Chê UAV chiến đấu Mỹ, nhưng Trung Quốc lại ra mắt bản sao của chúng

Triển lãm Hàng không Trung Quốc được tổ chức tại thành phố Chu Hải, tỉnh Quảng Đông, diễn ra từ ngày 28/9 đến 3/10. Đây là triển lãm hàng không lớn nhất Trung Quốc nhằm thể hiện sức mạnh không quân ngày càng được củng cố của nước này.

Trung Quốc hiện là nhà cung cấp UAV quân sự lớn nhất thế giới, có được điều này là do Mỹ và các nước châu Âu e dè trong xuất khẩu loại khí tài hiện đại này. UAV của Trung Quốc từng tham chiến hoặc làm nhiệm vụ tại Trung Đông và một số khu vực khác.

Tiếp nối thành công của các UAV quân sự trước đó. Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Hàng không Vũ trụ Trung Quốc (CASC) bất ngờ giới thiệu mô hình máy bay không người lái tối tân FH-97.

Điều đáng chú ý là chiếc UAV FH-97 có thiết kế với nhiều nét tương đồng với UAV trợ chiến XQ-58A Valkyrie do hãng Kratos của Mỹ phát triển. Các điểm giống như như thân hình thang để tàng hình, cánh chính vuốt nhọn, đuôi hình chữ V và khe hút gió nằm trên lưng, cũng như khoang chứa vũ khí bên trong thân với cạnh răng cưa.

UAV FH-97 được trang bị cảm biến quang điện đặt sau lớp kính màu vàng dưới mũi, loại kính tàng hình giống nắp buồng lái F-35 của Mỹ hoặc J-20 của Trung Quốc.

CASC giới thiệu ngắn gọn rằng FH-97 là UAV tầm trung và tầm xa có thể thực hiện nhiệm vụ tấn công và trinh sát. Hãng sản xuất chưa công bố thông số kỹ thuật của FH-97, song mẫu UAV này dường như có kích thước tương tự XQ-58A với chiều dài hơn 9 m, sải cánh hơn 8 m và trọng lượng cất cánh tối đa hơn 2,7 tấn.

Trung Quốc không phải là quốc gia duy nhất bị nghi ngờ sao sao chép ý tưởng từ chiếc XQ-58A. Chiếc UAV Grom được Nga giới thiệu tại Army-2020 cũng bị nghi ngờ khi nó khá giống sản phẩm của Mỹ.

Trước đó, kỹ sư cao cấp Lu Yuanjie và các đồng nghiệp tại Viện Nghiên cứu và Thiết kế Máy bay Thẩm Dương của Trung Quốc công bố báo cáo phân tích ưu nhược điểm của XQ-58A Valkyrie của Mỹ.

Dựa trên các hình ảnh, thông tin công khai và dữ liệu từ phần mềm kỹ nghệ đảo ngược, ông Lu và đồng nghiệp nhận định rằng, XQ-58A chỉ chịu được lực kéo 1,7 G (gấp 1,7 lần trọng lực) khi thực hiện động tác ngoặt gấp. Thua kém rất nhiều so với máy bay chiến đấu thường có lực kéo 7G trở lên.

Ông Lu nhận định đây là một điểm yếu làm giảm đáng kể hiệu suất chiến đấu của XQ-58A. Tuy nhiên, kỹ sư này cũng phải thừa nhận rằng, thiết kế khác thường của XQ-58A thể hiện bước ngoặt của không quân Mỹ và có thể mang lại lợi ích khác.

"Tiến trình đảo ngược thiết kế XQ-58A cho thấy những đột phá không ngừng trong công nghệ trí tuệ nhân tạo và công nghệ truyền tải dữ liệu", ông Lu nói. Các kỹ sư Trung Quốc khẳng định rằng, họ đảo ngược tiến trình để phân tích chứ không hề muốn sao chép ý tưởng từ Mỹ.

Tuy nhiên giờ đây chiếc FH-97 lại quá giống chiếc XQ-58A đặt ra không ít nghi ngờ về việc liệu Trung Quốc có bắt chước sản phẩm của Mỹ hay không. Không quân Mỹ hồi tháng 8 vừa trao hợp đồng trị giá 13,2 triệu USD cho hãng Kratos nhằm đưa XQ-58A vào tình trạng sẵn sàng chiến đấu trong năm 2023.

Kể từ khi được công bố lần đầu năm 2019, UAV trợ chiến XQ-58A đã thực hiện 6 chuyến bay thử nghiệm và được giới quân sự đánh giá cao.

Với chi phí khoảng hai triệu USD một chiếc, XQ-58A được đánh giá là kinh tế, dự kiến chúng sẽ được sản xuất hàng loạt và triển khai trên diện rộng.

XQ-58A là một trong các trụ cột trong chương trình Skyborg của không quân Mỹ nhằm cung cấp UAV dùng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ tiêm kích tàng hình F-22 và F-35 trong chiến đấu hoặc giám sát.

Các nhà thầu quốc phòng khác của Mỹ như Boeing cũng đưa ra những sản phẩm tương tự XQ-58A. Còn Trung Quốc bày tỏ quan ngại về uy lực của những mẫu UAV như XQ-58A trong trường hợp nổ ra xung đột.

Một nghiên cứu quân sự của Trung Quốc hồi đầu năm nay cảnh báo Mỹ có để triển khai một lượng lớn UAV XQ-58A trên các đảo nhỏ hoặc chiến hạm ở phía đông đảo Đài Loan.

Với hệ thống rocket trợ lực cất cánh, những chiếc XQ-58A có thể nhanh chóng tạo thành bầy UAV lớn, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng với quân đội Trung Quốc khi họ băng qua eo biển Đài Loan trong kịch bản đánh chiếm hòn đảo.

Việt Hùng