Chân tướng trùm cờ bạc trực tuyến Okvip: Cách nào ngăn chặn, xử lý?
Việc Okvip và nhiều trang cá độ trực tuyến công khai quảng bá tại Việt Nam đang gây nhức nhối.
Kỳ 1: Núp bóng từ thiện, "tẩy trắng" tên tuổi
Kỳ cuối: Cách nào ngăn chặn, xử lý?
Một trong những khó khăn khiến việc xử lý chưa được triệt để là bởi nhóm đối tượng này đăng ký kinh doanh song không phát sinh bất cứ khoản thu nào tại Việt Nam.
Cấp giấy phép đăng ký kinh doanh có đúng luật?
Câu hỏi đặt ra là: Tại sao "tập đoàn cờ bạc" này có thể thành lập được công ty tại Việt Nam với thương hiệu Okvip, 78 Win - vốn gắn các trang cờ bạc trực tuyến như vậy?
Trả lời câu hỏi của Báo Giao thông, Sở KH&ĐT TP.HCM viện dẫn điều 38, Luật Doanh nghiệp quy định những điều cấm trong đặt tên doanh nghiệp chỉ bao gồm: Đặt tên trùng hoặc tên gây nhầm lẫn với tên của doanh nghiệp đã đăng ký được quy định tại Điều 41 của Luật này.
Ngoài ra, còn cấm sử dụng tên cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang, tên của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp… để làm toàn bộ hoặc một phần tên riêng của doanh nghiệp, trừ trường hợp có sự chấp thuận của cơ quan, đơn vị hoặc tổ chức đó; sử dụng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục của dân tộc.
Như vậy, theo Sở KH&ĐT TP.HCM, việc cơ quan này cấp giấy phép đăng ký kinh doanh cho 2 công ty mang thương hiệu nói trên là đúng quy định.
Không thể hợp pháp hóa bằng tên hợp lệ
Phân tích thêm về tình huống pháp lý này, luật sư Hải Nhi (Công ty Luật FDVN) cho biết: Pháp luật không liệt kê cụ thể, rõ ràng hay cho ví dụ về một vài cái tên không được đặt. Do đó quyền này đã được trao cho cơ quan quản lý (cụ thể tại khoản 5 Điều 37 Luật Doanh nghiệp và Điều 18, Điều 19 Nghị định 01/2021.
Như vậy, việc đặt tên doanh nghiệp có chứa ký tự "Okvip" hay "78win", nếu không trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với doanh nghiệp đã đăng ký trước đó và không vi phạm các điều kiện kể trên, thì có thể không vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, luật sư cũng lưu ý, nếu pháp nhân có thể gây liên tưởng đến các hoạt động cá cược, cờ bạc hoặc các hoạt động kinh doanh bị hạn chế hoặc cấm ở Việt Nam thì cần có quyết định cuối cùng bởi phòng đăng ký kinh doanh có thẩm quyền.
Mặt khác, điều này không phải là lỗ hổng pháp lý để các tổ chức cờ bạc trực tuyến có thể hợp thức hóa hoạt động tại Việt Nam. Pháp luật Việt Nam có các quy định chặt chẽ về kiểm soát hoạt động kinh doanh, đặc biệt là các lĩnh vực nhạy cảm như cờ bạc. Các cơ quan chức năng sẽ giám sát và xử lý những hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật, bất kể tên doanh nghiệp có hợp pháp hay không.
Khi thành lập doanh nghiệp, bên cạnh tên doanh nghiệp, ngành nghề kinh doanh cũng cần được đăng ký rõ ràng như mã ngành và nội dung hoạt động theo Luật Doanh nghiệp và Quyết định 27/2018/QĐ-TTg.
Dù doanh nghiệp có đặt tên thế nào, cơ quan chức năng vẫn sẽ giám sát hoạt động kinh doanh thực tế của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp có dấu hiệu kinh doanh các dịch vụ cờ bạc trá hình, các cơ quan chức năng sẽ điều tra và xử lý theo Bộ luật Hình sự.
"Luật pháp quy định rõ về việc kiểm soát nội dung hoạt động của doanh nghiệp, từ việc quảng cáo, tiếp thị theo Luật Quảng cáo đến các hình thức kinh doanh trực tuyến. Các nền tảng cờ bạc trực tuyến không thể hợp pháp hóa hoạt động của mình chỉ dựa trên việc đặt tên hợp lệ, mà còn phải tuân thủ quy định pháp luật về ngành nghề kinh doanh", luật sư phân tích.
Không phát sinh doanh thu hay đóng thuế
Mặc dù đã "lách luật" để đăng ký kinh doanh nhằm hoạt động núp bóng tại Việt Nam, song 2 công ty đội lốt này của Okvip không phát sinh bất cứ khoản doanh thu nào, cũng có nghĩa không đóng góp đồng thuế nào.
Chi cục Thuế Quận 1 và Phú Nhuận khẳng định với Báo Giao thông: Những doanh nghiệp trên liên quan đến Okvip và 78 Win theo dữ liệu không phát sinh doanh thu. Hiện tại, các doanh nghiệp trên cũng không hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh.
Đáng chú ý, cơ quan thuế cho biết đã có nhiều lần gửi giấy triệu tập đến doanh nghiệp và địa chỉ thường trú đăng ký của giám đốc, người đại diện pháp luật của các công ty. Tuy nhiên, cơ quan thuế không nhận được phản hồi và người đại diện cũng không xuất hiện.
Đại diện cơ quan thuế cũng cho biết: Theo quy định, khi cơ quan thuế xác minh và xác định được doanh nghiệp không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký, sau một thời hạn nhất định, sẽ đóng mã số thuế của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp bị đóng mã số thuế không được phép xuất hóa đơn, không được mua hóa đơn của cơ quan thuế đối với doanh nghiệp thuộc diện mua hóa đơn; không được khấu trừ thuế GTGT; không được hạch toán vào chi phí được trừ khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp với những chi phí liên quan tới địa điểm kinh doanh không đăng ký kinh doanh.
Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cho biết: Việc đăng ký kinh doanh tại một địa chỉ nhưng lại hoạt động tại một địa chỉ khác là hành vi vi phạm pháp luật và có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Luật Doanh nghiệp quy định rõ ràng về địa chỉ trụ sở chính và các chi nhánh của doanh nghiệp. Doanh nghiệp có nghĩa vụ đăng ký thay đổi địa chỉ doanh nghiệp theo quy định tại khoản 2, Điều 8, Luật Doanh nghiệp.
Không chỉ vậy, Luật Thuế quy định việc kê khai thuế, hóa đơn và các nghĩa vụ thuế khác đều phải được thực hiện dựa trên địa chỉ đăng ký kinh doanh. Nếu hoạt động kinh doanh tại địa chỉ khác, doanh nghiệp sẽ khó có thể chứng minh được các khoản chi phí, doanh thu và có thể bị cơ quan thuế xử lý về hành vi kê khai không trung thực.
Tăng cường phòng ngừa
Trao đổi về giải pháp phát hiện, ngăn chặn, xử lý những đường dây, tổ chức cờ bạc như Okvip, đại tá Đoàn Thế Vinh, Trưởng phòng Phòng ngừa và điều tra tội phạm về tệ nạn xã hội, Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an) cho biết: Hằng năm, Cục đã chủ động tham mưu lãnh đạo Bộ Công an; Chính phủ ban hành nhiều giải pháp nhằm tăng cường phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm đánh bạc, tổ chức đánh bạc, trong đó có hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc trên không gian mạng.
Cục cũng đã tham mưu lãnh đạo Bộ Công an đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam yêu cầu các ngân hàng thương mại, trung gian thanh toán thực hiện nghiêm việc thanh toán cho game; rà soát, phát hiện, xử lý các thông tin, giao dịch nghi vấn đánh bạc, tổ chức đánh bạc.
Cùng đó, phối hợp chặt chẽ với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an rà soát tất cả các tài khoản chơi game có kết nối với tài khoản ngân hàng, không để các tài khoản chưa được xác thực danh tính hoặc không có thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư tham gia hoạt động; không hỗ trợ thanh toán cho game không phép, game cờ bạc, đổi thưởng.
Đồng thời phối hợp với các bộ, ngành có liên quan và UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo ngăn chặn các hoạt động quảng cáo game cờ bạc, đổi thưởng bằng hình thức in áp phích tuyền thống, banner trên các trang web, mạng xã hội.
Theo Bộ luật Hình sự, tội tổ chức đánh bạc sẽ bị phạt tiền từ 50 - 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 1 - 5 năm đối với người tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc trái phép, trong các trường hợp như: Tổ chức cho 10 người hoặc 2 chiếu bạc trở lên với số tiền/hiện vật từ 5 triệu đồng; Tổng số tiền/hiện vật dùng để đánh bạc từ 20 triệu đồng trở lên...
Phạt tù từ 5 - 10 năm nếu phạm tội có tính chuyên nghiệp; Thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng; Sử dụng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử để phạm tội.
Việc quảng cáo hành vi cờ bạc và cá độ bóng đá bị cấm tuyệt đối theo Luật Quảng cáo.
Theo Nghị định 38/2021, hành vi quảng cáo hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh như cờ bạc và cá độ bóng đá sẽ bị phạt tiền từ 70 - 100 triệu đồng.
Ngoài ra, hành vi quảng cáo có dấu hiệu của tội phạm, chủ thể vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.