh hiểm nghèo như ung thư, giúp phát hiện ung thư sớm, xét nghiệm gene cho điều trị trúng đích và miễn dịch, phát hiện tồn dư khối u từ đó có hướng điều trị hiệu quả, nhanh chóng và ít tốn kém.

Các đại biểu tham dự hội thảo. (Ảnh: Thanh Thanh)

Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Sào Trung, Phó Chủ tịch Hội Y học Thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh, vai trò của y học hệ gene giúp tầm soát, phát hiện, chẩn đoán sớm bệnh tật, từ đó xác định phương thức điều trị tốt hơn và rẻ hơn. Có thể tích hợp vào y học và dược học để phát triển các loại thuốc ứng hợp cho từng người bệnh.

Nhiều nghiên cứu cho thấy y học hệ gene giúp cải thiện tình trạng bệnh Alzheimer’s, suy tim và một số bệnh khác. “Kỷ nguyên của y học hệ gene đang hình thành, giúp cho công tác chăm sóc sức khỏe được tốt hơn. Hiểu biết về y học hệ gene sẽ giúp cán bộ y tế có chẩn đoán, xử lý và điều trị bệnh đạt hiệu quả tốt hơn”, Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Sào Trung cho biết.

Các đại biểu cũng cho rằng, y học hệ gene có thể tích hợp vào hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu trong một tương lai không xa, cho phép áp dụng y tế chuyên sâu tại tuyến y tế cơ sở. Do đó, cần đầu tư củng cố nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị cho tuyến y tế cơ sở để sẵn sàng tiếp nhận những tiến bộ mới của y học.