Chanh gừng đường phèn hỗ trợ tăng cường đề kháng tự nhiên trong mùa bệnh hô hấp

Giao mùa – thời điểm nhiều người dễ bị ho, cảm lạnh và viêm họng

Giao mùa khiến nhiệt độ và độ ẩm thay đổi đột ngột, làm niêm mạc đường hô hấp dễ bị kích ứng, dẫn tới ho, sổ mũi, đau rát họng. Trẻ nhỏ, người cao tuổi và người có sức đề kháng yếu thường chịu ảnh hưởng nặng hơn, đặc biệt khi xuất hiện nhiều chủng loại cúm nguy hiểm.

Trong số các biện pháp chăm sóc an toàn, chanh gừng đường phèn là thức ngâm dân gian quen thuộc, từ lâu đã được xem là một phương thuốc tự nhiên hỗ trợ các bệnh về đường hô hấp như ho, viêm họng, cảm lạnh, giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa.

Lợi ích sức khỏe từ chanh – gừng – đường phèn

Trong y học cổ truyền, chanh giúp thanh phế, gừng giúp giữ ấm phổi – tán hàn thông kinh lạc và kích thích tiết mồ hôi hỗ trợ đào thải độc tố ra ngoài, đường phèn điều hòa vị và hỗ trợ trích ly tinh chất. Khi được ngâm đủ thời gian, hỗn hợp này có thể giúp:

• Làm ấm vùng họng

• Hỗ trợ giảm ho, giảm đờm

• Làm dịu cảm giác đau rát cổ

• Tạo cảm giác dễ chịu khi thay đổi thời tiết

Theo nghiên cứu hiện đại, gừng chứa gingerol và shogaol với đặc tính chống viêm, kháng khuẩn và làm loãng đờm, giúp đường thở thông thoáng và giảm cảm giác kích ứng. Chanh giàu vitamin C và axit hữu cơ, giảm bám dính dịch tiết và hỗ trợ làm sạch nhẹ nhàng niêm mạc họng. Đường phèn làm ẩm vùng họng và hỗ trợ giảm cảm giác khô rát – đặc biệt hữu ích trong giai đoạn thời tiết hanh khô hoặc khi đường hô hấp bị kích ứng. Sự kết hợp hoàn hảo của ba loại dược liệu này giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng tự nhiên.

Nghiên cứu thực nghiệm trong nước

Trung tâm Dược lý Lâm sàng – Trường Đại học Y Hà Nội đánh giá việc tìm kiếm và nghiên cứu những sản phẩm có tác dụng giảm ho, long đờm từ nguồn dược liệu với hiệu quả cao, ít tác dụng phụ, chi phí thấp là một vấn đề cấp thiết có giá trị khoa học và thực tiễn.

Năm 2024, Trung tâm tiến hành nghiên cứu thực nghiệm đối với mẫu cao lỏng Chanh gừng đường phèn Lão Nhà Quê đạt chuẩn cơ sở. Kết quả cho thấy chế phẩm có tác dụng giảm ho và long đờm trên mô hình thực nghiệm ở liều tương đương liều dự kiến sử dụng thực tế, hiệu quả tương đương thuốc đối chứng codein phosphat và ambroxol.

Những ghi nhận này cho thấy việc bào chế đúng kỹ thuật, bao gồm quy trình ngâm – ủ phù hợp, có ý nghĩa lớn đối với chất lượng sản phẩm. Dưới đây là công thức ngâm chanh gừng đường phèn đơn giản, dễ thực hiện tại nhà, được chia sẻ từ kinh nghiệm dân gian và Lão Nhà Quê.

Công thức ngâm chanh gừng đường phèn tại nhà

Nguyên liệu:

• 1 kg chanh tươi (rửa sạch, ngâm muối 30 phút, để ráo, cắt ngang)

• 1 kg gừng già (đập dập)

• 1 kg đường phèn hoặc đường thốt nốt

• 1,5 lít rượu 38–40 độ

• Bình thủy tinh màu nâu sẫm

Cách làm:

1. Xếp chanh, gừng và đường phèn vào bình theo lớp.

2. Đổ rượu ngập mặt nguyên liệu.

3. Để bình nơi khô thoáng, tránh ánh nắng trực tiếp.

4. Ngâm tối thiểu 6–12 tháng để các tinh chất được giải phóng đầy đủ.

Vì sao nhiều người ngâm không đạt chất lượng?

Theo chia sẻ từ Lão Nhà Quê, dù công thức đơn giản nhưng nhiều bình ngâm vẫn gặp lỗi phổ biến như: thời gian ngâm quá ngắn, nguyên liệu chưa chọn lọc kỹ, nguyên liệu còn nước, cắt không đều hoặc đường tan không đồng nhất đều ảnh hưởng tới chất lượng. Và một bí quyết rất riêng được ông chia sẻ đó là sử dụng rượu 38-40 độ để ngâm sẽ giúp hòa tan tinh dầu flavonoid và các hợp chất có lợi trong chanh, gừng, đồng thời ức chế vi khuẩn, nấm mốc, giúp hỗn hợp giữ được lâu mà không hư hỏng.

Hải Bình