Châu Mỹ tìm hướng ra cho cuộc khủng hoảng di cư

Dòng người di cư từ các nước ở Trung và Nam Mỹ trên đường tràn về biên giới Mexico- Mỹ ngày 7-6

Tăng sử dụng lao động nhập cư

Tuyên bố chung của hội nghị kêu gọi đảm bảo an toàn và quyền lợi chính đáng cho tất cả người di cư, kêu gọi các lực lượng hành pháp và tình báo phối hợp chặt chẽ hơn để ngăn chặn tình trạng di cư bất hợp pháp. Tuy nhiên, cam kết này được đánh giá chỉ hợp thức hóa những thỏa thuận đã có chứ không có thêm những đột phá.

Điểm nhấn trong cam kết lần này là việc Mỹ khẳng định tiếp tục đẩy mạnh hành động. Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng lên tiếng ủng hộ nhập cư hợp pháp và tuyên bố khoản hỗ trợ khoảng 65 triệu USD để ủng hộ việc tuyển dụng người nhập cư làm việc hợp pháp theo thời vụ tại các nông trang ở Mỹ. Ông Biden khẳng định Mỹ sẽ đảm bảo an ninh biên giới thông qua những biện pháp sáng tạo và có sự phối hợp với các đối tác trong khu vực.

Ngoại trưởng Mexico Marcelo Ebrard cũng đã đánh giá tích cực về một số kết quả đạt được, trong đó có những lời kêu gọi từ Tổng thống Mỹ Joe Biden về hợp tác kinh tế và tìm cách ứng phó chung toàn khu vực với tình hình di cư. Với đường biên giới dài giáp Mỹ, Mexico là tuyến trung chuyển cuối của người di cư trước khi đến Mỹ.

Làn sóng di cư từ Trung Mỹ và Haiti tới Mỹ liên tục dâng cao trong thời gian qua, chủ yếu là những người tìm cách thoát khỏi cảnh nghèo đói cùng cực, bạo lực gia tăng và các thảm họa thiên nhiên. Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố nước này sẽ hỗ trợ tái định cư cho khoảng 20.000 người di cư hợp pháp từ châu Mỹ trong vòng 2 năm tới.

Cùng chia sẻ trách nhiệm

Thỏa thuận về di cư trong tuyên bố chung không có giá trị ràng buộc nhưng được thực hiện cùng với các cam kết từ các quốc gia bao gồm Canada và Tây Ban Nha về việc tái định cư người di cư từ Mỹ Latinh. Các chuyên gia cho rằng đây có thể là kết quả quan trọng nhất của hội nghị thượng đỉnh kéo dài 3 ngày. Thỏa thuận được đưa ra trong bối cảnh tình trạng di cư và di dời kỷ lục trên khắp Tây bán cầu, với những người di cư từ Mexico, Trung Mỹ, Venezuela, Haiti…

Những cuộc di cư đó không chỉ ảnh hưởng đến Mỹ, nơi đã chứng kiến số lượng kỷ lục người di cư bất hợp pháp bị bắt tại biên giới phía Nam của nước này vào năm 2021, mà còn ảnh hưởng tới nhiều quốc gia khác. Colombia cho biết, đã nhận gần 2 triệu người Venezuela phải di dời do tình hình bất ổn chính trị và kinh tế. Nước này đã cấp giấy phép lao động và cứu trợ nhân đạo tạm thời có thời hạn 10 năm cho những người di cư. Costa Rica, quốc gia chỉ có 5 triệu dân, đã tiếp nhận hàng trăm ngàn người di cư chủ yếu từ Nicaragua. Theo Cao ủy Liên hiệp quốc về người tị nạn (UNHCR), Mexico đã nhận 130.863 đơn xin tị nạn vào năm 2021, nhiều thứ 3 trên thế giới.

Thỏa thuận cũng kêu gọi các quốc gia xây dựng hệ thống tị nạn của riêng mình, tạo thêm thị thực lao động và tăng cường thực thi biên giới để nhiều người di cư bị chặn lại trước khi họ có thể đến biên giới Mỹ.

Cùng với thỏa thuận, một số quốc gia đã công bố cam kết tạo ra các chương trình pháp lý mới cho người di cư. Ecuador đã tiếp nhận một số lượng lớn người di cư Venezuela, có kế hoạch tạo ra địa vị pháp lý mới cho những người nhập cư. Belize, bắt đầu từ tháng 8, sẽ cấp tư cách pháp nhân cho những người Trung Mỹ khác đã sống bất hợp pháp ở đó trong nhiều năm. Canada cam kết tiếp nhận vài ngàn người tị nạn từ Tây bán cầu và sẽ tuyển thêm người Haiti để có thị thực lao động. Tây Ban Nha sẽ cho phép hàng trăm người Honduras đến làm nông nghiệp tạm thời ở quốc gia mỗi năm.

KHÁNH MINH tổng hợp