Chất vấn, giám sát - 'Chẩn đúng bệnh', 'kê đúng đơn' giải quyết việc khó Bài cuối: Khẳng định vai trò cơ quan dân cử Thủ đô trong kỷ nguyên vươn mình

Đây là tiền đề quan trọng để HĐND các cấp thành phố Hà Nội khẳng định vị thế, vai trò, cùng cả hệ thống chính trị thành phố quyết tâm xây dựng Thủ đô xứng tầm, vững tin bước vào kỷ nguyên mới.

Các đại biểu HĐND thành phố Hà Nội đã đóng góp, đề xuất giải pháp giúp HĐND thành phố ban hành nhiều quyết sách quan trọng để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, trong đó có dự án xây dựng Cung Thiếu nhi Hà Nội. Ảnh: Đỗ Tâm

Đổi mới mạnh mẽ phương thức và nội dung

Trong 11 tháng của năm 2024, Thường trực HĐND các cấp thành phố đã tổ chức hơn 200 phiên chất vấn, giải trình, thực sự tạo sự đột phá trong hoạt động chất vấn và giám sát của cơ quan dân cử Thủ đô. Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn chia sẻ, với vai trò là cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân Thủ đô, HĐND các cấp đã nỗ lực thực hiện tốt hai chức năng quan trọng là quyết định và giám sát.

Hoạt động giám sát đã bổ trợ và là cơ sở để HĐND các cấp lựa chọn nội dung chất vấn, giải trình rất trúng, sát thực tiễn, phản ánh sâu sắc tâm tư, nguyện vọng cũng như giải quyết những kiến nghị của cử tri và các vấn đề nảy sinh trong thực tiễn.

Với tinh thần ấy, trong năm 2024, HĐND thành phố, Thường trực HĐND, các ban, Tổ đại biểu HĐND thành phố đã tổ chức gần 40 cuộc giám sát, chất vấn, giải trình; HĐND, Thường trực, Tổ đại biểu HĐND cấp huyện đã tổ chức trên 600 cuộc giám sát, chất vấn, giải trình; HĐND, Thường trực, Tổ đại biểu HĐND cấp xã tổ chức trên 2.500 cuộc giám sát, chất vấn, giải trình. Qua theo dõi có thể thấy, các đơn vị đã tổ chức các cuộc giám sát, các phiên chất vấn, giải trình theo đúng quy định, khoa học và đi đến cùng vấn đề đặt ra.

Nhiều vấn đề nóng, vấn đề tồn đọng được dư luận và cử tri quan tâm đã được đưa vào các diễn đàn, tạo được hiệu ứng rất tích cực. Đơn cử, trong nhiệm kỳ 2020-2025, thành phố Hà Nội đặc biệt quan tâm đầu tư cho 3 lĩnh vực: Y tế, giáo dục, văn hóa. Thông qua hoạt động giám sát, khảo sát khu đất tại số 6 phố Đào Duy Anh trước đây đã được giao cho Công ty TNHH Việt Anh làm chủ đầu tư để xây dựng dự án trụ sở giao dịch và khách sạn, nhưng dự án chậm triển khai nhiều năm. HĐND thành phố Hà Nội đã chất vấn tại kỳ họp thứ ba và tái chất vấn tại kỳ họp thứ mười, đồng thời ban hành Nghị quyết nêu rõ: “Dự án trụ sở giao dịch và khách sạn (số 6 phố Đào Duy Anh, quận Đống Đa): Bàn giao mặt bằng dự án trong tháng 12-2022 cho UBND quận Đống Đa. UBND quận Đống Đa xây dựng trường học, phấn đấu hoàn thành trong năm 2023”.

“Với sự quyết liệt chỉ đạo của lãnh đạo thành phố, sự giám sát của HĐND thành phố và sự quyết tâm cao của lãnh đạo quận Đống Đa, ngày 5-1-2023, Công ty TNHH Việt Anh đã chính thức bàn giao khu đất cho UBND quận Đống Đa quản lý. Theo đó, ngày 7-5-2024 đã khởi công công trình xây dựng Trường Mầm non Phương Liên và cải tạo, mở rộng Trường Tiểu học Phương Liên. Đây là ví dụ điển hình khẳng định tinh thần giám sát, chất vấn đến cùng đã mang lại hiệu quả thực chất”, đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn nhấn mạnh.

Điển hình khác là phiên chất vấn về việc thực hiện kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm trong thực thi công vụ tại các cơ quan nhà nước thuộc thành phố. Để chuẩn bị cho phiên chất vấn này, Thường trực HĐND thành phố chỉ đạo xây dựng phóng sự, trong đó có điểm mặt, chỉ tên những dự án chậm triển khai, những lĩnh vực còn tồn tại. Tại phiên chất vấn, các đồng chí lãnh đạo UBND thành phố và thủ trưởng các đơn vị liên quan đã trả lời thẳng thắn nội dung chất vấn.
Sau chất vấn, HĐND thành phố đã ban hành Nghị quyết theo dõi sát sao việc khắc phục hạn chế, thiếu sót của các đơn vị. Nhờ đó đã góp phần quan trọng tạo được những chuyển biến sau hơn một năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 24-CT/TU ngày 7-8-2023 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về "Tăng cường kỷ cương, kỷ luật và trách nhiệm giải quyết công việc trong hệ thống chính trị thành phố Hà Nội".

Kiến tạo môi trường để Thủ đô phát triển

Qua thực tiễn hoạt động giám sát, cũng như các phiên chất vấn, có thể thấy, ý thức, trách nhiệm của các đại biểu HĐND các cấp trong việc đại diện cho tiếng nói của cử tri và nhân dân Thủ đô ngày càng được nâng lên. Tại nghị trường, các vị đại biểu HĐND thành phố đã tích cực nghiên cứu, tham gia giám sát, chất vấn và tranh luận với nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, sâu sắc, thẳng thắn.

Đặc biệt, theo Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà, các đại biểu đã phát huy tinh thần, trách nhiệm, đóng góp trí tuệ để HĐND thành phố hoàn thành khối lượng công việc rất lớn từ đầu năm 2024 đến nay, đó là đã tiến hành một kỳ họp thường kỳ và các kỳ họp chuyên đề để xem xét, quyết định nhiều nội dung quan trọng. Trong đó, các nghị quyết đều tập trung vào nhiệm vụ trọng tâm nhằm hoàn thành các chỉ tiêu năm 2024, tạo tiền đề hoàn thành toàn diện các mục tiêu, chỉ tiêu của nhiệm kỳ.

Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai các chủ trương, chính sách, nhất là Nghị quyết thí điểm cơ chế, chính sách về tài chính - ngân sách đặc thù đối với thành phố Hà Nội, các đại biểu đã đóng góp, đề xuất các giải pháp giúp HĐND thành phố Hà Nội chủ động triển khai các quyết sách rất quan trọng. Nhờ đó, tiến độ triển khai nhiều dự án lớn được đẩy nhanh, tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp, người dân.

Với những quyết sách quan trọng, sự quan tâm của HĐND thành phố trong việc cân đối, bố trí vốn, các dự án đầu tư công có mức đầu tư hàng nghìn tỷ đồng đều được đẩy mạnh triển khai. Cụ thể là: Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô với tổng vốn Hà Nội đã đầu tư cho dự án là khoảng 12,6 nghìn tỷ đồng; dự án đường Vành đai 1, đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục (giai đoạn 1) với mức đầu tư 7,2 nghìn tỷ đồng; dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 6 đoạn Ba La - Xuân Mai với tổng vốn đầu tư 8,1 nghìn tỷ đồng; dự án xây dựng Cung Thiếu nhi Hà Nội với tổng mức đầu tư hơn 1,3 nghìn tỷ đồng... và nhiều dự án đầu tư công khác. Những dự án này có tác động rất lớn, thúc đẩy kinh tế - xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Nhiệm vụ đặt ra cho Thủ đô ngày càng nặng nề. Đặc biệt, trước yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ đủ năng lực đưa Thủ đô, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Thường trực HĐND thành phố Hà Nội xác định, ngoài việc nâng cao kỹ năng và tăng trách nhiệm của đại biểu HĐND các cấp, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là nhanh chóng triển khai Luật Thủ đô năm 2024 đi vào cuộc sống.

Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả, chất lượng hoạt động của các cơ quan dân cử, Luật Thủ đô (sửa đổi) đã quy định tăng thêm 30 đại biểu cho HĐND thành phố, quy định tỷ lệ đại biểu hoạt động chuyên trách của HĐND thành phố ít nhất 25%. Thường trực HĐND thành phố cũng được tăng thêm 5 người (1 Phó Chủ tịch và 4 Ủy viên Thường trực). Các ban của HĐND thành phố cũng được tăng thêm 2 ban. HĐND thị xã, quận được tăng thêm 1 Phó Chủ tịch, thêm 3 đại biểu hoạt động chuyên trách, thành lập thêm 1 ban.

HĐND thành phố được chủ động trong việc quyết định thành lập, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND thành phố, xác định số lượng biên chế cán bộ, công chức, viên chức khi đáp ứng một số điều kiện. Luật cũng giao HĐND thành phố quy định cụ thể về việc ký hợp đồng với người đáp ứng các điều kiện chuyên môn, nghiệp vụ để đảm nhiệm một số vị trí việc làm thuộc nhóm nghiệp vụ chuyên ngành, nghiệp vụ chuyên môn dùng chung, bảo đảm phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực tiễn của địa phương; quy định chế độ chính sách để thu hút, trọng dụng người có tài năng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao...

Như vậy, theo quy định của Luật Thủ đô năm 2024, HĐND thành phố Hà Nội sẽ có thêm nhiều trọng trách lớn lao hơn, đòi hỏi HĐND thành phố phải phát huy cao độ tinh thần làm việc tập thể và vai trò, trách nhiệm của từng cá nhân trong tập thể HĐND thành phố, Thường trực, các ban thuộc HĐND thành phố cũng như mỗi đại biểu.

“Với truyền thống Hà Nội nghìn năm văn hiến, Thủ đô Hà Nội Anh hùng, tôi tin tưởng rằng, HĐND các cấp thành phố Hà Nội sẽ hoàn thành xuất sắc các trọng trách, khẳng định vai trò của cơ quan dân cử, luôn chủ động, tích cực trong việc kiến tạo môi trường thông thoáng nhất để Thủ đô tăng tốc phát triển, góp phần đưa Thủ đô Hà Nội và đất nước Việt Nam bước vào kỷ nguyên vươn mình”, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn khẳng định.

Bình Yên - Trung Nguyễn