Chân dung ứng viên 'phó tướng' hàng đầu của bà Kamala Harris

Thống đốc Pennsylvania Josh Shapiro. Ảnh: Philadelphia Inquirer.

Ông Shapiro từng trải qua nhiều vị trí trong hệ thống chính trị Mỹ, từ trợ lý nghị sĩ, nghị sĩ bang tới lãnh đạo cơ quan tư pháp bang. Tới năm 2022, ông được bầu vào vị trí người đứng đầu bang Pennsylvania.

Chưa đầy hai năm sau, ông đã có được tỷ lệ ủng hộ ở mức cao kỷ lục - bao gồm từ cả các đảng viên Cộng hòa. Tỷ lệ này thậm chí cao hơn cả bà Harris, ứng viên Cộng hòa Donald Trump và “phó tướng” của ông Trump - JD Vance, Guardian cho biết.

Theo giới quan sát, ông Shapiro sẽ giúp bà Harris có lợi thế tại bang chiến địa Pennsylvania, cũng như thu hút thêm các nhóm cử tri ôn hòa và vốn thuộc phe Cộng hòa.

Ủng hộ và phản đối

Pennsylvania là một trong những bang có ý nghĩa quyết định với kết quả bầu cử năm 2020 - khi Tổng thống Joe Biden đánh bại ông Trump ở bang và trên cả nước Mỹ. Bốn năm sau, Pennsylvania một lần nữa trở thành bang chiến địa quan trọng hàng đầu.

Vào ngày 6/8 tới, bà Harris dự kiến công bố ứng viên liên danh tranh cử tại Philadelphia, thành phố lớn nhất bang Pennsylvania. Địa điểm này khiến nhiều nhà quan sát cho rằng ông Shapiro sẽ được lựa chọn.

Tuy nhiên, ông Shapiro vấp phải ý kiến phản đối từ một số nhân vật thuộc phe cấp tiến của đảng Dân chủ. Trong một thư ngỏ giử bà Harris hồi tuần qua, hơn 50 lãnh đạo các nhóm cấp tiến tuyên bố việc lựa chọn ông Shapiro sẽ là “bước lùi” trong công cuộc đánh bại ông Trump.

Theo phe cấp tiến, ông Shapiro “đã có quá nhiều quyết định chính sách gây tranh cãi trong các vấn đề như quyền lựa chọn trường học hay môi trường; khiến ông không thể là tiếng nói đồng thuận mà đất nước cần vào lúc này”.

Theo các nhóm môi trường, ông Shapiro đã từ bỏ quan điểm cứng rắn và trở nên thân thiết với các công ty năng lượng sau khi trở thành thống đốc bang. Trong khi đó, ông ủng hộ việc sử dụng ngân sách để chi trả cho các cơ sở giáo dục tư nhân - tuy nhiên cũng tuyên bố hệ thống trường công nên được “tài trợ hoàn toàn”.

Một vấn đề khác có thể định hình quan điểm của cử tri về ông Shapiro là cuộc xung đột giữa Israel và Hamas. Trong những tháng quá, ông Shapiro - vốn là người Do Thái - thường xuyên chỉ trích Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vì các cuộc tấn công của Israel nhằm vào dải Gaza (dù tuyên bố Israel có quyền tự vệ). Thậm chí vị thống đốc bang Pennsylvania còn gọi ông Netanyahu là “một trong những nhà lãnh đạo tồi tệ nhất mọi thời đại”.

Trong khi đó, ông cũng chỉ trích tâm lý bài Do Thái của một số người biểu tình chống Israel. Một số hành động của ông bị phe cấp tiến cho là đã hạn chế những tiếng nói ủng hộ Palestine.

Trả lời CNN hồi tháng 4, ông Shapiro so sánh một số người biểu tình ủng hộ Palestine với Ku Klux Klan - tổ chức phân biệt chủng tộc khét tiếng tại Mỹ một thời. Ông cũng chỉ trích cựu Chủ tịch Đại học Pennsylvania Liz Magill, người bị cho đã để chủ nghĩa bài Do Thái có cơ hội phát triển trong trường học.

Ông Shapiro và bà Harris trong một sự kiện hôm 13/7. Ảnh: Philadelphia Inquirer.

“Trên khắp đất nước, thông tin cho rằng Thống đốc Shapiro đang được xem xét nghiêm túc cho vị trí phó tổng thống đã dấy lên hồi chuông cảnh báo trong giới trẻ, các nhà vận động đòi công lý cho các nhóm sắc tộc, người Mỹ gốc Arab, người Hồi giáo và một số nhóm khác - trong khi lá phiếu và hoạt động vận động của họ là nhân tố quan trọng giúp đánh bại Donald Trump bốn năm về trước”, tổ chức cấp tiến VPUnity tuyên bố.

Một số nhóm vận động còn chống đối ông Shapiro mạnh mẽ hơn. Nhóm “No Genocide Josh” (tạm dịch: Nói không với Josh Diệt chủng) ngày càng thu hút nhiều sự chú ý.

Giá trị của ông Shapiro

Dù vậy, trả lời New York Times, nghị sĩ bang Massachusetts Jake Auchincloss nhận định ông Shapiro sẽ là lựa chọn mang tính trung dung. Càng bị phe cấp tiến chỉ trích, ông có thể giúp bà Harris giành càng nhiều phiếu từ các nhóm ôn hòa, thậm chí cả các cử tri Cộng hòa.

“Bà Harris cần thắng tại bang Pennsylvania, thể hiện sự ôn hòa và trấn an các cử tri vốn ủng hộ bà (Nikki) Haley (ứng viên Cộng hòa bị ông Trump đánh bại trong bầu cử sơ bộ - PV)”, ông nói.

Một số nhân vật cấp tiến cũng đã liên tiếng ủng hộ ông Shapiro. Ông Cenk Uygur, đồng sáng lập chương trình bình luận chính trị cấp tiến “The Young Turks”, gọi ông Shapiro là “lựa chọn của phe cấp tiến”.

Theo ông Uygur, tại Pennsylvania, ông Shapiro đã giúp dẹp bỏ các khoản phí khổng lồ mà giới ngân hàng đánh vào các quỹ hưu trí, cũng như chống lại tình trạng cho vay cắt cổ. Khi còn là lãnh đạo cơ quan tư pháp bang, ông Shapiro cũng hành động nhằm vào các linh mục Công giáo có hành vi lạm dụng trẻ em và chống lại lệnh hạn chế người dân một số nước Hồi giáo nhập cảnh hồi năm 2017.

Trong vấn đề Israel, ông Uygur cho rằng ông Shapiro đã hành động mạnh mẽ khi chỉ trích ông Netanyahu, dù không đồng tình với chính sách nhằm vào các cuộc biểu tình chống Israel trong trường đại học.

“Danh sách mặt tốt vẫn dài hơn nhiều so với một điểm xấu này”, ông Uygur nói.

Cuộc gọi quan trọng từ ông Obama và phu nhân tới bà Harris Cựu Tổng thống Barack Obama và phu nhân đã liên lạc với Phó tổng thống Kamala Harris để bày tỏ sự ủng hộ với bà trong cuộc đua trở thành ứng viên đại diện đảng Dân chủ.

Việt Hà