Chế độ dinh dưỡng tốt cho bà mẹ sinh mổ

Nhiều món ăn có thể gây kích ứng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của cả mẹ và con.

Sau sinh mổ, người mẹ có thể chỉ được uống nước và khoảng 5-6 giờ sau đó mới bắt đầu ăn nhẹ với những thực phẩm lỏng và dễ tiêu hóa. Nếu so với sinh thường, cơ thể mẹ sẽ chậm hồi phục hơn. Do đó, mẹ cần đặc biệt lưu ý đến chế độ ăn và chú ý kiêng cữ một số loại thực phẩm để đẩy nhanh quá trình hồi phục.

Nên ăn gì?

Trong 1-2 ngày đầu, mẹ nên ăn những món dễ tiêu hóa, tránh các món nhiều dầu mỡ. Sau 1 tuần, có thể ăn uống bình thường và trong thực đơn cho mẹ sau sinh mổ cần có đa dạng các nhóm thực phẩm sau:

Thực phẩm giàu protein và canxi như thịt bò, thịt gà, thịt lợn, sữa, các thực phẩm từ sữa, các loại đậu. Protein giúp vết mổ nhanh lành, trong khi canxi giúp xương, răng chắc khỏe, đồng thời hỗ trợ quá trình đông máu...

Ngũ cốc nguyên hạt như khoai tây, đậu hạt, ngô, các sản phẩm từ ngũ cốc như bánh mì, gạo lứt giàu carbohydrate giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể và duy trì nguồn sữa mẹ ổn định.

Thực phẩm giàu vitamin như các loại rau có màu xanh đậm, trái cây giàu vitamin C, các loại hạt, quả hạch giàu vitamin B giúp thúc đẩy sản xuất collagen, giúp vết mổ nhanh lành, chống nhiễm trùng và tốt cho sự phát triển của trẻ.

Thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau củ. Đây là nhóm thực phẩm quan trọng giúp mẹ giảm nguy cơ bị táo bón.

Thực phẩm giàu axit béo omega-3 (DHA và EPA) như hải sản, cá béo, trứng, các loại hạt: Cung cấp axit béo trong sữa mẹ để trẻ phát triển tối ưu về thể chất và trí tuệ.

Ngoài ra nên uống từ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày để cung cấp đủ nước và tránh táo bón. Ngoài nước ấm, mẹ cũng có thể uống nước ép trái cây tươi, sữa...

Thức ăn cho bà mẹ sau sinh cần đa dạng, đủ chất.

Kiêng khem như thế nào?

Ngoài những lời khuyên về việc mẹ sinh mổ nên ăn gì, chắc hẳn các mẹ sau sinh mổ còn nhận được nhiều chia sẻ về việc kiêng cữ. Tuy nhiên, trừ khi bác sĩ chỉ định thì mẹ không cần kiêng bất cứ thứ gì. Mẹ chỉ cần duy trì chế độ ăn cân bằng, ngon miệng và tránh các thực phẩm không tốt cho sức khỏe như các đồ ăn có tính hàn như: cua, ốc, rau đay... Cơ thể sản phụ sau sinh mổ rất dễ bị lạnh. Các loại đồ ăn có tính hàn sẽ ức chế sự ngưng tụ của máu khiến vết mổ lâu lành. Các đồ ăn không tốt cho quá trình lành sẹo, làm tăng quá trình tạo mủ, gây viêm vết mổ như: gạo nếp, rau muống, lòng trắng trứng.... Các đồ ăn gây sắc tố đen khiến vết sẹo sâu hơn. Thức ăn nhiều dầu mỡ: da gà, da vịt, thịt mỡ, các loại đồ ăn chiên rán, xào nhiều dầu.... Các loại đồ ăn cay, nóng như: ớt, hạt tiêu, mù tạt... Các loại đồ ăn, thức uống có tính kích thích như: cà phê, rượu, bia... Các thực phẩm tái, sống như: gỏi, rau sống... Các loại thức ăn gây dị ứng cho cơ thể. Một số sản phụ bị di chứng tăng huyết áp cần hạn chế ăn muối; Tránh thức ăn và đồ uống lạnh vì sau sinh mổ, sức đề kháng của mẹ còn yếu nên dễ bị cảm lạnh.

Làm gì để sữa nhanh về?

Sinh mổ có thể khiến thời gian sữa mẹ được tạo ra lâu hơn khi sinh thường. Trong thời gian chờ sữa về, mẹ hãy: Để con tiếp xúc với bầu ngực càng sớm càng tốt, đồng thời cố gắng cho bé bú mút để kích thích tuyến sữa hoạt động; Massage ngực nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ khoảng 2 lần mỗi ngày, mỗi lần ít nhất 10 phút để kích thích sữa mẹ về nhiều hơn; Uống đủ nước, mỗi ngày mẹ cần uống từ 6 - 8 cốc nước ấm (khoảng 2 lít), phân bố lượng nước đều đặn để tăng tiết sữa mẹ; Duy trì chế độ ăn cân bằng, khoa học, đầy đủ dưỡng chất.

Ngoài ra, trong thời gian chờ sữa về, mẹ cũng có thể nhờ đến sự trợ giúp của sữa công thức. Do trẻ sinh mổ có nguy cơ cao bị mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, làm ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ miễn dịch nên các chuyên gia khuyến cáo mẹ nên chọn sữa theo sự tư vấn của bác sĩ dinh dưỡng.

Để đảm bảo có đủ lượng sắt và canxi cho cơ thể, song song với việc bổ sung thông qua chế độ ăn, mẹ cần sử dụng thêm các viên uống bổ sung theo chỉ định của bác sĩ trong 6 tháng sau sinh. Đối với sắt, mẹ nên uống từ 1-2 viên bổ sung sắt mỗi ngày và có thể hỏi thêm bác sĩ về việc dùng viên bổ sung sắt có thành phần axit folic, còn với canxi, mẹ có thể chọn viên uống có chứa canxi kèm kẽm và magie để cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn.

BS. Lan Anh