Chặn tài khoản rác: Không được mở thẻ qua eKYC nếu không dùng căn cước gắn chip

Hoàn thiện hành lang pháp lý về thanh toán thẻ

Ông Phạm Tiến Dũng, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước khẳng định, đã có nhiều thay đổi trong thanh toán. Thanh toán không tiền mặt, thanh toán thẻ đã len lỏi vào mọi lĩnh vực sản xuất - kinh doanh, cung cấp dịch vụ, và trong đời sống hằng ngày.

Trước đây, khi nói tới thanh toán thẻ không dùng tiền mặt chỉ thấy ở siêu thị lớn, giờ có thể thấy ở mọi nơi, mọi hoạt động thường nhật.

Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước.

Thông tin thêm về tốc độ thanh toán thẻ, ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước), tính đến tháng 7/2023, số lượng thẻ đang lưu hành đạt hơn 140 triệu thẻ (tăng 8,27% so với cuối năm 2021), với hơn 103 triệu thẻ nội địa, 36,7 triệu thẻ quốc tế. Trong đó có gần 10,8 triệu thẻ mở bằng eKyc đang lưu hành (27 ngân hàng đang triển khai). So với số lượng thẻ quốc tế, thẻ tín dụng nội địa khiêm tốn.

Việt Nam được đánh giá có nhiều điều kiện để phát triển thanh toán không tiền mặt. Tính đến cuối năm 2022, có trên 77,41% người Việt Nam trưởng thành có tài khoản thanh toán tại ngân hàng. Hiện nay, thị trường đang hình thành hệ sinh thái số, kết nối liên thông giữa ngân hàng, tổ chức liên kết dịch vụ công, tạo nên trải nghiệm liền mạch cho người tiêu dùng. Người tiêu dùng chỉ cần 1 ứng dụng thanh toán đa dạng từ vé xem phim, ăn uống… Thị trường thẻ Việt Nam, nhất là thẻ tín dụng nội địa vẫn được các chuyên gia đánh giá còn nhiều dư địa để phát triển.

Từ năm 2021, kể từ khi Ngân hàng Nhà nước cho phép phát hành thẻ bằng phương thức định danh điện tử (eKyc), phát hành thẻ của các ngân hàng thương mại tăng mạnh. Tuy vậy, nguy cơ gian lận cũng khiến Ngân hàng Nhà nước trong bối cảnh lừa đảo ngân hàng gia tăng.

Ông Phạm Anh Tuấn cho biết, thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ thực hiện nhiều giải pháp để thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và hoạt động thẻ.

Về hành lang pháp lý, Vụ Thanh toán đang xin ý kiến cục, vụ của Ngân hàng Nhà nước, hoàn thiện và lấy ý kiến rộng rãi và hoàn thiện Thông tư 19/2016/TT-NHNN quy định về hoạt động thẻ ngân hàng. Sắp tới, Ngân hàng Nhà nước chỉ cho phép mở thẻ bằng hình thức eKyc áp dụng với căn cước gắn chíp. Với các giấy tờ tùy thân khác, khách hàng chỉ có thể mở tài khoản trực tiếp tại quầy.

Thách thức với thẻ thanh toán

Theo TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính - ngân hàng, thanh toán không tiền mặt tăng tương đối nhanh. Cụ thể, số lượng giao dịch tăng 70% trong 3 năm, giá trị giao dịch tăng 35% trong khi tăng trưởng trung bình ở các nước châu Á - Thái Bình Dương chỉ xoay quanh 20- 25%.

Nguyên nhân của sự tăng trưởng này, thứ nhất là nhờ Ngân hàng Nhà nước trong những năm qua có nhiều chính sách thúc đẩy. Thứ hai, Việt Nam cho phép các hình thức thanh toán tương đối khác nhau, đa dạng như: thẻ, ví điện tử, mobile… Thứ ba, toàn bộ hệ thống ngân hàng chủ động chuyển đổi số.

Mặc dù đã tăng trưởng khá nhanh, song theo chuyên gia này, Việt Nam vẫn còn rất nhiều dư địa phát triển thanh toán không tiền mặt. Năm 2022, thanh toán bằng tiền mặt trong giao dịch cá nhân của Việt Nam vẫn chiếm đến 47% tương đương Indonesia. Rõ ràng, còn nhiều dư địa để giảm thanh toán bằng tiền mặt xuống bằng Malaysia, Ấn Độ 30%. Hiện nay, chỉ tiêu lượng tiền mặt trong lưu thông vẫn 10 - 11%, trong khi Chính phủ yêu cầu đưa tỷ lệ này về dưới 10%.

Tuy vậy, lựa chọn phương thức thanh toán điện tử nào để ưu tiên phát triển là điều khiến nhiều chuyên gia băng khoăn. Hiện nay, giới trẻ đa số ưa thanh toán không tiền mặt, nhất là QR code, ví điện tử. Đây là bài toán thách thức với thẻ.

Ông Lực cũng đề nghị phải nghiên cứu gắn thẻ với xu hướng thanh toán số, kể cả tiền kỹ thuật trong tương lai.

T.L