Châu Âu đặt cược vào sản xuất UAV ở Ukraine
Trong bối cảnh các máy bay không người lái (UAV) đang định hình lại cục diện xung đột hiện đại, các quốc gia châu Âu có xu hướng đầu tư nhiều hơn cho thị trường sản xuất UAV ở Ukraine.
Trong cuộc chiến tiêu hao và kéo dài tại Ukraine, máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất FPV đã nhanh chóng trở thành công cụ không thể thiếu trên chiến trường. Với chi phí thấp nhưng hiệu quả sát thương cao, những chiếc UAV này đang định hình lại cách thức tiến hành chiến tranh hiện đại.
Từ chỗ chủ yếu phụ thuộc vào UAV Shahed do Iran cung cấp, Nga đã nhanh chóng huy động toàn bộ tiềm lực công nghiệp quốc phòng để nội địa hóa quá trình sản xuất.
Trong khi đó, Ukraine, dù không có nền công nghiệp quy mô tương đương, được cho là vẫn chưa hề tụt lại trên đường đua với Moscow. Ở thời điểm hiện tại, Ukraine đã phát triển được các mô hình UAV riêng và vận hành chúng một cách hiệu quả trên thực địa. Một minh chứng rõ ràng là chiến dịch “Mạng nhện” mới đây, trong đó các FPV của Ukraine đã phá hủy hàng loạt khí tài Nga. Thậm chí, Kiev còn thu hồi và tái sử dụng UAV do phía Nga phóng ra.
Máy bay không người lái FPV. Ảnh: Iryna Rybakova/Lữ đoàn cơ giới số 93 Ukraine
Hiện tại, Ukraine đang nhận thêm một cú huých lớn từ các đồng minh châu Âu khi một loạt công ty quốc phòng và công nghiệp nặng bắt đầu hướng sự chú ý đến thị trường sản xuất UAV của Ukraine. Theo đài phát thanh công cộng Pháp, tập đoàn ô tô Renault Group sẽ tham gia trực tiếp vào dây chuyền sản xuất UAV tại Ukraine. Bộ trưởng Lực lượng vũ trang Pháp Sébastien Lecornu công bố trên kênh truyền hình LCI rằng một công ty ô tô lớn của Pháp sẽ hợp tác với một doanh nghiệp quốc phòng vừa và nhỏ để thiết lập dây chuyền sản xuất UAV trên lãnh thổ Ukraine.
Bộ trưởng Lecornu khẳng định, đây là mối quan hệ đối tác “chưa từng có tiền lệ”. Phần lớn công việc sản xuất sẽ do đội ngũ kỹ sư và công nhân Ukraine đảm nhận.
“Người Ukraine có khả năng thiết kế UAV tốt hơn chúng ta, và hơn hết, họ còn phát triển được học thuyết tác chiến đi kèm", ông Lecornu nhấn mạnh. Ngoài ra, những UAV này không chỉ dành cho Ukraine mà còn được cung cấp cho quân đội Pháp để phục vụ mục đích huấn luyện chiến thuật trong việc mô phỏng các tình huống sát với thực tế chiến trường.
Thông báo về sáng kiến sản xuất UAV chung được đưa ra chỉ một ngày sau cuộc gặp tại Brussels giữa Bộ trưởng Quốc phòng Pháp và Ukraine. Bộ trưởng Ukraine Rustem Umerov nhấn mạnh rằng Ukraine sẵn sàng tạo điều kiện cho các nhà sản xuất quốc phòng tốt nhất.
“Ukraine có kinh nghiệm thực chiến, còn Pháp có nền công nghiệp quốc phòng vững chắc – đây là sự kết hợp chiến lược mang lại lợi ích cho cả hai bên", ông Umerov nói.
Ngoài Pháp, một loạt quốc gia châu Âu cũng đang tăng tốc đầu tư vào lĩnh vực UAV tại Ukraine. Phần Lan đã xây dựng một nhà máy UAV ngay trên lãnh thổ Ukraine, hướng đến sản xuất hàng loạt từ năm 2025 cho cả Ukraine và thị trường EU. Hà Lan cam kết đầu tư 700 triệu euro để phát triển công nghệ UAV và hỗ trợ ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine. Anh chi hàng trăm triệu USD nhằm gia tăng sản lượng UAV cung cấp cho Ukraine từ năm 2025. Na Uy cũng chuyển hướng nguồn quỹ quốc phòng để trực tiếp hỗ trợ sản xuất UAV nội địa của Ukraine.
Việc nhiều quốc gia châu Âu đẩy mạnh đầu tư vào UAV cho thấy một sự chuyển biến rõ rệt trong tư duy quân sự, khi UAV đang dần được nhìn nhận như một vũ khí chiến lược hàng đầu trong các cuộc xung đột đương đại. Trung tướng Jean-Paul Perruche – cựu Tổng giám đốc Bộ tham mưu quân sự EU – thẳng thắn thừa nhận rằng Pháp đã chậm chân trong cuộc đua UAV.
“Chúng tôi đã thảo luận về UAV từ cuối thập niên 1980, nhưng lúc đó bối cảnh chưa đủ chín muồi. Trong khi các cường quốc như Mỹ và Trung Quốc tăng tốc, chúng tôi lại chậm lại", ông Perruche nói trên kênh truyền hình La Chaine
Hiện nay, quân đội Pháp sở hữu khoảng 3.000 UAV. Trong khi đó, Ukraine dự kiến sẽ đưa vào sử dụng hơn 4,5 triệu UAV trong năm 2025.
