Châu Âu đang theo sau Trung Quốc và Mỹ sau những sai lầm 'nghiêm trọng' trong lĩnh vực năng lượng

Fatih Birol, giám đốc điều hành của IEA, nói với Financial Times rằng ngành công nghiệp châu Âu hiện đang phải trả giá cho những sai sót này và khối này sẽ cần “một kế hoạch tổng thể công nghiệp mới” để phục hồi.

Trong khi đó, quan chức này nhấn mạnh khối theo sau Trung Quốc và Mỹ trong các lĩnh vực như sản xuất công nghệ sạch nhờ sự kết hợp của các quy định nặng nề và giá năng lượng cao. Giá điện ở EU thường cao gấp hai đến ba lần so với ở Mỹ.

Ảnh minh họa: Oilprice.

“Các ngành công nghiệp hiện tại, đặc biệt là các ngành công nghiệp nặng, đang trải qua và sẽ trải qua bất lợi đáng kể về chi phí so với các nền kinh tế lớn khác như Trung Quốc và Mỹ”, ông Birol nói.

Dữ liệu từ cơ quan giám sát năng lượng cho thấy EU đã thực hiện thành công việc chuyển hướng khỏi sử dụng khí đốt của Nga sau cuộc xung đột ở Ukraine. Năm 2023, lần đầu tiên EU sản xuất nhiều điện từ năng lượng gió hơn khí đốt.

Khí đốt từ Nga trước đây chiếm hơn 40% nguồn cung của khối, nhưng đã giảm xuống còn 15% vào năm 2023 bất chấp sự gia tăng nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng nhập khẩu từ Nga bằng tàu biển.

Nguồn cung từ Na Uy và Mỹ là “nguồn sống” giúp EU tránh mất điện - chiếm lần lượt 30% và 19% tổng lượng nhập khẩu - nhưng việc triển khai nhanh chóng năng lượng tái tạo cũng đã giúp ích.

Tuy nhiên, cuộc tranh luận về năng lượng hạt nhân ngày càng phân cực hơn.

Các quốc gia như Pháp, Hungary và Cộng hòa Séc ủng hộ điện hạt nhân nhưng các quốc gia thành viên EU khác như Đức, Áo và Luxembourg phản đối mạnh mẽ. Họ cho rằng các dự án hạt nhân thường bị trì hoãn và làm tăng chi phí, đồng thời sẽ tiêu tốn nhiều tiền hơn đầu tư vào năng lượng tái tạo.

Amund Vik, cựu Bộ trưởng Năng lượng Na Uy và là cố vấn cấp cao của Tập đoàn tư vấn Eurasia, cho biết việc thực hiện quá trình chuyển đổi năng lượng mà không có hạt nhân sẽ khó khăn hơn vì cần có tải năng lượng cơ bản ổn định để củng cố việc sản xuất năng lượng gió và năng lượng mặt trời không nhất quán.

Năm 2019, EU đã đặt ra một trong những mục tiêu khí hậu đầy tham vọng nhất trên thế giới với cam kết cắt giảm 55% lượng khí thải so với mức năm 1990 vào năm 2030 và đạt mức 0 vào năm 2050.

Kể từ đó, nước này đã thông qua phần lớn luật pháp nhằm chuyển đổi nền kinh tế nhằm đạt được mục tiêu đó nhưng các chính trị gia lo ngại phản ứng dữ dội khi các đạo luật như lệnh cấm sử dụng động cơ đốt trong mới hoặc các quy định nghiêm ngặt về hiệu quả sử dụng năng lượng bắt đầu ảnh hưởng đến cử tri trước các cuộc bầu cử trên toàn EU sắp tới.

Điệp Nguyễn (Theo FT)