Chiếc răng hé lộ bí mật 5.000 năm của Stonehenge
Phân tích đồng vị trên răng bò cổ tiết lộ nguồn gốc từ Wales, củng cố giả thuyết gia súc giúp vận chuyển đá đến Stonehenge.
Một trong những bí ẩn lớn nhất quanh Stonehenge là cách các tảng đá nặng hàng tấn được đưa tới nơi này. Một số tảng có nguồn gốc từ Wales, thậm chí có tảng được truy về một mỏ đá ở Scotland.
Nghiên cứu gần đây xác nhận đá được con người di chuyển chứ không phải do băng hà. Tuy nhiên, cách vận chuyển các bluestone nặng hơn 3 tấn suốt hàng trăm km vẫn chưa rõ ràng.
Năm 1924, các nhà khảo cổ phát hiện một hàm bò bên lối vào phía nam Stonehenge, niên đại khoảng 5.000 năm trước. Phân tích đồng vị trên răng cho thấy con bò có nguồn gốc từ Wales trước khi tới Stonehenge.
Đây là bằng chứng đầu tiên liên kết hài cốt gia súc tại Salisbury với Pembrokeshire ở Wales. Các tín hiệu chì bất thường trong răng cho thấy con bò là con cái và có thể từng mang thai. Phát hiện này hé lộ chi tiết về hành trình của nó.
Giáo sư Richard Madgwick nói nghiên cứu này cung cấp cái nhìn mới về nguồn gốc xa xôi và hành trình gian nan của con bò. Giáo sư Michael Parker Pearson nhận định phát hiện đặt ra khả năng gia súc đã giúp kéo các khối đá.
Ngoài những khối đá Sarsen cao tạo nên vẻ ngoài đặc biệt của Stonehenge, địa điểm này còn là nơi có khoảng 80 khối đá xanh nhỏ hơn (trong hình) mà chúng ta biết có nguồn gốc từ xứ Wales.
