Chia sẻ rủi ro với nhà đầu tư khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp

Tại hội thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, sau 15 năm thực hiện, tuy đã được sửa đổi, bổ sung song trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập kinh tế quốc tế, bối cảnh toàn cầu hóa diễn ra ngày càng sâu rộng, sự phát triển của công nghệ thông tin, các mô hình kinh tế mới (kinh tế chia sẻ, kinh tế số…), chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế.

Theo chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) sẽ được Chính phủ trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 8 (tháng 10-2024) và thông qua vào kỳ họp thứ 9 diễn ra vào tháng 5-2025.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh phát biểu tại hội thảo

Góp ý cho dự thảo, các đại biểu nhấn mạnh yêu cầu các sắc thuế phải đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu, đảm bảo công bằng đối với mọi đối tượng, không làm hệ thống thuế phức tạp thêm. Một số ý kiến đề nghị áp dụng chung thuế suất ưu đãi tối thiểu là 15% (với 3 bậc thuế suất là 20%, 17% và 15%), đặc biệt cần cải cách thủ tục xin được ưu đãi thuế.

Theo đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), thực tế có trường hợp doanh nghiệp bỏ chi phí chuẩn bị đầu tư hoặc đã bỏ tiền đầu tư dự án kinh doanh, song lý do khách quan, dự án gặp rủi ro và doanh nghiệp không có doanh thu từ dự án đó (doanh nghiệp vẫn có doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh khác). Trong những trường hợp như vậy, cơ quan thuế thường căn cứ vào quy định “khoản chi không tương ứng với doanh thu tính thuế” để loại bỏ chi phí chuẩn bị đầu tư, chi phí đã đầu tư của dự án gặp rủi ro. Điều này là bất hợp lý và ảnh hưởng tiêu cực đến động lực đầu tư của doanh nghiệp. Nếu không cho phép tính chi phí được trừ trong trường hợp này, doanh nghiệp sẽ ngần ngại khi mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh, triển khai đầu tư các dự án mới có rủi ro cao, dự án đầu tư mạo hiểm, mô hình kinh doanh mới hoặc các hoạt động đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, quy định “khoản chi không phù hợp với quy định của pháp luật chuyên ngành” có thể hiểu rất rộng (dẫn đến loại trừ nhiều khoản chi hợp lý của doanh nghiệp khi tính thu nhập chịu thuế), cần được làm rõ.

Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành được thông qua tại kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XII ngày 3-6-2008, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-1-2009 (thay thế cho Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2003) và đã được sửa đổi, bổ sung 3 lần.

ANH THƯ