Chỉ số thế nào được coi là huyết áp cao và khi nào phải nhập viện?

(Ảnh: iStock)

Tăng huyết áp là một bệnh phổ biến, cũng là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong hoặc tàn phế trong số các bệnh lý tim mạch.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính trên toàn cầu, có hơn 1,2 tỷ người trong độ tuổi từ 30 đến 79 tuổi mắc bệnh tăng huyết áp. Khoảng 2/3 trong số đó sống ở các quốc gia có thu nhập thấp hoặc trung bình.

Huyết áp cao nhất là bao nhiêu?

Không có huyết áp cao nhất cụ thể, nhưng huyết áp cao nguy hiểm khi chỉ số huyết áp tâm thu từ 180 mmHg, hoặc huyết áp tâm trương từ 120 mmHg trở lên thì cần có sự can thiệp y tế khẩn cấp, nhằm tránh các biến chứng nghiêm trọng và giảm nguy cơ tử vong cho người bệnh.

Huyết áp cao được xác định bằng hai chỉ số chính: Huyết áp tâm thu (số trên) và huyết áp tâm trương (số dưới). Huyết áp tâm thu đo áp lực của máu lên thành động mạch khi tim co bóp. Ngược lại, huyết áp tâm trương đo áp lực máu khi tim nghỉ giữa các nhịp. Khi huyết áp tâm thu hoặc huyết áp tâm trương cao hơn mức bình thường, người bệnh có thể đang bị huyết áp cao.

Theo khuyến nghị của Hiệp hội Tim mạch của Mỹ, huyết áp lý tưởng cho người khỏe mạnh là khoảng 120/80 mmHg. Mức huyết áp này có thể thay đổi tùy theo tuổi tác hoặc tình trạng sức khỏe từng cá nhân.

Phạm vi huyết áp tối đa cần được cấp cứu y tế?

Huyết áp cao được chia thành hai giai đoạn với mức độ nghiêm trọng khác nhau, bao gồm:

Tăng huyết áp giai đoạn 1: Huyết áp tâm thu từ 130 mmHg đến 139 mmHg hoặc huyết áp tâm trương từ 80 mmHg đến 89 mmHg. Trường hợp này người bệnh chỉ cần thay đổi lối sống để ổn định lại chỉ số huyết áp.

Tăng huyết áp giai đoạn 2: Huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên. Ở giai đoạn này, bệnh nhân cũng sẽ được yêu cầu thay đổi lối sống, bác sỹ có thể chỉ định kết hợp dùng thuốc nếu người bệnh có bệnh lý đi kèm.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Neuroscience)

Phạm vi huyết áp tối đa cần được cấp cứu y tế có thể xảy ra nếu huyết áp đạt quá cao ở mức 180/120 mmHg, bệnh nhân có thể đang trải qua cơn khủng hoảng tăng huyết áp, đây là một tình trạng y tế khẩn cấp. Huyết áp cao ở mức này có thể gây tổn thương mạch máu và có nguy cơ dẫn đến đột quỵ. Do đó, người bệnh cần gọi ngay cho bác sỹ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để theo dõi và điều trị.

Cách xử trí khi gặp trường hợp huyết áp tối đa cho phép

Huyết áp cao tối đa mức cho phép là một tình trạng khẩn cấp cần được can thiệp y tế kịp thời. Sau đây là một số cách xử lý đối với người bệnh và những người xung quanh khi phát hiện ai đó gặp tình trạng này:

Đối với người bệnh

Người bệnh cần giữ bình tĩnh, tránh lo lắng và căng thẳng, nên ngồi hoặc nằm xuống nghỉ ngơi, không thực hiện các hoạt động thể lực gắng sức trong lúc này.

Nếu có máy đo huyết áp tại nhà, hãy kiểm tra lại huyết áp sau 5-10 phút để xác nhận kết quả.

Sử dụng thuốc hạ huyết áp nếu có chỉ định của bác sỹ từ trước.

Uống một cốc nước ấm, tránh các chất kích thích như càphê, trà, hoặc đồ uống có cồn.

Nếu huyết áp vẫn cao kèm xuất hiện các triệu chứng như: Đau đầu dữ dội, khó thở, đau ngực, hãy đến cơ sở y tế gần nhất để được đánh giá chính xác tình trạng.

Bệnh nhân có thể tự theo dõi tình trạng huyết áp tại nhà

Bệnh nhân có thể tự theo dõi tình trạng huyết áp tại nhà

Đối với người xung quanh

Tạo điều kiện cho người bệnh nghỉ ngơi trong tư thế thoải mái nhất, có thể ngồi hoặc nằm.

Quan sát các triệu chứng của người bệnh, đặc biệt là những dấu hiệu khẩn cấp như khó thở, đau ngực, mất ý thức. Khi phát hiện bệnh nhân có các dấu hiệu này, hãy đưa người bệnh đến cơ sở y tế, bệnh viện gần nhất hoặc gọi ngay sự hỗ trợ cấp cứu.

Giúp đỡ người bệnh uống thuốc nếu họ cần sử dụng thuốc hạ huyết áp.

Hỗ trợ tinh thần cho người bệnh, tránh gây thêm lo lắng, hoảng sợ.

(Ảnh: Getty images)

Việc xử trí kịp thời và đúng cách có thể làm giảm thiểu nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng do huyết áp cao gây ra.

Bệnh cao huyết áp thường diễn biến âm thầm nhưng hậu quả rất nặng nề, vì vậy nếu được theo dõi và điều trị đúng sẽ tránh được các tai biến, biến chứng của bệnh, giữ được sức khỏe, sức lao động và tuổi thọ cho người bệnh.

Khá nhiều người bệnh tăng huyết áp chưa có sự hiểu biết về bệnh, các hậu quả của nó. Do đó người bệnh tăng huyết áp chưa có thái độ đúng với bệnh khiến số người tử vong do bệnh tăng huyết áp ngày càng cao.

Tăng huyết áp có thể có nguyên nhân hoặc không có nguyên nhân nhưng đại đa số là tăng huyết áp không có nguyên nhân (vô căn). Nếu không được điều trị đúng phác đồ cũng như tuân thủ chế độ dinh dưỡng cho người bệnh tăng huyết áp cũng như tập luyện đúng cách thì tăng huyết áp có thể để lại cho người bệnh các di chứng như Đột quỵ não; Nhồi máu cơ tim; Phình động mạch; Suy tim; Tổn thương thận; Mất thị lực; Hội chứng chuyển hóa; Rối loạn trí nhớ và sa sút trí tuệ./.

(Vietnam+)